Alcohol, roken en opvoeding

Presentatie over: "Alcohol, roken en opvoeding"— Transcript van de presentatie:

1 Alcohol, roken en opvoeding
Uw kind in de 3e klas Welkom ouders en verzorgers van leerlingen uit de 3e klas bij deze bijeenkomst over alcohol en roken en uw kind.

2 Waarom? 3e klas belangrijk!
Uw kind is een jaar ouder en alcohol en tabak zijn steeds meer aanwezig. 46% van de 15-jarigen heeft de afgelopen maand alcohol gedronken. 34% van de 15-jarigen heeft ooit gerookt. En u bent nu misschien wel minder streng … … maar alcohol en roken blijven schadelijk voor uw kind, dus is het belangrijk dat hij/zij niet drinkt of rookt. Uw kind zit nu in de leeftijdsfase dat het waarschijnlijk meer met alcohol in aanraking komt, en er ook steeds meer gerookt wordt in zijn of haar omgeving. Alcoholgebruik is mogelijk al meer aanwezig; er zullen meer vrienden/vriendinnen in de omgeving van uw kind zijn die alcohol drinken. Ook wordt er steeds meer gerookt. Hier volgt een aantal cijfers..

3 Jongeren en alcohol Er is jarenlang campagne gevoerd om uit te leggen dat jong beginnen met alcohol drinken kan leiden tot schade en veranderingen in de hersenen. Deze boodschap is op allerlei manieren bekend gemaakt, en dat heeft resultaat gehad. We zien dat de startleeftijd waarop jongeren hun eerste drankje drinken in de afgelopen jaren iets omhoog is gegaan. Daarnaast is ook bekend dat er meer ouders zijn die het niet goed vinden dat hun opgroeiende kind onder de 18 alcohol drinkt. Alle aandacht heeft zin gehad! En dus ook complimenten voor de ouders die de boodschap naleven. Er is wel iets veranderd aan de tolerante houding tov alcohol en jongeren de laatste jaren. Het is aan de andere kant ook weer niet zo dat we nu klaar zijn! Maar het begin is gemaakt..

4 Maandelijks drinken Laten we eens naar wat cijfers kijken. Nederlands onderzoek onder scholieren uit 2013* laat zien dat het alcoholgebruik sterk toeneemt als kinderen ouder worden. Op 12-jarige leeftijd dronk bijna 4% maandelijks. Op 15-jarige leeftijd, de gemiddelde leeftijd van uw kind dit schooljaar, is dat 46,7%. Vanaf het 16e jaar wordt het alcoholgebruik nog steeds hoger. * HBSC 2013, M. de Looze, S. de Roos, J. Verdurmen, G. Stevens, R. Gommans, M. van Bon-Martens, T. ter Bogt en W. Vollebergh. Trimbos-Instituut, 2014.

5 Trend maandelijks drinken (15 jaar)
Er is ook goed nieuws te melden, uit het HBSC onderzoek blijkt ook dat het alcoholgebruik onder jongeren aan het dalen is, (de sterkste verschillen zijn te zien in de jongste leeftijdscategorieën) Zo is, vergeleken met 2005, het alcoholgebruik in de afgelopen maand bij 15-jarigen gedaald van bijna 70% (68,7%) naar iets meer dan 45% (46,7%) in 2013. Daarnaast weten we wel dat als de jongeren eenmaal drinken, ze nog steeds veel te veel drinken en er veel problemen zijn met bingedrinken. * HBSC 2013, M. de Looze, S. de Roos, J. Verdurmen, G. Stevens, R. Gommans, M. van Bon-Martens, T. ter Bogt en W. Vollebergh. Trimbos-Instituut, 2014.

6 Gevolgen van op jonge leeftijd drinken
Jongeren die jong al wekelijks drinken hebben een grotere kans op: latere alcoholverslaving kans op veranderingen in de hersenen agressie, onveilig vrijen slechte schoolprestaties en uitval - Alcohol beïnvloedt de ontwikkeling van het beloningscentrum in de hersenen. Dus hoe jonger je begint met alcohol, hoe groter de kans op verslaving op latere leeftijd. - Alcohol verstoort de ontwikkeling van specifieke (rationele) hersengebieden en de verbindingen tussen hersengebieden. Verder onderzoek moet uitwijzen in hoeverre de schade blijvend is en of er verschil is in de mate van schadelijkheid voor jongens en meisjes. - Alcohol neemt remmingen weg in het gedrag. Daardoor is er meer kans op: - agressie en geweld - (verkeers)ongelukken - onveilig vrijen Daarnaast zijn pubers gevoeliger voor alcoholvergiftiging, met kans op onderkoeling, bewusteloosheid, coma en zelfs overlijden.

