Introductie Individueel Keuzebudget (IKB) Basispresentatie met uitleg

Presentatie over: "Introductie Individueel Keuzebudget (IKB) Basispresentatie met uitleg"— Transcript van de presentatie:

1 www.fcb.nl/welzijn| www.mogroep.nl | www.mijnvakbond.nl
Introductie Individueel Keuzebudget (IKB) Basispresentatie met uitleg voor directie, P&O en leidinggevenden Info voor de gebruiker: Deze presentatie is een hulpmiddel voor interne communicatie over het IKB aan leidinggevenden, P&O Gebruik de presentatie in bijeenkomsten met directie, P&O, leidinggevenden en OR of PVT Inhoud: achtergronden, algemene info, detail info over het IKB Verwijder dia’s of vul aan met eigen informatie, stellingen of ander materiaal Kijk ook op of voor allerlei andere ondersteunende materialen die helpen in de begeleiding van werknemers Vragen? Stel ze via via Juridische Zaken Online voor leden van de MOgroep of via voor leden van CNV | januari 2016

2 Inhoud Waarom deze cao Streefdoel
Waarom deze cao Streefdoel Overgang naar Individueel Keuzebudget Omvang Individueel Keuzebudget Mogelijkheden Individueel Keuzebudget Do’s & Don’ts Reflectie en dialoog Afsluiting

3 Waarom deze cao? De baan voor het leven bestaat niet meer, ontwikkeling en arbeidsmarktfitheid zijn essentieel One-size-fits all is voorbij, individuele flexibiliteit is nodig om in te kunnen spelen op veranderingen in werk en persoonlijke situatie Rol werkgevers verschuift van sturen en controleren naar stimuleren en faciliteren Rol werknemers verschuift naar meer zelfregie en verantwoordelijkheid CAO-ontwikkeling Verleiden: sector aantrekkelijk houden/maken voor werkgevers en werknemers Differentiëren: tegemoetkomen aan diversiteit in de sector Dereguleren: van rechten en plichten naar faciliteren van duurzame inzetbaarheid Ontzorgen: van eenrichting naar wederkerigheid en gedeelde verantwoordelijkheid Kijk voor meer informatie over de maatschappelijke ontwikkelingen en trends in de sector die de aanleiding vormen tot de cao-vernieuwing op Link naar meer achtergrondinformatie

4 Gedachtengoed CAO W&MD
donderdag 18 juni 2015 Dit schema laat zien waar het allemaal om draait in de cao. De stip op de horizon, waarbij het streven is om tot een sector te komen met: Werkgevers die in alle openheid vertellen aan hun werknemers wat er speelt rondom de organisatie, die weten hoe ze in kunnen spelen op veranderende vragen en behoeften van opdrachtgevers en cliënten, hun werknemers daarin meenemen en die hun werknemers faciliteren om mee te bewegen. Enerzijds door een gezonde en veilige werkomgeving te creëren, anderzijds door te blijven werken aan talent- en loopbaanontwikkeling van elke werknemer, hoe jong of oud ook. Kortom: van ad-hoc naar proactief en resultaatgericht faciliteren van optimale individuele inzetbaarheid. Voor werknemers streven we samen naar een gezonde leefstijl en een goede verhouding tussen werk en privé, zo optimaal mogelijk afgestemd op de levensfase van de werknemer en de doelen van de organisatie. Daarnaast is het doel dat werknemers de regie in eigen hand nemen en werken aan hun eigen loopbaanontwikkeling en arbeidsmarktfitheid. Immers: mensen die goed in hun vel zitten, zelf invloed hebben en zich onafhankelijk voelen, zijn krachtige mensen, die ervoor zorgen dat ook de organisatie in haar kracht komt en blijft. Een win-win situatie. Dit alles in dialoog en gedeelde verantwoordelijkheid, zodat werkgever en werknemer er samen de schouders onder zetten in het belang van iedereen. Van de organisatie, van de werknemer – zijn werk en privéleven – en uiteindelijk ook de cliënt die we willen faciliteren. 4

5 Individueel Keuze Budget
Gedachtengoed CAO W&MD donderdag 18 juni 2015 Individueel Keuze Budget (IKB) Loopbaan Budget (LBB) 5

6 Invoering IKB Invoering Loopbaanbudget ( ) en Individueel Keuzebudget ( ) speelt in op de trends en ontwikkelingen in de maatschappij en in de sector Focus vervolg presentatie: Individueel Keuzebudget (IKB) Waarom, hoeveel, mogelijkheden, details, hulpmiddelen Meer weten over het Loopbaanbudget? Bekijk de presentatie in het dossier Loopbaanbudget op Beide presentaties samenvoegen tot 1 presentatie, bijvoorbeeld als voorbereiding op de volgende Jaargesprekken kan natuurlijk ook.

