De RDOG Hollands Midden bestaat uit: de GGD Hollands Midden, de RAD Hollands Midden en het GHOR-bureau Hollands Midden Weet iedereen wat ‘ie moet doen? Sjaak de Gouw Directeur RDOG / GGD Hollands Midden Voorzitter landelijke expertgroep CGOR (Met dank aan Joost Bernsen)

Een hoog ‘what if’- gehalte Opdracht: het GROP in de praktijk Nog nooit hoefden alle registers open Wel een aantal incidenten, waarbij we ons achter de oren hebben gekrabt Vanuit 2 optieken: GGD/GHOR en CGOR Casuïstiek: planta-epidemie, schoolklas onwel in museum, meningitis op zondag,

Planta-epidemie 1960: Planta vernieuwd en verbeterd In Rotterdam circa duizend mensen met vlekjes en blaasjes, oorzaak onbekend. Meerdere mensen in gezin, vaak binnen enkele uren. Meldingen bij afdeling infectieziekten 11-jarige jongen noemt Planta en zorgt voor hypothese 430 gezinnen geïnterviewd; 288 Planta-gezinnen en 144 gezinnen links van de Planta-gezinnen In Nederland circa mensen met klachten! Naam Planta vervangen door Brio

Planta-epidemie; what if? Kan een GGD binnen 2 dagen 430 gezinnen interviewen? Kan een GGD binnen 2 dagen 1000 keelwatten afnemen? Doet de gemeente, de VWA of de GGD de inzameling van verdachte waren? Hoeveel capaciteit heeft de afdeling infectieziektebestrijding nodig voor het onderzoek naar de oorzaak?

Kinderen in een museum Juli 2002; 30 kinderen onwel in museum op vrijdagmiddag uur Ambulances en GGD-artsen gaan op weg Bron van klachten is koper in water van aanmaaklimonade Kinderen enkele uren geobserveerd, ouders gewaarschuwd Informerende brief opgesteld en meegegeven voor ouders 20 medewerkers betrokken

Kinderen in een museum; what if? Wat doe je bij 200 kinderen? Wie waarschuwt ouders; school of GGD? Wat voor onderzoek doe je bij kinderen en waar doe je dat? Ter plaatse of 200 kinderen naar ziekenhuis? Moet je rekening houden met schadeclaims van ouders? Wat verwacht je van het museum? 200 bossen bloemen? Heeft de gemeente nog een rol? Er komen namelijk wel vragen in de gemeenteraad

Meningitis op zondag Jongen van 16 op donderdag in ziekenhuis opgenomen; Zaterdagochtend overleden aan meningitis; Calamiteitenteam ingeschakeld; Hockeyteam ingelicht, omdat ze op hem zaten te wachten in de kleedkamer; Alle 200 leerlingen van school ingelicht op zondag; Telefoonnummer beschikbaar gesteld voor vragen

666; duivelse dreiging

mei: melding van dreigende collectieve suicide door Gothics op 6 juni 2006 (van flat afspringen); Strategie: – Beoordeling specifieke dreiging – Plan van aanpak specifieke dreiging – Nagaan of er op andere plaatsen vergelijkbare dreiging is In 3 weken 120 logs door 34 personen Vergaande maatregelen: IBS, kerkdiensten, GHOR, hulpverlening, contact met ERC, uitgebreide internetsearch AIVD, ouders betrokken, 24-uurs bewaking van hoge gebouwen Circa 2000 uur werk in 3 weken

666, what if? Er honderden initiatieven blijken te zijn, georkestreerd via internet? De pers er breed aandacht aan besteedt, ondanks de perscode m.b.t. suicide De eerste signalen 2 dagen voor de fatale datum bekend worden? 6-6 op een maandag valt en je er vrijdag van hoort?

Ervaringen 1 Roeping en betrokkenheid zijn basis; Improvisatie is regel, daarna vooral zeggen dat je het al geregeld had; 90% van medewerkers is zaterdag telefonisch bereikbaar en binnen één uur ter plaatse; Een brief kan binnen één uur worden gemaakt en vermenigvuldigd; Specifieke kwaliteiten (internetsearch) blijken onvermoed bij medewerkers aanwezig; Bekendheid met ketenpartners is 50% van succes

Ervaringen 2 Scholen vormen een hecht netwerk, waarvan je intensief gebruik moet maken; Informatie gaat sneller dan communicatie; Onze telefooncentrale kan 100 toestellen op één nummer zetten; Het andere werk kan altijd wachten (?!?); We hadden vooraf nauwelijks iets geregeld, alleen wisten we aan wie we de vragen moesten stellen; Ging het goed? Ja Gingen er dingen fout? Ja Kan het beter? Ja

Conclusies Incidenten wijken altijd af van scenario’s; Het opbouwen van een crisis-organisatie ijlt meestal achter de crisis aan; Evalueer ieder incident volgens de ‘what if’- methode; Hou vooral je medewerkers scherp en betrokken (ziek, weigering, eigen kinderen betrokken); Geef professionals de ruimte en deel als manager de broodjes en de koffie uit (ben trots op zelfsturing); Zorg voor een jezuïet als PR-medewerker, er zijn altijd kleine fouten die moeten worden verantwoord); De balans tussen “preparedness” en “reactiveness” moet nog flink wat verschuiven, maar: Afspraken en handboeken zijn prima, maar blijf kritisch; Kortom: wees voorbereid, maar op de juiste manier (cyclus, what-if- methode, regel verantwoordelijkheden, realiseer je je verantwoordelijkheid!)