7 Conclusies Jongste leeftijdsgroepen drinken minder;
Mogelijk resultaat van vele opvoedcampagnes en ouderinterventies; Alcoholgebruik bij 16 jaar en ouder blijft te hoog. Als ouders streng blijven en alcohol verbieden, beginnen jongeren later met drinken en drinken jongeren minder als ze eenmaal zijn begonnen met drinken. Nog een keer de conclusies: Bij de jongste leeftijdsgroepen hebben we het tij wat kunnen keren. Het alcoholgedrag bij de oudere leeftijdsgroepen blijft echter hoog en daar valt dus nog heel wat eer te behalen. Daarom ……… blijft het nodig dat u streng blijft t.a.v. het alcoholgebruik van uw kind.

8 Wat werkt? Stel regels en geef duidelijk uw mening
Bespreek het op tijd Geef zelf het goed voorbeeld Inmiddels is er veel onderzoek gedaan naar opvoeding en alcoholgebruik van kinderen, en is bekend dat als ouders streng zijn en met hun kinderen regels afspreken om niet te drinken, deze kinderen ook daadwerkelijk minder drinken dan hun leeftijdsgenoten waarmee geen afspraken gemaakt zijn. Belangrijk is wel uit te leggen waarom u niet wilt dat uw kind drinkt. Alleen verbieden heeft geen zin. Verder is het belangrijk om hierover op tijd met uw kind in gesprek te gaan. Dus wacht niet met het gesprek tot uw kind begint met uitgaan, maar probeer daarvoor te gaan zitten. En wat ook helpt is om zelf het goede voorbeeld te geven. Kinderen kijken naar volwassene en doen hun gedrag na. Het wil niet zeggen dat u zelf niet mag drinken, u bent volwassen. Daarvoor geldt het advies: drink niet teveel en niet elke dag.

9 Duidelijke afspraak NIX18: Geen alcohol onder de 18
Duidelijke afspraak NIX18: Geen alcohol onder de 18 ….ook geen mixdrankjes Samenvattend: Maak een duidelijke afspraak met uw kind: De afspraak van NIX: geen alcohol onder de 18. En maak ook geen uitzonderingen (bv voor vakanties, of feestjes met Oud&Nieuw), hoe duidelijker en eenduidiger de boodschap, hoe beter het werkt.

10 Maar … "Mijn zoon is nog geen 18, maar hij drinkt al. Wat kan ik doen?" Probeer alsnog af te spreken dat hij niet drinkt. Of probeer in ieder geval het alcoholgebruik te beperken. Kijk voor tips op Een vraag die waarschijnlijkt leeft onder ouders.

11 Roken Risico’s roken: • Hart- en longziekten • Verslaving
Risico’s roken: • Hart- en longziekten • Verslaving • Gezondheidsproblemen op latere leeftijd Daarom belangrijk om beginnen met roken zo lang mogelijk uit te stellen Je zou eigenlijk nooit moeten roken, ook niet na je 18e, omdat roken altijd risico’s met zich meebrengt. Hoe langer een kind niet rookt, hoe groter de kans is dat hij of zij er nooit aan gaat beginnen. Elk jaar niet gerookt, is dus positief.

12 Meeroken Meeroken: ongewild inademen van tabaksrook Risico’s:
irritatie aan ogen, neus, keel misselijkheid hoofdpijn Sommige ouders roken zelf, en roken ook thuis waar hun kind bij is. Het is voor kinderen (ook voor oudere kinderen) extra slecht als ze meeroken, dit komt omdat hun lichaam nog in ontwikkeling is. Er is veel onderzoek gedaan naar meeroken, en steeds blijkt dat kinderen ziek kunnen worden van meeroken. U kunt als ouder uw kind het beste beschermen door te zorgen voor een rookvrij huis. Rook altijd buiten!