7 Wat streven cao-partijen na
Wat streven cao-partijen na Organisaties die … proactief meebewegen met veranderingen medewerkers betrekken bij ontwikkelingen: gedeelde verantwoordelijkheid productieve medewerkers hebben die goed in balans zijn de arbeidsmarktfitheid van medewerkers stimuleren met vertrouwen de toekomst tegemoet gaan Medewerkers die … werk en persoonlijke situatie zo optimaal mogelijk afstemmen verantwoordelijkheid nemen blijven ontwikkelen arbeidsmarktfit zijn met vertrouwen de toekomst tegemoet gaan Het vooruitzicht, de stip op de horizon, vormt een belangrijk uitgangspunt voor de vernieuwing van de cao. De cao kan deze verandering – die voor de ene organisatie groter is dan voor de andere - weliswaar niet creëren, maar wel stimuleren en faciliteren. De introductie van het Loopbaanbudget en Individueel Keuzebudget zijn middelen om de ontwikkeling richting dit streefdoel te stimuleren en te ondersteunen.

8 Overgang naar IKB Verleden
donderdag 18 juni 2015 Verleden beperkte keuzevrijheid en beperkte invloed om arbeidsvoorwaarden pakket af te stemmen op persoonlijke situatie, werk en ambities voor de toekomst afzonderlijke regelingen Heden open dialoog over ontwikkelingen organisatie en werknemer (Jaargesprek) mogelijkheid om individuele pakket optimaal af te stemmen op ontwikkelingen in werk, ambities en persoonlijke situatie individueel totaalbudget 8

9 Overgang naar IKB Verleden Jij krijgt ... vakantietoeslag in mei
Verleden Jij krijgt ... vakantietoeslag in mei eindejaarsuitkering in dec 26 uur bovenwettelijk verlof € 10,00 tegemoetkoming ziektekostenverzekering Heden Jij kiest… hoe je je IKB verdeelt: verlof, vakantiedagen, extra geld, ander moment van uitbetaling, opleiding de ontwikkeling in je werk de optimale balans tussen werk en persoonlijke situatie Van vooraf bepaalde onderdelen en ‘onze size fits all’ naar meer eigen regie en verantwoordelijkheid bij de werknemer door middel van individuele doordachte keuzes. Zodat de werkener in kan spelen op zijn persoonlijke situatie. Bijvoorbeeld omdat hij/zij wil mantelzorg op zich neemt kinderen tijdelijk zelf wil opvangen thuis, na een aantal zware cases een paar dagen extra vakantie neemt om te herstellen om er weer fit tegen aan te kunnen gaan, een zelfgekozen opleiding wil volgen die deels gefinancierd wordt uit het Loopbaanbudget en deels uit zijn IKB, een financieel zware periode voor de boeg heeft en zich daar zorgen over maakt. De gedachte is: Hoe beter een medewerker in zijn vel zit, omdat hij werk en persoonlijke situatie optimaal kan afstemmen, hoe beter hij ook presteert en omgaat met het werk, collega’s en cliënten. beperkt uit te ruilen: het een voor het ander volop keuzemogelijkheden 1e keuze vóór 1 mei 2016

10 Omvang: voorbeeld full time
Oud: losse potjes Bruto salaris: € 2.000,- Vakantietoeslag: € 160,- Eindejaarsuitkering: € 179,28 Tegemoetkoming ziektekosten- verzekering: € 10,00 Bovenwettelijk verlof (BWV) 26 uur per jaar Nieuw: 1 pot Bruto IKB Per maand: € 383,93 Inclusief 0,1% extra (€ 2,16) en € 32,49 waarde bovenwettelijk verlof Per jaar: € 4.607,16 Totaal: minimaal 18,81% van jaarsalaris (ruim 2 maandsalarissen) Nieuw: 1 pot (op basis van full time salaris) De 0,1% extra is afkomstig uit de vrijval van middelen, vanwege de afschaffing van de jubileumuitkering. € 32,49 per maand is de waarde van 26 uur bovenwettelijk verlof per jaar bij dit bruto maandsalaris Plus vakantietoeslag, eindejaarsuitkering en tegemoetkoming ziektekosten *De 0,1% extra komt voort uit vrijgekomen middelen door afschaffing van de jubileumuitkering.

