HbA1c Leonie van der Heul Klinisch chemicus io Symposium 17 jan 2014

Bloed O2O2 O2O2 O2O2

HbA1c Laag HbA1c Hoog HbA1c Glucose Rode bloedcel

HbA1c: altijd betrouwbaar? Sikkelcelanemie Sferocytose Alternatief is dan fructosamine Hemolytische anemie

HbA1c en diabetes Waarom is HbA1c een goede maat voor diabetes? Het geglyceerde Hb blijft gedurende de hele levensduur (120 dagen) van de rode bloedcel gebonden en vormt zo een afspiegeling voor estimated average glucose (eAG) Maat voor therapietrouw Maat voor efficiëntie behandeling Maat voor bereikte metabole instelling

HbA1c en bloedsuikerspiegel IFCC HbA1c (mmol/mol) NGSP HbA1c (%) eAG (mmol/L)

Het meten van HbA1c

HbA1c HbAo Hemoglobine chromatogram

Het meten van HbA1c: beperkingen Te lage HbA1c waarden: Diabetespatiënten met verkorte levensduur rode bloedcellen (bijv. hemolytische anemie) Patiënten met hemoglobinopathieën

Normaal

Het meten van HbA1c: beperkingen Te lage HbA1c waarden: Diabetespatiënten met verkorte levensduur rode bloedcellen (bijv. hemolytische anemie, bloedingen) Patiënten met hemoglobinopathieën Te hoge HbA1c waarden: Splenectomie (verlengde levensduur erytrocyten) Het voorkomen van Hb-derivaten (zoals gecarbamyleerd Hb of geacetyleerd Hb)

Te hoge HbA1c waarden: Het voorkomen van Hb-derivaten -gecarbamyleerd Hb: bij verhoogd serum ureum -geacetyleerd Hb: bij overmatig paracetamolgebruik HbA1c Het meten van HbA1c: beperkingen

HbA1c variatie tussen laboratoria

HbA1c in de toekomst HbA1c als diagnostische marker (HbA1c > 48 mmol/mol) Wereldwijde standaardisatie Goede voorspeller voor lange termijn complicaties Minder biologische variabiliteit Goede pre-analytische stabiliteit Prikken hoeft niet nuchter Echter, de grens van HbA1c > 48 mmol/mol staat nog ter discussie: Deze afkapgrens zou niet voor alle etniciteiten volstaan Er zou vertraging kunnen ontstaan bij het stellen van de diagnose (vooral vroege stadia van diabetes zouden gemist kunnen worden)

Meisje 2 jaar opgenomen op intensive Care Sinds een week niet goed: drinkt heel veel, veel braken, veel plassen en erg suf Tussen de 1.5 en 2.5 kg afgevallen Ernstig gedehydreerd Blanco voorgeschiedenis Casus patiënt A

Kreatinine69(14-34) Ureum17.6(1.8 – 6.4) Natrium133(135 – 145) Kalium 4.5(3.5 – 5.0) Chloor97(96 – 107) Anion gap20(8 – 16) Calcium2.57(2.20 – 2.65) Fosfaat1.87 ( ) Totaal eiwit78(50 – 75) Glucose plasma125.1(4.0 – 7.8) Bloedgas capilair pH7.25(7.35 – 7.45) pCO24.9(4.7 – 6.4) Base excess-10.6 (-3.0 – 3.0) Actueel bicarbonaat15.6(22 – 29) pO2 capillair9.4(8.0 – 10.7) O2 saturatie 0.94(0.95 – 0.98) CRP <5(0 – 10) Casus patiënt A

Torenhoog glucose: (10-09) op naar 12.5 Als gevolg van hyperglykemie: Osmotische diurese Water, Na & K verlies Plasma osmolariteit hoog Dorst Verhoogde vetverbranding (ketose) Ketonen hoog ketoacidose misselijkheid & braken metabole acidose Casus patiënt A

Plasma aminozuren hoog ureum synthese verhoogd verstoorde nierfunctie -Bij verder onderzoek wordt laag Insuline C-peptide gezien, wat indiceert dat het lichaam zelf weinig tot geen insuline produceert -Onderzoek naar autoantistoffen is positief Het meisje wordt ingesteld op insuline en 3 maandelijks wordt haar HbA1c gemeten Casus patiënt A