Help, mijn dokter maakt een fout?! Symposium Dokter in nood 8 november 2011 Mevrouw mr. J.C. van den Dries

Bespreekpunten:  Juridisch kader  Toetsingsnorm  Bewijslastverdeling  Informed Consent  Tips

Juridisch kader:  Onrechtmatige daad in medisch aansprakelijkheidsrecht : “een fout”  Artikel 6:162 BW & WGBO

Juridisch kader: 6:162 BW “Hij die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan worden toegerekend, is verplicht de schade die de ander dientengevolge lijdt, te vergoeden.”

Juridisch kader: WGBO “De hulpverlener moet bij zijn werkzaamheden de zorg van een goed hulpverlener in acht nemen en handelt daarbij in overeenstemming met de op hem rustende verantwoordelijkheid, voortvloeiende uit de voor hulpverleners geldende professionele standaard.”

GOMA:  Juni 2010  Gedragscode Openheid Medische Incidenten  een medische fout

‘Amerikaanse toestanden’ in Nederland? Nee, omdat:  De medische beroepsgroep bepaalt zelf de inhoud van de norm waaraan getoetst wordt.  De bewijslast van een medische fout rust op de patiënt. De bewijsnood van de patiënt maakt dit niet anders.

 Toetsingsnorm bij medische fout: -redelijk handelend en -redelijk bekwaam vakgenoot -onder vergelijkbare omstandigheden  Rechter laat zich voorlichten door medisch deskundige

Voorbeeld wel fout geen schade :  Fout: te late diagnose huisarts, gevolg: op later tijdstip behandeling in ziekenhuis gestart. Kind overlijdt kort na aankomst in ziekenhuis.  Deskundige: waarschijnlijk zou kind tóch overleden zijn.  Hof: onvoldoende causaal verband tussen fout en overlijden, ouders niet in bewijs geslaagd.

Voorbeeld bewijslast:  Heupoperatie: zenuw geraakt.  3 mogelijke oorzaken: 2 oorzaken leveren fout op, 1 een complicatie.  Onmogelijke bewijsopdracht: welke van de 3 was de oorzaak? -> Patiënt: bewijslast fout arts

Arts heeft ‘verzwaarde stelplicht’:  Arts moet motiveren  Én onderbouwen met stukken  Waarom hij betwist dat door hem een fout is gemaakt

Voorbeeld verzwaarde stelplicht:  OK-verslag ontbreekt in het medisch dossier  Arts beschrijft in processtuk gedetailleerd wat er tijdens operatie was gebeurd en gedaan  Rechter: arts niet aan dossierplicht voldaan + keert bewijslast om: arts moet bewijzen dat tijdens operatie geen fout is gemaakt.

Wat moet er dan allemaal in het dossier zitten?  Ulnaris-arrest (Hoge Raad d.d. 15 juli 2007):  Dossierplicht arts (artikel 7:454 BW): “Wat een redelijk handelend en redelijk bekwaam beroepsgenoot in de aantekeningen zou hebben opgenomen.”

 Geen fout, tóch (mogelijk) aansprakelijk bij onvoldoende informatie vóór de behandeling ‘Informed consent’  Arts: bewijslast van geven van afdoende informatie;  Patiënt: causaal verband aannemelijk maken. Let op: bij geen causaal verband, geen aansprakelijkheid.

Wat zou een redelijke patiënt onder die omstandigheden (bij goede informatie vooraf) besloten hebben? Beslissend =  Ernst aandoening  Grootte van kans op complicaties  Alternatieve behandelingswijzen

Voorbeelden niet voldaan aan Informed Consent, toch geen aansprakelijkheid:  Gerechtshof 's-Hertogenbosch – kankergezwel  Rechtbank Amsterdam – cosmetische ooglidcorrectie

Tips voor sterke (proces-)positie arts:  Checklist in dossier  Standaard per verzenden van voorlichtingspaper aan patiënt