Inactiviteit bij opname in een isolatieunit door autologe stamceltransplantatie Monique van Duijn, Yvonne Kerkhoven & Lysette Zeeman

Afstudeeropdracht Een beweeginterventie/ voorlichtingsfolder ontwikkelen voor de hematologische patiënt, waarbij inactiviteit kan optreden, bij opname in de isolatieunit door een autologe stamceltransplantatie.

Inhoud 1.Probleem 2.Onderzoek 3.Methode 4.Resultaten 5.Discussie 6.Advies

Enkele feiten De incidentie van kanker neemt toe Er komen steeds meer en betere behandelingsmogelijkheden Er komen steeds meer overlevenden van kanker Veel gezondheidsproblemen, waar onder vermoeidheid De zorg voor patiënten moet beter Saskia Persoon 2013 Hiervoor is meer wetenschappelijk onderzoek nodig!!

Kanker en vermoeidheid T.g.v. de ziekte zelf T.g.v. de bijwerkingen van de behandeling % heeft jaren na een stamceltransplantatie nog klachten Werkhervatting Na stamceltransplantatie is 30% van de patiënten na 2 jaar nog niet in staat tot werkhervatting Saskia Persoon 2013 Belangrijke doelstelling: meer kankerpatiënten in staat stellen terug te keren in de maatschappij

Interne Geneeskunde Hematologie/Oncologie Autologe Stamceltransplantatie – Multipel Myeloom – Non- Hodgkin Lymfoom Isolatieunit Inactiviteit

Probleem in kaart Multipel Myeloom – Mannen > vrouwen – 65 jaar – per jaar (2011) Non-Hodgkin Lymfoom – 60 jaar – per jaar (2011) Stamceltransplantatie – autologe stamceltransplantaties (Europa) – allogene stamceltransplantaties (Europa)

Opname & Inactiviteit

Inactiviteit 7 dagen lang, < 4 uur per dag uit bed Risico cardiovasculaire problematiek Verhoogde kans op longontsteking Spierkrachtverlies 5% per dag Stijfheid gewrichten Demineralisatie botweefsel Verhoogde kans op decubitus Kortebrein 2008

Kanker en inactiviteit beste strategie?

Evindence Based Practice

Methode Best Research Evidence – Literatuuronderzoek Pubmed, Cochrane Libary Clinical Experts – Onderzoekers / Fysiotherapeuten gestructureerd interview Patient Values – Patiëntenverenigingen / oud-patiënten gestructureerd interview

Flow diagram

Best Research Evidence Systematic Review S.Persoon et al Aanwijzingen dat regelmatig bewegen tijdens/na isolatieunitfase: – Fysiek functioneren 0.38 [0.15,0.61] statistisch significant – Vermoeidheid 0.53 [0.27,0.79] statistisch significant – Kwaliteit van leven 0.41 [0.18,0.64] statistisch significant Onderzoek naar effecten van inspanning bij hematologische maligniteiten staat in de kinderschoenen Kwaliteit van het onderzoek moet omhoog!

Oncologische revalidatie- kwaliteit bewijs

Clinical Expertise Gestructureerd interview met o.a.: Saskia Persoon, onderzoeker AMC Katja Braam, gezondheidswetenschapper VUmc Susan Hombergen en Loes Koorevaar, wetenschappelijk fysiotherapeut en oncologie fysiotherapeut – HagaZiekenhuis Dineke Kroon, fysiotherapeute Hematologie VUmc

Flow diagram

Clinical Expertise - resultaten ↓ uithoudingsvermogen door o.a. agressief behandeltraject, bedrust, anemie Grenzen stellen aan beweegprogramma i.v.m. veiligheid patiënt; rekening houden met contra- indicaties & complicaties. Indicatie/screening door arts Intensiviteit: verschillend → individuele trainingen

Patiënt Values Gestructureerd interview met oud-patiënten via patiëntverenigingen: o Lymfklierkanker Vereniging Nederland (LVN) o Contactgroep Stamceltransplantatie (CST) o Contactgroep Myeloom en Waldenström Patiënten (CMWP) Gesproken met patiënten in isolatieunit SLAZ middels rondleiding

Flow diagram

Patient Values - resultaten Erg ziek, niet tot bewegen in staat (3/4) Wel/niet beweegprogramma aangeboden gekregen toen Huidige mening aanbieden beweeginterventie Individuele programma’s noodzakelijk! Voorlichting, adviezen, coachen gewenst! Vanuit HagaZiekenhuis: grote effectiviteit!

