Kunst of Kitsch? Het mysterie van de mozaïeken mensenschedels

Presentatie over: "Kunst of Kitsch? Het mysterie van de mozaïeken mensenschedels"— Transcript van de presentatie:

1 Kunst of Kitsch? Het mysterie van de mozaïeken mensenschedels

2

3 4007-1 Echt of Vervalsing? Topstuk van de collectie Database:
Teotitlán del Camino, Mexico Mixteeks 1300 – 1520 Aangekocht: 1964, van een kunsthandelaar Geen documentatie van de vondst Geen bewijs dat het echt ooit is opgegraven Echt of Vervalsing?

4 Mixteken Van Nahuatl (‘Azteeks’) mixtecah: ‘Volk van de wolken’

5 Waarom 14e/15e-eeuws Mixteeks…
… als er geen gedocumenteerde herkomst is?

6

7 Tombe 7 Monte Albán

8 Tombe 7 van Monte Albán In 1932 opgegraven door Alfonso Caso
“Belangrijkste tombe van de Amerika’s”

9 De onderzoeksvragen Welke materialen zijn gebruikt in het mozaïek?
Welke technieken zijn gebruikt voor het snijden en polijsten? Wat is de afkomst en ouderdom van de schedel? Wat voor lijm is er gebruikt? Is de mozaïekschedel authentiek of een vervalsing?

10 Methodes Materialen Lijm Mozaïek Schedel X-ray Fluorescence (XRF)
X-ray Diffraction (XRD) Particle Induced X-ray Emission (PIXE) Lijm Ultra Violet licht (UV) Gas Chromatography-Mass Spectrometry (GC-MS) Mozaïek Digital and Optical Microscopy (M) Schedel Isotopenonderzoek Fysisch anthropologisch onderzoek (14C-datering, Ancient DNA)

11 Röntgenfoto’s

12 Microscopie

13 Polish of tesserae. Clearly precolonial, as industrial manufacture would have different patterns.

14

15 XRF

16 XRD

17 PIXE

18 Schelp en Hydroxilapatiet
Concretion on the eye disks under UV light

19 XRD, XRF, PIXE en Microscopie
Materialen zijn authentiek Technieken zijn ook pre-Spaans De stukken mozaïek zijn authentiek (maar het mozaïek zelf heeft wel wat rare details) Hoe zit dat met de schedel?

20 Fysisch antropologisch onderzoek
Waarschijnlijk mannelijk 35 – 49 jaar oud Van Inheems Amerikaanse (of Aziatische) oorsprong

21 Isotopenonderzoek

22 Isotopenonderzoek Strontium, Koolstof en Zuurstofisotopen onderzocht
Uitkomsten duiden op Ontegenzeggelijk Mexicaanse oorsprong Waarschijnlijk afkomstig uit een droog, hooggelegen gebied in zuidelijk Mexico

23 Schedel Fysisch antropologische onderzoek duidt op inheems Amerikaanse afkomst Isotopenresultaten duiden op oorsprong in Mesoamerika Schedel en mozaïek zijn echt En de lijm?

24 Evidence of two types of glues

25 GC-MS

26 UV + GC-MS Twee types lijm gevonden: Schellak is niet precolumbiaans
Schellak (ca. 95%) Dennenhars (secundair, gebruikt voor restauratie) Schellak is niet precolumbiaans

27 Conclusies Materialen zijn precolumbiaans
Gebruikte technieken zijn precolumbiaans Isotopenwaarden en fysisch antropologisch onderzoek zijn consistent met Mesoamerikaanse oorsprong De gebruikte lijm is niet precolumbiaans

28 De Leidse mozaïekschedel is een moderne combinatie van oude materialen
Conclusie De Leidse mozaïekschedel is een moderne combinatie van oude materialen

29

30 De vervalsers?? “I was told informally … that there is a rather well-known unexcavated site in southern Mexico around which mosaic tesserae are plentiful. … A dentist’s wife who lives nearby had become skilled in applying the tesserae to skulls and other objects found in the vicinity.”