11 Mogelijkheden IKB Opname in verlof, geld, voor een opleiding of een combinatie ervan Mogelijkheid om IKB samen met Loopbaanbudget bijvoorbeeld in te zetten voor opleiding of cursus in lijn met duurzame inzetbaarheid Meerdere uitbetalingsmogelijkheden: einde van het jaar, bepaalde maand(en), elke maand Omzetting naar verlof altijd in overleg met werkgever Verlof kan eventueel gespaard worden voor een volgend jaar, mits gekoppeld aan een doel en akkoord werkgever

12 Keuzemogelijkheden IKB
vijf voorbeelden De volgende dia’s laten voorbeelden van overwegingen en keuzes van medewerkers zien + de mogelijkheid om hierop in te spelen als werkgever.

13

14 Bespreek als leidinggevende bij een dergelijke keuze of de medewerker hiermee voldoende hersteltijd in bouwt voor zichzelf. Voor ieder individu ligt dit anders. Voor de een kan een verbouwing juist rust geven en het hoofd leegmaken, voor de ander is het het schepje er bovenop, wat risico’s met zich mee brengt. De werknemer maakt zelf zijn keuze, maar het is goed om dit samen in gedeelde verantwoordelijkheid te bespreken. Zo kom je dichter bij elkaar en werk je samen aan een duurzamere toekomst. Bespreek als leidinggevende bij een dergelijke keuze of de medewerker hiermee voldoende hersteltijd in bouwt voor zichtzelf. Voor ieder individu ligt dit anders. Voor de een kan een verbouwing juist rust geven en het hoofd leegmaken, voor de ander is het het schepje er bovenop, wat risico’s met zich mee brengt. De werknemer maakt zelf zijn keuze, maar het is goed om dit samen in gedeelde verantwoordelijkheid te bespreken. Zo kom je dichter bij elkaar en werk je samen aan een duurzamere toekomst.

15 augustus

16 Als een medewerker een dure maand of periode verwacht, dan kan uitbetaling in die periode een prima keuze zijn. Vooral als het betekent dat de medewerker zich dan minder zorgen maakt. Medewerkers die goed in hun vel zitten hebben een positief effect op hun collega’s, cliënten en de organisatie als geheel. Voor werkgevers is het belangrijk om na indiening van de keuzes te controleren of de verdeling van uitbetaling zodanig is dat de organisatie niet in liquiditeitsproblemen komt. augustus Als een medewerker een dure maand of periode verwacht, dan kan uitbetaling in die periode een prima keuze zijn. Vooral als het betekent dat de medewerker zich dan minder zorgen maakt. Medewerkers die goed in hun vel zitten hebben een positief effect op hun collega’s, cliënten en de organisatie als geheel. Voor werkgevers is het belangrijk om na indiening van de keuzes te controleren of de verdeling van uitbetaling zodanig is dat de organisatie niet in liquiditeitsproblemen komt.

17 ... En die energie komt weer ten goede in het werk. Daar hebben zowel hij als zijn werkgever, collega’s en clienten voordeel van.

18 Kiest een medewerker er, al dan niet gewenst, voor om zorgtaken over te nemen in de privésfeer, dan is er de keuzemogelijkheid voor extra verlof. Bespreek met elkaar wat de invloed van de keuze is op de toekomstige arbeidsmarktfitheid van de medewerker en de bezetting in de organisatie. In sommige organisaties zijn met de OR of PVT afspraken gemaakt over verplichte verlof-opname. Bijvoorbeeld bij Peuterspeelzalen ivm de collectieve sluiting tijdens de vakantieperiode. In dat geval kan het IKB niet volledig vrij besteed worden. TIP: bij het omzetten van je IKB in verlof, is altijd overleg nodig met je werkgever/collega’s, zoals nu ook al gebeurt bij verlofopname. Zorg in ieder geval dat je beide, in gedeelde verantwoordelijkheid, nadenkt over het oplossen van eventuele bezettingsproblemen.

19

20 Het IKB en LBB gaan over duurzame inzetbaarheid en de kracht van unieke mensen. De keuze voor een zelfgekozen opleiding is een aanleiding om open minded met elkaar in gesprek te gaan over mogelijkheden om door te ontwikkelen naar een rol waarin de unieke kracht van een medewerker nog beter tot zijn recht komt. Met aanvullende waarde voor de organisatie. Een win-win situatie. Als (een deel van) het IKB wordt aanwend voor hetzelfde doel als je Loopbaanbudget - zoals in dit geval voor een zelfgekozen opleiding - dan is er meer te besteden. Bovendien kan het budget mogelijk fiscaalvriendelijk worden ingezet.

