Quality of CareResearch Programme > Prof. Guy Widdershoven Meer veerkracht, minder zorg? Department of Medical Humanities

Maatschappelijke ontwikkeling Dubbele vergrijzing Toenemend belang van participatie Stijgende zorgvraag Onderzoek naar veerkracht als mogelijk antwoord

Wat is veerkracht? Ondanks blootstelling aan risicofactoren blijven sommige ouderen gezond en actief Welke factoren bepalen dat? Hoe zijn die te herstellen, te behouden en te bevorderen?

Veerkracht als perspectief Wetenschap is geen afbeelding, maar creatief product Onderzoek gericht op veerkracht maakt specifieke dingen zichtbaar (en andere niet) Juan Miro, persoon werpt steen naar vogel (1926)

Twee mensbeelden

Het standaardbeeld Ideaal Onafhankelijk Statisch Geen geschiedenis Geen emoties Geen relaties

Het veerkrachtbeeld Reëel Afhankelijk Dynamisch Met geschiedenis Met emoties Met relaties

Relationele autonomie Autonomie is doelgericht Autonomie veronderstelt een standpunt Ontwikkeling van standpunt vereist betrokkenheid en steun van anderen Juan Miro, persoon werpt steen naar vogel (1926)

Voorbeeld: Eigen regie in de zorg Eigen regie betekent: zorg krijgen die je nodig hebt Eigen regie betekent: anderen kunnen inzetten wanneer dat nodig is (samen naar het consult) Veerkracht afhankelijk van sociaal netwerk, in het bijzonder familie (onderzoek Lily Claassens in het kader van NPO)

Relatie tussen veerkracht en zorg Veerkracht impliceert eigen activiteit (niet totaal afhankelijk) Veerkracht kan niet zonder steun (niet totaal onafhankelijk) Zorg dient gericht te zijn op ondersteunen en versterken van veerkracht Juan Miro, persoon werpt steen naar vogel (1926)

Morele dilemma’s rond veerkracht Dilemma: vraaggestuurde zorg of actieve interventie? Keuze is onvermijdelijk Hoe kan die keuze worden gerechtvaardigd? (onderzoek Laura Hartman en Suzanne Metselaar bij Cordaan)

Moreel beraad Reflectie op dilemma’s rond goede zorg Analyse van perspectieven, waarden en normen Dialoog gericht op beter begrip van elkaars gezichtspunt en ontwikkeling van een gezamenlijk perspectief René Magritte, La Trahison des images (1928-9)

Conclusies Veerkracht impliceert een relationeel perspectief op ouderen en op zorg Meer veerkracht impliceert niet minder, maar andere zorg Verschillende perspectieven op goede zorg vereisen reflectie en dialoog (moreel beraad) Juan Miro, persoon werpt steen naar vogel (1926)