2 hv H2 Landschap § 8-9.

Presentatie over: "2 hv H2 Landschap § 8-9."— Transcript van de presentatie:

1 2 hv H2 Landschap § 8-9

2 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
landschap bestaat uit: 1 Hoog Nederland 2 Laag Nederland Welke letter geeft Hoog Nederland aan? B A Letter B

3 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
landschap bestaat uit: 1 Hoog Nederland 2 Laag Nederland Welke letter geeft Hoog Nederland aan? Letter B

4 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
De Rijn, Maas en de voorlopers van deze rivieren hebben vele stroomgebieden gehad. Deze rivieren hebben een dikke laag zand en grind in heel Nederland afgezet.

5 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
Waarom zijn door deze rivieren in heel Nederland dikke lagen zand en grind neergelegd? Nederland ligt in de benedenloop van de Rijn en Maas. Hier stroomt het water langzaam en wordt het meegevoerde materiaal gesedimenteerd.

6 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
Het landschap in Hoog Nederland is vooral gevormd in de koude perioden tussen jaar en jaar geleden. Welke temperatuur wordt in het diagram weergegeven? A gemiddelde jaartemperatuur B gemiddelde zomertemperatuur C gemiddelde wintertemperatuur B gemiddelde zomertemperatuur

7 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
Tijdens de voorlaatste koude tijd schoof ijs uit Scandinavië Nederland binnen.

8 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
Tijdens de voorlaatste koude tijd schoof ijs uit Scandinavië Nederland binnen.

9 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
Tot welke denkbeeldige lijn kwam het ijs in Nederland? Haarlem – Utrecht – Nijmegen.

10 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
De verschillende ijstongen (letter …......) duwden de grond aan de voorkant en aan de zijkanten op tot stuwwallen (=…......). C A C B

11 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
Uit welk materiaal zijn de stuwwallen opgebouwd? De stuwwallen bestaan uit zand en grind. Dit zand en grind is door (voorlopers van) de Rijn en Maas in heel Nederland neergelegd.

12 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
Aan het einde van de koude periode trok het ijs zich weer terug. Je vindt de stuwwallen nog steeds terug in het landschap van Hoog Nederland. Bijv. Veluwe Utrechtse Heuvelrug Waarom zijn de stuwwallen tegenwoordig niet meer aaneengesloten? De grote hoeveelheden smeltwater van de ijstong hebben stukken stuwwal weggesleten. Hierbij zijn smeltwaterdalen ontstaan.

13 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
Ten noorden van de grote rivieren vind je enorme keien met soms een doorsnede van meer dan een meter. Deze zwerfstenen zijn op het ijs meegekomen en in Nederland neergelegd toen het ijs smolt. Waarom vind je deze zwerfstenen alleen ten noorden van de grote rivieren? Omdat het ijs tot aan de lijn Haarlem- Utrecht-Nijmegen is gekomen.

14 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
Het landschap in Laag Nederland is vooral ontstaan tijdens de laatste jaar. De temperatuur tijdens deze periode steeg waardoor ook de zeespiegel langzaam steeg.

15 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
3 In Laag Nederland zijn tijdens deze zeespiegelstijging nieuwe grondsoorten afgezet. Welke cijfers horen bij de volgende afzettingen? Rivierzand en riviergrind Duinzand Zeeklei Veen 1 2 4 4 1 2 3

16 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
De grondsoorten in Laag Nederland zijn afgezet onder verschillende omstandigheden. Combineer de grondsoorten met de juiste omstandigheden. Duinzand Dode plantenresten onder water zonder zuurstof. Zeeklei Door golven en wind. Veen In stilstaand water achter de duinen.

17 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
Bij welk deel van de doorsnede hoort de foto rechts? Bij de zeeklei

18 §8 Het Nederlandse landschap ontstaat
De sedimentatie van klei en zand en het ontstaan van veen zorgde ervoor dat Laag Nederland boven de zee bleef uitsteken.

19 §9 Het Nederlandse landschap ingericht
De mens heeft al eeuwenlang het landschap van Hoog Nederland en Laag Nederland ingericht. In welk deel gingen de eerste mensen zich vestigen? Op welke foto zie je Laag Nederland afgebeeld? In Hoog Nederland Op de onderste foto

20 §9 Het Nederlandse landschap ingericht
De verdeling van grond in aparte akkers en weilanden noemen we de verkaveling van een gebied. Hoe is de verkaveling op de foto van Laag Nederland? Rechtlijnig

21 §9 Het Nederlandse landschap ingericht
De bewoners van Laag Nederland beschermden hun gebouwen tegen overstromingen met behulp van terpen. Zijn terpen of dijken ouder? De terpen. De eerste dijken waren een aantal terpen met elkaar verbonden.

22 §9 Het Nederlandse landschap ingericht
Welk gebied (A of B) op de foto ligt hoger ten opzichte van de zeespiegel? Gebied B B A

23 §9 Het Nederlandse landschap ingericht
Hoe komt het dat gebied B hoger ligt dan A? In gebied B gaat sedimentatie van zand en klei bij hoogwater nog steeds door terwijl gebied A achter de dijk ligt. B A

24 §9 Het Nederlandse landschap ingericht
Welke letter(s) op de topografische kaart ligt/liggen buitendijks? Letter A ligt buitendijks. Hier vind je de wadden. A B C

25 §9 Het Nederlandse landschap ingericht
Welke letter(s) ligt/liggen in een polder? Letter B en C liggen in een polder. Een polder is een gebied omringd door dijken waarbinnen de waterstand geregeld wordt. Wat voor water moet uit de gebieden B en C worden weggepompt? En hoe doen ze dat tegenwoordig? A Regenwater wordt met gemalen weggepompt. Vroeger werden daarvoor molens ingezet. B C

26 §9 Het Nederlandse landschap ingericht
Het landschap in Hoog Nederland is juist erg afwisselend. Op de hoge delen liggen de ………………….en de ………………. Op de lagere delen vind je de ……………, …………en de dorpen. bossen heidevelden weilanden akkers

27 §9 Het Nederlandse landschap ingericht
Hoe kun je uit de kaart opmaken dat het om een gebied in Hoog Nederland gaat? Je ziet dat het gebied ruim boven zeeniveau ligt. De verkaveling is onregelmatig. Er zijn weinig sloten.

28 §9 Het Nederlandse landschap ingericht
Hoog Nederland had nooit last van overstromingen door de zee en rivieren. Welk probleem hadden deze zandgronden echter wel? In deze zandgronden zitten weinig voedingsstoffen waardoor de grond onvruchtbaar is.

29 §9 Het Nederlandse landschap ingericht
Hoe is het grondgebruik op de stuwwallen in de loop van de geschiedenis veranderd? Zet de volgende gebeurtenissen in de juiste volgorde. Uitvinding van kunstmest. 4 De poep van de schapen werd gebruikt als mest op de arme zandgronden. 3 De zandgronden waren onvruchtbaar voor landbouw. 1 De heide verdween ten koste van bos. 6 Schapen graasden op de heidevelden op de stuwwallen. 2 Op de stuwwallen verdwenen de schapen. 5

30 §9 Het Nederlandse landschap ingericht
Hoe is het grondgebruik op de stuwwallen in de loop van de geschiedenis veranderd? Zet de volgende gebeurtenissen in de juiste volgorde. De zandgronden waren onvruchtbaar voor landbouw. Schapen graasden op de heidevelden op de stuwwallen. De poep van de schapen werd gebruikt als mest op de arme zandgronden. Uitvinding van kunstmest. Op de stuwwallen verdwenen de schapen. De heide verdween ten koste van bos.