Ter vermindering van (de gevolgen van) Kindermishandeling en huiselijk geweld Paul Baeten Cees Hoefnagels Jeugd in Onderzoek Jeugd in Onderzoek Den Bosch 14 maart 2016

Elke vorm van voor een minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat, actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt berokkend of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel. Vormen: seksuele mishandeling, fysieke mishandeling, emotionele/psychische mishandeling, fysieke verwaarlozing, emotionele/psychische verwaarlozing en getuige zijn van partnergeweld. Bron: artikel 1 Jeugdwet 14 maart 2016 Kennis in de keten bij de aanpak van kindermishandeling - JiO2

Jaarprevalentie kindermishandeling (0 t/m 17 jaar) - 34 per kinderen => kinderen - waarvan 6.4 kinderen per gemeld bij het AMK (in 2010) Ongecorrigeerde schatting van de prevalentie in middelgrote gemeente Den Bosch ( inw. )1.072 ‘IJsberg’ Scholierenstudie (12-17 jaar) (excl. psychologische agressie van ouders) 99 per => kinderen Bronnen:nationale prevalentie data: Alink et al., 2011 inwonersaantallen CBS, maart 2016 Kennis in de keten bij de aanpak van kindermishandeling - JiO3

 Teruggetrokken gedrag  Slaapstoornissen  Lage eigenwaarde  Eetstoornissen  Depressie en angststoornissen  Agressief gedrag  Psychosomatische klachten (buik- hoofdpijn)  Botbreuken  Seksuele klachten  Zich geïsoleerd voelen  Suïcidepogingen/suïcide  Somatische aandoeningen  Leerproblemen  Faalangst  Post traumatische stressstoornissen  Structuurveranderingen in de hersenen  Verslavingsproblemen  Blijvend lichamelijk letsel  Medische consumptie en medicijngebruik problemen 14 maart 2016 Kennis in de keten bij de aanpak van kindermishandeling - JiO4

Sociale gevolgen  Delinquent gedrag  Vandalisme  Uithuisplaatsing  Schoolverzuim  Ontwrichting van gezinnen Maatschappelijke gevolgen  Tenminste € 1 miljard per jaar  Gebruik van diensten (politie, justitie, gezondheidszorg, opvang)  Productieverlies door arbeidsverzuim 14 maart 2016 Kennis in de keten bij de aanpak van kindermishandeling - JiO5

Populatie: 98% vier of meer risicofactoren zoals 1. armoede 2. ervaring met (seksueel) geweld in verleden of heden, 3. geen sociaal netwerk of steun van familie 4. jong, laag opgeleid 5. en/of middelengebruik Programma Voorzorg  ~programma van Olds et al. (VS)  belang persoonlijke relatie moeder met ‘hun’ Voorzorg- verpleegkundige  start 16 e – 28 ste week; gemiddeld 2 huisbezoeken 1-1½ u p.m. 14 maart 2016 Kennis in de keten bij de aanpak van kindermishandeling - JiO6

In de VoorZorggroep t.o.v. de groep die gebruikelijke zorg ontvangt: o Minder roken tijdens de zwangerschap en na geboorte (50%) o Niet roken waar de baby bij is o Als baby 6 maanden: vaker borstvoeding (14% ipv 6%) o Psychisch en fysiek geweld neemt af tijdens de zwangerschap en in de 2 jaar daarna o Seksueel geweld neemt meer af tijdens de zwangerschap o Vrouwen in de Voorzorggroep gebruiken zelf ook minder vaak geweld o Minder meldingen bij het AMK 18% vs 10% Bron: Mejdoubi J, Heijkant S van den, Struijf E, Leerdam F van, Crijnen A, HiraSing RA maart 2016 Kennis in de keten bij de aanpak van kindermishandeling - JiO7

14 maart 2016 Kennis in de keten bij de aanpak van kindermishandeling - JiO8 Bron: Hoefnagels & Baartman, 1997

Ouders hele periode hulp tijdelijk hulp geen hulp Kinderen Bij ouders:  Als hulp: afname van psychisch geweld en mild fysiek geweld; geen afname van ernstig fysiek geweld  Alleen gespecialiseerde tweedelijns hulp  afname van psychotrauma Bij kinderen:  geen effect van de hulp  wel: sterke samenhang tussen mate van geweld en mate van trauma Bron: Tierolf, Lünneman, & Steketee, maart 2016 Kennis in de keten bij de aanpak van kindermishandeling - JiO9

15 dember 2014 presentatie onderzoek - voor binnenkort - Veilig Thuis Haaglanden 10 Zelfrapportage kind 5-16 jaar Kwaliteit van leven 4 metingen over 1,5 jaar N = 209 Bron: Snoeren, et al 2014

15 december 2014 presentatie onderzoek - voor binnenkort - Veilig Thuis Haaglanden 11 Bron: Snoeren, Hoefnagels, Lamers, Evers, 2014

presentatie onderzoek - voor binnenkort - Veilig Thuis Haaglanden 12 Bron: Snoeren, Hoefnagels, Lamers, Evers, 2014

‘VoorZorg’ voor hoge risicogroep van 500 a.s. moeders waardoor 50 moeders hun kind niet gaan mishandelen (en ondanks VoorZorg 50 toch wel) 14 maart 2016 Kennis in de keten bij de aanpak van kindermishandeling - JiO13

Mishandelde kinderen van jaar worden uitgenodigd te praten kinderen reageren hierop, en krijgen een steunende reactie. 800 van hen blijken te worden mishandeld en worden toegeleid naar VT 14 maart 2016 Kennis in de keten bij de aanpak van kindermishandeling - JiO14

Monitor laat zien: met 20% van de gemelde kinderen gaat het ook na verloop van tijd echt slecht. Aan deze 250 kinderen en hun gezinnen wordt outreachend extra intensieve zorg aangeboden. 14 maart 2016 Kennis in de keten bij de aanpak van kindermishandeling - JiO15

Geen van deze drie opties want alle middelen  lobby Om de gemeenten in de regio te bewegen in een volgend begrotingsjaar middelen vrij te maken om optie 1, 2 en 3 uit te voeren 14 maart 2016 Kennis in de keten bij de aanpak van kindermishandeling - JiO16

14 maart 2016 Kennis in de keten bij de aanpak van kindermishandeling - JiO17

Wat zou u doen? 1 (Voorzorg, 50) 2 (Uitnodigen, 800) 3 (Extra steunen, 250) of 4 (Lobby)? 14 maart 2016 Kennis in de keten bij de aanpak van kindermishandeling - JiO18

…may we have your votes please? 14 maart 2016 Kennis in de keten bij de aanpak van kindermishandeling - JiO19