FEDASIL Belgisch programma voor de hervestiging van vluchtelingen Infosessie voor de OCMW’s 11 april 2016 Directie Operationele diensten

Presentatie 1.Wat is hervestiging? 2.Hoe worden de vluchtelingen geselecteerd? 3.Wie zijn de betrokken partijen? 4.Waarom een beroep doen op de OCMW’s? 5.Wat wordt concreet verwacht van een OCMW? 6.Welke woning voorstellen? 7.Wat zijn de voorwaarden voor deelname? 8.Wat is de impact op het spreidingsplan? 9.Wie zijn « de pioniers »? 10.Vragen?

1. Wat is hervestiging?  Hervestiging staat voor de selectie en overplaatsing van vluchtelingen vanuit een land waar ze bescherming hebben gezocht (land van eerste asiel) naar een derde land (hervestigingsland) dat aanvaard heeft hen een verblijfstitel toe te kennen – als vluchteling (UNHCR Handbook)  Hervestiging heeft drie grote doelen:  Internationale bescherming bieden en tegemoet komen aan specifieke behoeften  Een duurzame “ultieme” oplossing (uit drie mogelijkheden)  Principe van solidariteit en strategisch instrument  Het betreft personen die erkend zijn als vluchteling (=internationale bescherming nodig hebben) volgens het mandaat van het UNHCR

2. Hoe worden de vluchtelingen geselecteerd?  Jaarlijkse mondiale prioriteiten rond hervestiging (UNHCR)  Eind 2014: 59,5 miljoen ontheemden (19,5 miljoen vluchtelingen) / 1,000,000 die nood hebben aan hervestiging / plaatsen aangeboden ( voor Syriërs)  Gemeenschappelijke Europese prioriteiten (om de twee jaar)  In overeenstemming met het EU-beleid (vb: regionale beschermingsprogramma’s)  Met de overeenkomstige financiële steun (AMIF)  Juli 2015: « Gemeenschappelijk Europees hervestigingsprogramma » (22,000)  Belgische prioriteiten  In de lijn van het beleid Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking  Regeerakkoord (okt. 2014): kwetsbare vluchtelingen (humanitair programma)  Belofte van quota per hervestigingsland (pledges)  België: immense groei: 150 > 550 (2016)  Preselectie van dossiers door UNHCR op basis van de elementen hierboven

3. Wie zijn de betrokken partijen?  UNHCR: bepaling van het statuut (mandaat CGVS) + bepaling van de behoeften/ prioriteiten van hervestiging + versturen van de dossiers (RRF)  CGVS: ontvangst en analyse van de dossiers + selectie (via missie of op dossier) + contacten met de Staatsveiligheid en het kabinet van Staatssecretaris voor Asiel en Migratie + toekenning statuut in België  Buitenlandse Zaken: aflevering reisdocumenten (LP en visum) op bevel van kabinet, in samenwerking met DVZ  Dienst Vreemdelingenzaken: reisdocumenten + officiële asielaanvraag na aankomst (geen wettelijke bepaling "hervestiging")  FEDASIL: culturele oriëntatie, transfer, opvang in centra (6 tot 7 weken) (LET OP: kan gewijzigd worden door crisis) en coördinatie van de begeleiding na de opvang  Transfer gedelegeerd aan IOM (medische onderzoeken voor de transfer, reisdocumenten, vliegtickets)  De begeleiding bij de integratie na de opvangfase wordt toevertrouwd aan de OCMW'S en aan de ngo's Caritas en Convivial