21 Duurzame inzetbaarheid
Duurzame inzetbaarheid hangt af van de mate waarop de keuze is gericht op… Balans tussen werk en persoonlijke situatie nu Balans en ontwikkeling in de toekomst Twee aspecten spelen een belangrijke rol bij een keuze. Neem ze mee in het gesprek met de meedewerkers: Hoe draagt de keuze bij aan de huidige situatie van de werknemer? Zodat deze zowel in werk als in de persoonlijke situatie goed in zijn vel zit. Hoe draagt de keuze eraan bij dat de werknemer ook in de toekomst krachtiger in het leven staat, zowel in de persoonlijk situatie als het creëren van kansen om aan het werk te blijven in een baan die past bij zijn talenten. Ga hierover het gesprek aan, of combineer het overleg over het IKB met het overleg over het Loopbaanbudget tijdens het Jaargesprek. Meer informatie, een checklist, factsheets en rekenvoorbeelden staan op bij het IKB-dossier. Combineer de bespreking van de beide budgetten in het Jaargesprek, kijk dan ook op de website bij het Dossier Loopbaanbudget.

22 Wat kies je zelf? Waar ligt voor jou de nadruk? verlof geld opleiding
Waar ligt voor jou de nadruk? verlof geld opleiding Dialoog moment. Waarop ligt de nadruk van jouw keuze, wat is je overweging daarbij en waar verwacht je dat de nadruk van je collega’s op ligt.

23 IKB in detail - 1 Opbouw IKB start per 1 januari 2016
Opbouw IKB start per 1 januari 2016 Zichtbaar op salarisstrook Vastleggen keuzes via IKB-keuzeformulier of medewerkers portaal (organisatie specifiek) Vanaf 2017 jaarlijks 2 keuzemomenten: december (2016) voor 1e halfjaar, juni voor 2e halfjaar Extra keuzemoment mogelijk in bijzondere omstandigheden en bij indiensttreding medewerker Andere/ meer keuzemomenten in overleg met OR/PVT IKB opname in het jaar waarin het is opgebouwd Collectieve afspraken over inzet bovenwettelijk verlof op vast moment blijven gelden. In overleg met OR of PVT 23

24 IKB in detail - 2 Bij aangekocht verlof geldt: een uur blijft een uur
Aangekocht verlof kan meegenomen worden naar volgend jaar, mits het doel ervan is vastgelegd Opname verlof altijd in overleg Aangekocht verlof kan niet teruggezet worden naar geld Bij uitbetaling geldt wettelijk verplichte loonheffing IKB en Loopbaanbudget kunnen samen ingezet worden voor opleiding met fiscale vrijstelling, mits in lijn met duurzame inzetbaarheid Nieuwe medewerkers maken keuze bij indiensttreding voor het deel tot aan het volgende keuzemoment Bij tijdelijke contracten eventueel uitbetaling bij einde dienstverband

25 Wijziging op de salarisstrook
Vanaf januari 2016: Nettosalaris verandert niet, m.u.v. € 10,- tegemoetkoming ziektekostenverzekering: dit gaat uit het ‘salaris’ en is opgenomen in IKB (Reservering voor) Vakantietoeslag en eindejaarsuitkering staan niet meer apart op de salarisstrook, maar zijn opgenomen in IKB IKB als reservering op de salarisstrook Verlofopbouw zonder bovenwettelijk verlof

26 Aanvullende wijzigingen
Vakantietoeslag 7 maanden uit 2015 uit te betalen in mei Dit is de laatste collectieve uitbetaling vakantiegeld in mei. Daarna afhankelijk van keuzes Keuzes IKB vóór 1 mei 2016 vastleggen: uitbetaling einde van het jaar, enkele momenten, elke maand verlof (terug-)kopen of meer: opname in dit jaar of een volgend jaar Opgebouwde IKB (reservering) neemt op de salarisstrook af bij uitbetaling en/of aankoop verlof Verlofregistratie neemt toe bij aankoop verlof Niet kiezen betekent uitbetaling in december

27 Let op! Het IKB (en het Loopbaanbudget) is een stimulans om in gedeelde verantwoordelijkheid tussen werkgever en werknemer de optimale individuele ruimte te bieden die bijdraagt aan duurzame inzetbaarheid. Ga de dialoog aan Kiezen betekent verantwoordelijkheid nemen. Advies: biedt geen ‘default’ om alles bij het oude te laten Alles laten uitbetalen in geld kan invloed hebben op zaken als huurtoeslag, informeer werknemers hierover