Evidence Based Practice

Discussie - 1 Best Research Evidence Weinig studies Statistische significantie aangetoond / klinische relevantie nihil Clinical Expertise Tegenstrijdigheden toepassen klinimetrie Geen concrete uitspraken bewegen tijdens stamceltransplantatie door S. Persoon / wel door fysiotherapeuten HagaZiekenhuis

Discussie - 2 Patient Values Jaar stamceltransplantatie (2002, 2001, 1997, 2011) Acute Lymfatische Leukemie i.p.v. Multipel Myeloom of Non-Hodgkin Lymfoom (1/4) Proces Opdracht bijstellen vanwege advies experts Verruimen inclusiecriteria Volledigheid volledig onderzoek

Advies

Best Research Evidence Voorzichtige resultaten en conclusies Aannemelijk dat regelmatige beweging tijdens en na behandeling leidt tot een beter fysiek functioneren, een vermindering van de vermoeidheid en een mogelijke verbetering op de kwaliteit van leven Clinical Expertise Individuele benadering Patient Values Voorlichting en coachen Meer wetenschappelijk onderzoek is nodig!

Beweegprogramma Isolatiefase Onder begeleiding van een fysiotherapeut Op maat gemaakt, frequentie hoog/ intensiteit laag Weerstandstraining ( submaximaal testen/ formule van Karvonen/ Borg schaal) Krachtraining ( 1-RM) Educatie

Voor jullie De fysiotherapeut de specialist van bewegen! Belangrijke rol voor samen stellen van individuele beweegprogramma’s! Samenwerken!

Protocol Toestemming, verbetering fysiotherapeutische zorg Schriftelijk document akkoord. – Bij gebruik, vermelding HagaZiekenhuis ook bij aanpassingen

Bedankt! Pauline de Bakker Jelmer Jager, Charlotte Rommens Sanne Schutte Saskia Persoon Susan Hombergen en Loes Koorevaar Dineke Kroon, Katja Braam, Marijn van Garderen Nathalie Kool Patiëntverenigingen en oud-patiënten

Vragen

Bronnen Persoon S, Kersten MJ, Weiden van der K, Buffart L, Nollet F, Brug J, et al. Effects of exercise in patients treated with stem cell transplantation for a hematologic malignancy: A systematic review and meta-analysis Schutte S. Kennismakingsgesprek. 2013Maart 2013;gespecialiseerd verpleegkundige SLAZ(Patiënten isolatieunit). Verloop E. Bibliothecaris ;database search. Persoon S. onderzoeker mei 2013;Interview. Wiskemann J, Dreger P, Schwerdtfeger R, Bondong A, Huber G, Kleindienst N, et al. Effects of a partly self-administerd exercise program before, during, and after allogeneic stem cell transplantation Baumann FT, Kraut L, Schüle K, Bloch W, Fauser AA. A controlled randomized study examining the effects of exercise therapy on patients undergoing haematopoietic stem cell transplantation Baumann Z, M.E, Nykamp E, Kraut L, Schüle K, Elter T, Fauser A, et al. Psysical activity for patients undergoing an allogeneic hematopoietic stem cell transplantation: benefits of a moderate exercise intervention Jarden M, Baadsgaar MT, Hovgaard BJ, Boesen E, Adamnsen L. A randomized trail on the effect of a multimodal intervention on physical capacity, functional performance and quality of life in adult patients undergoing allogeneic STC