Interactiepatronen in het onderwijs Oriëntatiecollege CIW Hoorcollege 4, 18 april 2001 Kees de Glopper.

Presentatie over: "Interactiepatronen in het onderwijs Oriëntatiecollege CIW Hoorcollege 4, 18 april 2001 Kees de Glopper."— Transcript van de presentatie:

1 Interactiepatronen in het onderwijs Oriëntatiecollege CIW Hoorcollege 4, 18 april 2001 Kees de Glopper

2 Het SPEAKING-model Setting, scene (fysieke, sociale context) Participants (deelnemers) Ends (doelen) Act sequence ((taal-)handelingen) Key (toon) Instrumentalities (taal, kanaal/medium) Norms (normen, regels) Genre (tekst-/gesprekssoort)

3 Communicatiepatronen reeksen interacties op betrekkingsniveau tussen twee of meer mensen waarvan de aard en volgorde van de gedragingen tussen de deelnemers in hoge mate voorspelbaar zijn (Oomkes, p.114)

4 Onderzoek naar patronen in mondelinge interactie conversatie-analyse –beurtwisselingen –sequentiële organisatie –globale structuur –topic management interactionele sociolinguïstiek –effecten van gender, leeftijd, etniciteit, sociale identiteit, institutionele rol –ook aandacht voor psycho-sociale factoren (zelfbeeld, beleefdheid, dominantie, solidariteit)

5 Onderzoek in uiteenlopende contexten rechtszaal spreekkamer vergadering interview schoolklas

6 Interactiepatronen in de schoolklas Klassieke studies naar milieu- en seksespecifieke selectie in het onderwijs (b.v. Van der Kley, Wester & Zijlmans, 1980, zie Oomkes, p.155-157) Moderne studies naar de relatie tussen verbale interactie en leren (b.v. Damhuis, R. (1995) Interaction and second language learning, Amsterdam: IFOTT)

7 Beurttype en milieu-specifieke selectie (Van der Kley et.al.) standaardbeurt (M) hulpbeurt doorvraagbeurt (M) correctiebeurt (M) wie-weet-het-beurt (G) demonstratiebeurt (G) herhalingsbeurt (S) controlebeurt (S) (Oomkes, p.155-157)

8 Verbale interactie en leren (Damhuis) interactie en tweede-taalverwerving participatie controle beurtwisseling topic of onderwerp

9 Onderzoeksopzet NT2 kleuters van 4 of 5 jaar 15 kleuterklassen met 4% tot 82% NT2- leerlingen Activiteit: kringgesprek, kleine groep, NT2- les Observatieperiode: begin, midden, eind schooljaar

10 Effecten van type activiteit Participatie: kleine groep meest gunstig, kringgesprek minst gunstig Controle:kleine groep meest gunstig, NT2- les minst gunstig

11 Effecten van observatiemoment en % NT2-leerlingen Geen duidelijke effecten van observatiemoment Hoe hoger het % NT2-leerlingen, hoe minder participatie en controle

12 Belang van onderzoek naar interactiepatronen in het onderwijs? theorievorming (generalisatie) praktisch belang (verbetering opbrengsten en deelname van specifieke groepen)