Taalscreening fase 2: opvolging

Inleiding en situering Vanaf 1 september 2014 verplichte screening taalvaardigheid

Regelgeving

Planmatig informatie verzamelen over de taalbeheersing en taalontwikkeling “Taalbeleid is de structurele en strategische poging van een schoolteam om de onderwijspraktijk aan te passen aan de taalleerbehoeften van de studenten met het oog op het bevorderen van hun algehele ontwikkeling en het verbeteren van hun onderwijsresultaten.” Uit: Bogaert, N. en Van den Branden, K. (2011) Handboek taalbeleid secundair onderwijs. Leuven: Acco, p.13)

Leerprestaties: de wat-maakt-het-verschil-top- 10 volgens John Hattie Eigen verwachtingen over prestaties Afwezigheid van ‘storende’ leerlingen Werken aan goed gedrag in de klas Kwaliteit van lesgeven Verbeteren van het begrijpend lezen van teksten Eerdere prestaties van de leerling Goede relatie tussen leraar en leerling Feedback De leraar leert van evaluaties van resultaten Programma’s over creativiteit http://alleskanaltijdbeter.blogspot.be/2013/01/john-hattie-doen-wat-echt-het-verschil.html

Vlot lezen

Taalscreening en keuze van een instrument

Visie Katholiek Onderwijs Taalscreening als deel van proces

Algemene brede observatie Vooraf Integratie in het talenbeleid Bepalen externe communicatiestrategie Creatie draagvlak op school Opstellen actieplan Algemene brede observatie

Impact Interpretatie op 3 niveaus Leerling Klas school Algemene kwantitatieve screening (Leesvaardigheid, luistervaardigheid) Interpretatie op 3 niveaus Leerling Klas school Specifieke kwantitatieve screening (individueel knipperlicht) Kwalitatieve diagnose Zelf-, co-, peerassessment door observatie Actieplan op 3 niveaus Leerling Klas School Impact

Wat doe je met de bekomen gegevens Toolkit Breed Evalueren

Visie Katholiek Onderwijs Na de screening? Klassenraad aanpak Taalgericht vakonderwijs differentiatie, remediëring, verdieping werken aan taalbeleid Alle leraren samenwerken aan taalgericht vakonderwijs, uitwisseling, observatie …

Visie Katholiek Onderwijs Na de screening? klassenraad – overleg zorgteam en klassenleraar: resultaten bespreken gegevensverzameling bespreken gegevens bijkomende informatie raadplegen bijsturing aanpak op school-, klas- en leerlingenniveau

Visietekst Katholiek Onderwijs: regelgeving bij taalachterstand EXTRA TAALLESSEN NEDERLANDS maximaal drie uren per week bovenop het leerprogramma klassenraad beslist hierover school staat zelf in voor organisatie, samenwerking tussen verschillende scholen kan looptijd: afhankelijk van wat de klassenraad beslist

Visie Katholiek Onderwijs Na de screening? Organisatie klasgroep opsplitsen in niveaugroepen twee leraren samen voor een klas: taalleraar tijdens zaakvak inhaallessen Nederlands Nederlands in keuze- of complementair gedeelte flexibel leertraject: aangepast programma voor leerlingen met taalachterstand School mag leerling verplichten tot extra taallessen Nederlands Engagementsverklaring ouders, leerling, school via schoolreglement

Visie Katholiek Onderwijs Na de screening?

Taalbeleid uitwerken: tips Stappenplan = meerjarenplan

Taalgericht vakonderwijs = taalgericht vakonderwijs: kenmerken Elke leraar een taalbewuste leraar! Taalgerichte vaklessen = contextrijk vakonderwijs met taalsteun en vol interactie (Maaike Hajer) Taal is een middel om tot leren te komen in plaats van een struikelblok!

Taalgericht vakonderwijs de leraar Is taalgebruik van de leraar rijk, verzorgd en afgestemd op leerlingen? Geeft de leraar taalfeedback? Is er aandacht voor taalleerstrategieën?

Taalgericht vakonderwijs de les Schept leraar gepaste context voor nieuwe leerinhoud die hij aanbrengt? Geeft de leraar diverse en betekenisvolle taaltaken? Bevat het lesmateriaal taalsteun, visuele ondersteuning?

Taalgericht vakonderwijs de leerlingen Is er voldoende tijd voor taalproductie? Is er voldoende interactie tussen de leerlingen? Is er tijd voor reflectie op het taalgebeuren?

Belang van taaluitwisseling Laat leerlingen luisteren naar EN spreken met elkaar

Geletterdheid vergroten

Overzicht remediëringsmaterialen Woordenschat Nieuwsbegrip LEES>> en Diaplus Muiswerk Lezen! Wat na Diataal? Taal Troef Starttaal 3F Sesam en tatami Atlas Voor oudere leerlingen: Nodo+ (vdab) TIP: documentatiecentrum Atlas in Antwerpen WOORDVOER

Materiaal taalbeleid Link materiaal 2014-2015: https://dpbbrugge-public.sharepoint.com/Nederlands/Talenbeleid.aspx

Begrijpend lezen remediëren met teksten uit de actualiteit Denkcategorieën BL: model (De Paepe, Desoete, Van Vreckem & Van Hove, 2004)

Meertaligheid: een troef!

Meertaligheid: een troef! ‘Dat kinderen geboren worden in een gezin waar geen Nederlands gesproken wordt, hoeft geen probleem te zijn. Belangrijk is dat kinderen met een rijke taal opgroeien, welke die taal ook is. Beter een rijke thuistaal dan een arm Nederlands.’ Gielen, S. en İşçi, A. (2015). Meertaligheid: een troef! Abimo: Kalmthout, p. 41.

Een handelingsplan?

Talenbeleid: vragen Waarom wil je een talenbeleid (her)opstarten of nieuw leven inblazen in je school? Omschrijf de doelgroep. Wat doen jullie al voor talenbeleid in jullie school? Welke andere acties kunnen taalzwakke leerlingen in jullie school ondersteunen? Welke ideeën uit andere scholen zouden voor het talenbeleid in jullie school ook werken? Wat zijn de eerste stappen die je nu wil zetten voor talenbeleid in jouw school?

Effect?