Jazz V.S. Vermenging blanke en zwarte cultuur. New Orleans: rosse buurten v.d. havenstad (franse kolonisten, Spanjaarden, Mexicanen, Indianen) Afstammelingen negerslaven: houden vast aan Afrikaanse muziektradities: Zingen met dansen Trommelen Stampen Vanuit dit ontstaan: Spirituals Gospels Blues Ragtime Nieuwe amusements- en dansmuziek ontstaat in Scot Joplin ( ) (ragtimemuziek) Scot Joplin New Orleans: de New Orleans-Jazz: mix van marsmuziek, blues, gospel en ragtime.
Blues: vanaf 1900 Volksmuziek Noord- Afrikaanse bevolking: Neerslachtig karakter = afspiegeling van de toenmalige situatie. oAfschaffing slavernij: neger is wel vrij maar heeft geen rechten oZorgen van het dagelijkse leven Ragtime: pianostijl gespeeld in clubs. Bars door zwarte pianisten. “Hit the note twice”. Strakke baspartij Melodie gaat hier ritmisch tegenin Alsof de melodie net voor de begeleiding uitloopt of juist achter de begeleiding aangaat Ontstaat gevoel van ragged time: verscheurde maat. Cakewalk: dans; negers immiteren spottend dans van de blanken (soort polonaise van paren in een vierkant, op de hoeken improvisatie. De beste krijgt een cake)
Bessie Smith ( ): Blues De St. Blues De St. Blues (1925): Bessie Smith en Louis Armstrong op cornet Onmogelijke liefde Cornet levert commentaar op de tekst Bessie Smith wordt aangespoord om verder te gaan Blues: tekst heeft 3 zinnen per couplet, waarbij de eerste zin herhaalt wordt Derde zin is conclusie van voorgaande 2 zinnen Begeleiding is vast akkoordenschema van 12 maten Melodie: ‘blues notes’: noten die spanning oproepen Toon wordt vaak expres onzuiver ingezet ‘dirty intonation’ Meeste blues in slepend tempo gespeeld Storyville – uitgaanswijk van New Orleans (na sloop trekken muzikanten naar Chicago) Louis Armstrong sluit zich daar aan bij de Creole JazzCreole Jazz Band.
Oorlog Aantal Europese landen storten zich met enig enthousiasme en hoop op politieke veranderingen in Eerste Wereldoorlog ( ) Technische vooruitgang – gevechtsmateriaal; oorlog is gruwelijker Verheerlijkte machinetijdperk keert zich tegen de mensheid Nationalisme Roep om herstel van de oude orde – socialistische beweging (strijd tussen links en rechts) Russische revolutie 1917 Leidt tot dictatuur: Italië (Mussolini), Duitsland (Hitler), Spanje (Franco) Aantal jonge kunstenaars komt om, veel kunstenaars ontvluchten de oorlog Zwitserland = neutraal: Zurïch verzamelpunt voor jonge kunstenaars Dada ontstaat
Gino Severini ( ) Futuristen verheerlijken in het begin de oorlog – middel om oude, vermoeide wereld te herscheppen Perspectief, hoog verdwijnpunt – trein snelheid en richting Ruimte spat uiteen in vrolijke kleuren Speelse kubistische vormen Soldaten zijn vervangbare schakels, robots, een verlengstuk Oorlog lijkt feest, zege van de machine over de mens
Georg Grosz ( ) 1926 Zonsverduistering Rokende puinhopen Verwoeste stad Gevangen, hongeren, lijken vullen het beeld Ruimte: collage-achtige manier Soort nachtmerrie Grosz wijst schuldigen aan Leger heeft het voor ‘t zeggen, gesteund door de kerk Macht in handen v.d. Oorlogsindustrie Kapitalist geeft instructies Titel?
Kurt Jooss ; De groene tafel (1932)De groene tafel Keurige heren Ballet & pantomime Freeze-frame Emoties onschuldige slachtoffers Pas-de-deux door de DOOD Politiek statement Leerling Wigman Ausdruckstanz
Montage : techniek van avant-gardekunstenaars Fragmentatie gaat vooraf aan montage Techniek om vraagtekens te zetten bij alles wat vertrouwd is 1917 dada in Zürich De ‘oude’ wereld heeft geleid tot waanzin van de oorlog (voorbeeld Schwitters) Valt kunst aan die aan zijlijn bleef staan Er gelden geen regels en wetten meer Montage is middel om oude wereld op zijn kop te zetten Creatieve geest wakker houden Ready mades: wat rest is het achterliggendeidee. Nieuwe kunstvorm: film (montage van camerabeelden)
DADA
Kurt Schwitters
Parade 1917 Picasso ontwerpt decor en kostuums voor Parade (Les Ballets Russes)Parade Karton en houten onderdelen Inhoud van Parade heeft weinig samenhang, verhaal speelt zich af rond music hall. Managers proberen publiek te lokken met 3 verschillende acts. Het Amerikaanse meisje (CD2-03) Typemachine, sirene een pistool in orkest Herkenbare alledaagse geluiden zijn vergelijkbaar met stukjes krant uit collage/kubisme
Berlin, Symphonie einer GroszstadtBerlin, Symphonie einer Groszstadt, 1927 Walter Ruttman Handcamera Standpunten Stomme film Dynamiek van de stad Losse fragnmenten abstract
Surrealisme Freud: interpretatie van dromen André Breton: arts in psychiatrische Klinieken voor frontsoldaten Andere werkelijkheid Geen logica of gezond verstand Surrealistisch manifest 1924 Niet beperken tot zichtbare werkelijkheid De almacht van de dromen
Surreëel Twee soorten technieken om de droomwerkelijkheid te verbeelden I.Onwerkelijke situaties ‘natuurgetrouw’ weergeven
I.Rechtstreeks – automatisch- vanuit een droomtoestand schilderen (automatisme) Miro