28 Do’s - werkgevers Ken de omvang en opbouw van het IKB
Ken de omvang en opbouw van het IKB Stel vragen om doordachte keuzes te stimuleren, bijv. tijdens het Jaargesprek Ken de fiscaalvriendelijke mogelijkheden Informeer over mogelijke effecten op huurtoeslag e.d. bij volledige uitbetaling Check en overleg effecten van keuzes op liquiditeit en bezetting Gebruik de hulpmiddelen in het IKB-dossier Wijs medewerkers in de voorbereiding van hun keuze op het IKB-dossier voor werknemers De toekomst creëer je samen > als werkgever en werknemer. Ga met elkaar de dialoog aan in gedeelde verantwoordelijkheid 28

29 Don’ts - werkgevers Werknemers vertellen hoe zij hun IKB moeten besteden; ondersteun en stimuleer doordachte keuzes, maar neem het niet over. Het IKB is van de werknemer zelf Het keuzemoment voorbij laten gaan en/of keuzes niet vastleggen Niet ingaan op het effect op individuele duurzame inzetbaarheid Een default keuze mogelijk maken om alles bij het oude te laten Alles exact bij het oude te laten kan niet. Een vergelijkbare keuzemogelijkheid creeren, met extra geld in mei en december, kan wel, maar wordt niet geadviseerd. Het doel is juist dat medewerkers zelf nadenken over de verdeling van hun budget en hiervoor de verantwoordelijkheid nemen, in afstemming met de organisatie. Eigen regie en verantwoordelijkheid op dit vlak, stimuleert verantwoordelijkheid nemen op andere vlakken.

30 Do’s - werknemers Check de opbouw op je salarisstrook en weet wat de hoogte van je budget is Denk aan nu én aan de toekomst Bereid je voor met ondersteunende info Denk goed na over de verdeling van je budget en overleg met collega’s en leidinggevende, bijvoorbeeld tijdens je Jaargesprek

31 Don’ts - werknemers Het keuzemoment voorbij laten gaan
Het keuzemoment voorbij laten gaan Wachten op het initiatief van je werkgever Niet(s) kiezen: je hele IKB wordt dan aan het einde van het jaar uitbetaald (dus geen geld in mei, zoals voorheen met de vakantietoeslag) Geen rekening houden met effecten voor bijv. huurtoeslag in geval van volledige uitbetaling Geen overleg voeren bij omzetting in verlof

32 www.fcb.nl/welzijn| www.mogroep.nl | www.mijnvakbond.nl
Dialoog en reflectie Wat kies je zelf? Hoe ondersteun en stimuleer je werknemers? Hoe neem je elkaar mee in het gedachtengoed: duurzame individuele inzetbaarheid Hoe ga je met elkaar de open dialoog aan, in gedeelde verantwoordelijkheid? Deel ervaringen via in de groepen op en via JZO Bespreek met elkaar wat je eigen keuze zou zijn en ga in op vragen die je van werknemers kunt verwachten, zodat je optimaal bent voorbereid. De cao biedt een helder kader voor ontwikkeling, pro-actief in plaats van reactief. De cao biedt daarnaast ruimte voor individueel maatwerk om te komen tot individuele duurzame inzetbaarheid, in het belang van de werknemer en in het belang van de werkgever. | 32

33 Extra informatie Website CAO W&MD en Dossier IKB met info en materialen voor directie, leidinggevenden, P&O, salarisadministratie, OR/PVT, werknemers: checklist invoering IKB, cao-tekst, factsheet IKB, format keuzeformulier, praktijkervaringen, rekenvoorbeelden, brochure en meer nieuwsbrief met updates over de cao Website MOgroep met specifieke cao-informatie en discussiegroepen voor P&O en salarisadministratie en de helpdesk Juridische Zaken Online voor leden Website CNV Zorg & Welzijn De website wordt regelmatig aangevuld met nieuwe informatie en hulpmiddelen, zoals rekenvoorbeelden, een format voor het keuzeformulier. Check – zeker begin 2016 – nog regelmatig de website en de websites van de sociale partners MOgroep (voor werkgevers) en CNV Zorg & Welzijn (voor werknemers)

34 De toekomst creëer je samen > als werkgever en werknemer. De toekomst creëren we samen > als uitvoerders van deze nieuwe cao, gericht op de duurzame ontwikkeling van het werk en van de werknemers in de sector Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening. 34