Fotografie een volwassen medium  Evolutie  Onderwerpen in de fotografie (19de – begin 20ste eeuw )  Voorbeelden  Ontwikkelingen in de wetenschappen en technologie, kunst, literatuur, veranderingen in de samenleving,…

1. Evolutie Het begin: 2 wetenschappelijke processen: Optisch -> camera obscura Chemisch -> lichtgevoelige stoffen Nièpce realiseert in 1827 (heliografie - lichtgevoelige bitumen) een fotografische opname na urenlange belichting. Daguerrotypie 1839: Van 8 uren belichting naar 30 minuten! Inwerken van jodiumdampen op zilver-koperen plaat Uitvinding in 1839 Kunstenaars bedreigd? Einde van de schilderkunst?

Daguerrotypie (ingekleurd)

Daguerrotypie

Nadelen daguerrotypie:  Lange belichting (stilzitten !)  Afbeelding is een spiegelbeeld  Erg breekbaar  Elk beeld was éénmalig Calotypie : Eerste foto op papier Negatief/positief techniek Ongelimiteerd aantal foto’s uit één negatief Minder scherp (vezelstructuur papier) en minder lang houdbaar dan daguerrotypie

Calotypie

Calotypie : negatief en zoutprint

Collodiummethode 1851: Scott Archer zoekt naar verbetering voor de onscherpe calotypes. Belichtingstijden tot 5 seconden door eiwit op de glasplaat te vervangen door collodium. Goedkoper en populariteit fotografie stijgt! Carte-de-visite-portret Ambrotypie : Meteen een positief beeld Belichtingstijden tot 6 seconden, proces waarbij glasplaat met dunne laag Collodium en zilvernitraat worden belicht terwijl de plaat nog nat is. Nadeel: veel apparatuur nodig op locatie

Ambrotypie

Ferrotypie of tintypie 1852: Adolphe Alexander Martin Vertind ijzerplaatje wordt zwart gelakt met mengsel van lijnzaadolie, roet en asfalt – hierboven een laagje collodium. Goedkoper! Populair op kermissen en bij toeristische attracties (foto snel klaar). Droge platen 1871: Dr. Richard Leach Maddox Gelei i.p.v. glas gebruiken voor een negatief

Tintypie

Voordelen:  Geen voorbereiding in doka  Negatieven moeten niet onmiddellijk ontwikkeld worden  Camera’s worden kleiner, kunnen in de hand gehouden worden -> Mensen kunnen bijna foto’s maken zonder voorkennis De flexibele film 1888: George Eastman “Box Camera” -> KODAK : ‘You press the button, we do the rest’ Pas betaalbaar tussen de twee wereldoorlogen!

Box Camera van Kodak

2. Onderwerpen oPortretten: - ‘Carte de visite’ (hoogtepunt tss en 1900) - Kabinetportret oStadsgezichten oLandschappen (stereograaf) oBeroemdheden oKunstwerken

Portretten

Stadsgezichten

Landschap (stereograaf)

natuur

Ch. Baudelaire 1863 Cl. Monet 1899

V. Van Gogh Niet met zekerheid V. Van Gogh

Stilleven

Westminster

3. Ontwikkelingen in de wetenschappen en technologie, kunst, literatuur, veranderingen in de samenleving,… 19de eeuwse uitvindingen: 1803: stoomtrein (Engeland) 1827: lucifers (Engeland) 1830: naaimachine (Frankrijk) 1838: ééndradige elektrische telegraaf en Morse-code (VS) 1857: passagierslift (VS) 1866: typmachine (VS) 1876: telefoon (VS) 1877: fonograaf (VS) : gloeilamp (VS-Engeland) 1883: benzinemotor (Duitsland) 1885: automobiel (Duitsland) 1886: coca-cola

4. Opdracht Bekijk de tijdsband in je handboek Bespreek beknopt de belangrijkste kunststromingen die voorkomen wanneer de fotografie opkomt (vanaf ca.1830 tot 1900) Zoek per kunststroming minstens 4 kunstwerken (schilderkunst, architectuur, muziek, beeldhouwkunst, literatuur) Vermeld bij de werken: kunstenaar titel van het werk datum