Lespakket van PraktijkNetwerk ‘Waarheen met Ammoniak op Veen’

Presentatie over: "Lespakket van PraktijkNetwerk ‘Waarheen met Ammoniak op Veen’"— Transcript van de presentatie:

1 Lespakket van PraktijkNetwerk ‘Waarheen met Ammoniak op Veen’
Deel 2 Waar ontstaat ammoniak? Reductiemaatregelen Ammoniak in de kringloopwijzer Probleem van ammoniak is niet dat het in de lucht gaat, maar vooral dat het weer naar beneden komt

2 Mogelijk gemaakt door …
Opdrachtgevers Uitvoerders

3 Wat komt aan de orde Hoe/waar ontstaat ammoniak emissie
Mogelijke reductie maatregelen Ammoniak in KLW

4 P en N excretie (BEX) Uitscheiding N+P excretie (mest + urine)
Vastlegging Uitscheiding N+P-opname N+P excretie (mest + urine) N efficiëntie (gem. veestapel 22-23%) Melk

5 Van excretie naar mestafzet
N en P excretie veestapel (melkkoeien + jongvee) minus N en P gebruiksruimte (ha’s * N en P norm/ha) = Afzet mest (N en P)

6 Bron ammoniakemissie: Uitscheiding “ammoniakale” stikstof
Vervluchtigd deels Vastlegging N-opname (eiwit) Uitscheiding N-excretie Melk Mest (N-org) Urine (Ureum-N) TAN 50 – 70 % van N-excr

7 Onverteer-baar N in mest
Van N-opname naar TAN Ruw eiwit opname X 16% N-opname Benutting verteerbaar N (30-40%) Verteerbaar N Onverteer-baar N in mest Excretie N in melk en groei N in Urine (TAN)

8 Urine (ureum) + mest (enzym urease)
Ammoniumstikstof Ammoniak emissie

9 Overzicht NH3-emissie bronnen bedrijf
Rantsoen Veestapel TAN-excretie (+ N-org mest) NH3 6-42% Stal NH3 0,5-0,7% Mestopslag extern Kunstmest Beweiding Mest (dunne en vaste) Kunstmest NH3 3,3% NH3 2-28% NH % NH3 2-22% NH3 1-14% Grasland Bouwland Oogst en beweidingsverliezen (gewasrest) NH3 3%

10 Aandeel (%) ammoniakemissie melkveebedrijf

11 Factoren TAN-productie= bron
Aantal dieren Verhouding melkkoeien/jongvee RE-gehalte rantsoen RE-benutting rantsoen

12 Mogelijke maatregelen: voer en management
Lager RE-gehalte rantsoen (melkvee en/of jongvee) Betere eiwitbenutting Minder jongvee Jongvee uitbesteden Duurzamere koe Hogere melkproductie per koe?

13 Relatie N-benutting en NH3-emissie (KLW)
6 pilotboeren PN2000 Overijssel

14 Stal: Verloop vloeremissie

15 Bij beweiden geen vermenging van urine en mest
Minder ammoniak emissie

16 Mogelijke maatregelen: voer en management
Lager RE-gehalte rantsoen (melkvee en/of jongvee) Betere eiwitbenutting Minder jongvee Jongvee uitbesteden Duurzamere koe Hogere melkproductie per koe? (Meer) beweiden

17 Effect beweiding Per uur extra beweiding: 3,3 g minder ammoniak per koe 45 hectare grond (40 ha grasland en 5 ha mais) 80 melkkoeien melkproductie van kg (8500 kg per koe per jaar) Stijging arbeidsinkomen ca. €1,- per 100 kg melk  Voorwaarde voldoende grasopname

18 Factoren die stalemissie beïnvloeden:
Concentratie ammonium-N Oppervlakte urine/mest Zuurgraad (pH) Temperatuur Luchtsnelheid Luchtvochtigheid Stalemissie = vloeremissie plus kelderemissie Roostervloer= : ?

19 Stal: Mogelijke maatregelen vloeremissie
Emissiearme vloer (snelle afvoer urine) Water sproeien over de roosters Voldoende water nodig, ca l per koe per dag Dakisolatie Ventilatie aanpassen Verlaging zuurgraad urine Toevoegmiddel (ureaseremmer)

20 Stal: Mogelijke maatregelen kelderemissie
Afsluiten / dichte vloer Aanzuren (anorganisch zuren, organische zuren, biologisch aanzuren) Verdunnen Verkleinen emitterend oppervlak Kelderlucht afzuigen Minder luchtcirculatie in de put Koelen van kelders (met grondwater)

21 Factoren die emissie bij (kunst) mest uitrijden beïnvloeden:
Concentratie ammonium-N Oppervlakte Zuurgraad (pH) Temperatuur Luchtsnelheid Luchtvochtigheid Infiltratiesnelheid pH en CEC bodem

22 Mogelijke maatregelen uitrijden
Goed in/onderwerken Verdund uitrijden (effect op N-NH4-concentratie, infiltratie en oppervlakte) Aanzuren voor toediening Naberegenen Gebruik maken van weersomstandigheden

23 Onderzoek verdund uitrijden met sleepvoetenmachine op grasland
Emissieonderzoek 2013 verdunning 1 mest : 1 water 2014 verdunning 2 mest : 1 water 52% reductie 44% reductie Vervolgonderzoek met lagere verdunningen?

24 Van BEX naar BEA voor NH3 monitoring op bedrijfsniveau
BEX berekend bedrijfsspecifieke excretie/mestproductie BEA berekend bedrijfsspecifieke NH3-emissie

25 Ammoniak (BEA) binnen KLW

26 Ammoniak (BEA) binnen KLW

27 Ammoniak (BEA) binnen KLW

28 Ammoniak (BEA) binnen KLW
Benodigde gegevens BEX

29 Ammoniak (BEA) binnen KLW

30 Ammoniak (BEA) binnen KLW

31 Ammoniak (BEA) binnen KLW