4. Waarom beroep doen op de OCMW’s?  2009/2011: pilootprojecten rond hervestiging  Irak 47 (Irakezen en Palestijnen) & Libië 25 (Erythreërs en Congolezen)  Noodsituatie en beperkte plaatsen (« opvang/asielcrisis »)  Partners voor de integratie: NGO/ beperkte betrokkenheid OCMW  Onvoldoende anticipatie > geen vlotte transfers  Keuze van de vluchtelingen (besluiteloosheid, subjectiviteit)  OCMW’s geïnformeerd na aankomst vluchtelingen (voldongen feit)  Gebrek aan harmonisering (variabele betrokkenheid)  Beperkte communicatie / samenwerking  Vraag naar meer betrokkenheid op voorhand om proactief en voldoende geïnformeerd te kunnen werken  zich het programma echt eigen maken  vlotter werkend programma  Vanaf juli 2015, nieuwe aanpak opvangprogramma: opschorting LOI  transitiemodel

5. Wat wordt concreet verwacht van het OCMW?  Aanbod logement voor 12 maanden  Logement voor een aantal personen (aantal slaapkamers)  Basisuitrusting (meubelen, beddengoed, keukengerei, …)  Geïndividualiseerde begeleiding op maat  « Klassieke » maatschappelijke begeleiding: administratieve begeleiding, budgettaire hulp enz.  Domiciliëring, toekenning leefloon (100% terugbetaald POD M.I. gedurende 5 jaar), installatiepremie, inschrijving ziekenfonds, opening bankrekening, aanvraag kindergeld, overgangsbijstand, enz.  Rekening houden met specifieke behoeften  Doorverwijzen naar juiste medische diensten  Taalverwerving (alfabetisering, NL)  Zoeken naar brugklassen  Doorverwijzen naar integratiediensten (VL: Inburgering, Wall: CRI, enz.)  Doorverwijzen naar werkgelegenheidsdiensten (in samenwerking met het luik werkgelegenheid van de integratiediensten)  Dienstverlening naargelang de verschillende behoeften (tolkendiensten, vrijwilligers, familiale bijstand enz.)

5. Wat wordt concreet verwacht van het OCMW?  Feedback aan Fedasil (database en coördinatievergaderingen)  Samenwerking met de ngo’s (grondige kennis van de doelgroep en specifieke thema’s)  Hulp bij de nieuwe huisvesting (in samenwerking met de ngo)

6. Welk logement voorstellen?  Logement van de privémarkt  Op voorhand reservatie  Logement van het OCMW/de gemeente (gevaar voor negatief effect van transitwoning)  Logement voorgesteld is samenwerking met een sociaal verhuurkantoor  Logement in LOI-plaatsen (momenteel niet)  Reservatie van plaatsen en opschorting van de conventie  Logement in bufferplaatsen (momenteel niet)  Eventuele vordering (en mogelijkheid tot adreswijziging)  Beschikbaarheid: 12 maanden (flexibiliteit indien mogelijk)  Plaatsen die momenteel niet beschikbaar zijn: ook OK

7. Wat zijn de voorwaarden voor deelname?  Formulier voor kandidatuur (website ‘Info OCMW’)  Aanbod plaatsen – mogelijke samenstellingen (kamers)  Info logement (privé, OCMW, sociale woning, vrij of niet)  Deadline kandidaturen (vnl. Syriërs)  Conventie 12 maanden: logement + maatschappelijke begeleiding  Deelname aan operationele vergaderingen  Financiële stimulans (Europese forfait/vluchteling)  2500€/vluchteling voor vrijwillige OCMW’s (staff, overgangs/nooduitgaven, rechtstreekse hulp…), in een keer gestort bij aankomst  500€/vluchteling extra indien lokale verankering na 12 maanden (behalve netwerk)

8. Wat is de impact op het spreidingsplan? Hervestigingsplaats ≠ LOI !! Beperkte invloed op de berekening van het aantal te openen LOI plaatsen. Hervestigingsplaats = « ander opvangplaats » (75% des 30%) Alle beschikbare woningen worden meegeteld. Ook wanneer ze nog niet bezet zijn. Aantal leefloners (15%)

9. Wie zijn “de pioniers”?  2013: 16 partner OCMW’s (89 vluchtelingen)

 2014 : 18 partner OCMW’s (79 vluchtelingen)

2015/2016 : 46 OCMW partners (253 vluchtelingen)