13 Beginnen met roken De helft van de scholieren begint voor 16 jaar met roken. Vanaf 16 jaar komen er weinig nieuwe rokers bij. Voor leerlingen die op 16-jarige leeftijd nog niet zijn begonnen met roken, is de kans klein dat ze dit op 17-jarige leeftijd alsnog gaan doen.

14 Roken Als we kijken naar het % jongeren dat dagelijks rookt, zien we op de horizontale lijn de leeftijden 12 t/m 16 en op de verticale lijn de percentages. We zien dat het roken per jaar toeneemt. Onder jarigen zijn er nauwelijks dagelijkse rokers (<2%). Vanaf 14 jaar is er een toename (4,1%) en de toename zet door tot 14,3% op16 jaar. Bron: HBSC 2013, M. de Looze, S. de Roos, J. Verdurmen, G. Stevens, R. Gommans, M. van Bon-Martens, T. ter Bogt en W. Vollebergh. Trimbos-Instituut, 2014.

15 Roken Praten met uw kind over roken niet altijd makkelijk, wel heel belangrijk Leg uit dat u niet wilt dat uw kind rookt Regels stellen in huis Wel of geen niet-rokenafspraak?? Geef zelf het goede voorbeeld - Uit onderzoek is duidelijk geworden dat het belangrijk is dat u als ouder met uw kind praat over roken (niet roken). Het is belangrijk dat u uitlegt aan uw kind dat u niet wilt dat hij of zij rookt. - Uw kind heeft het meest aan duidelijkheid en daar hoort ook regels stellen bij. Een puber heeft grenzen nodig. Zo kunt u bijvoorbeeld regels stellen over roken in huis. Hoe gaan jullie daarmee om? Wordt er door iedereen buiten gerookt? Geldt dit ook voor bezoek? Door huisregels op te stellen bent u duidelijk naar uw kind. Uw kind weet hoe u over roken denkt. Sommige ouders maken een niet-rokenafspraak met hun kind. Het kind krijgt dan een beloning als het voor een bepaalde leeftijd niet gerookt heeft. Uit onderzoek weten we dat praten met uw kind en regels stellen beter werkt dan een niet-rokenafspraak als je wilt voorkomen dat je kind begint met roken. Kinderen kopiëren gedrag, en kijken natuurlijk ook naar hun ouders. Het beste is als u zelf het goede voorbeeld geeft. Kinderen van ouders die niet roken, roken zelf ook minder. Als u zelf rookt is het het beste om het niet te doen waar uw kind bij is. U kunt ook met elkaar afspreken dat er in huis niet wordt gerookt, ook niet door het bezoek.

16 Maar mijn kind rookt al.. Blijf met uw kind in gesprek
Helpen met stoppen?: Het kan natuurlijk zijn dat uw kind al rookt. Ook dan blijft het belangrijk om met uw kind hierover te praten, en uit te leggen waarom u niet wilt dat hij of zij rookt. Waarom rookt hij/zij? Kijk eens op smokealtert.nl, dit is een site voor jongeren waarin dmv een vragenlijst het rookgedrag in kaart wordt gebracht en waarbij een advies op maat wordt gegeven aan de jongere.

17 Ook in de derde klas: NIX18: Geen alcohol of sigaretten tot tenminste 18 jaar; Stel duidelijke regels en maak afspraken met uw kind; Maak afspraken met andere ouders. Het belangrijk dat u als ouders uw invloed blijft gebruiken om het alcoholgebruik en roken zo lang mogelijk uit te stellen. U kunt met andere ouders van bijvoorbeeld vrienden, afspreken dat er op verjaardagen, of voor het uitgaan, niet gedronken wordt en dat u het niet goed vindt dat er gerookt wordt.

18 Tips en adviezen (1) Kijk voor meer informatie over afspraken maken en regels stellen op:

19 Tips en adviezen (2) Of doe de online opvoedcursus op

20 De gezonde school en genotmiddelen
Meer info op: Hoepakjijdataan.nl Pratenmetuwkind.nl Uwkindenalcohol.nl Uwkindenroken.nl Rookvrijopgroeien.nl Deze presentatie is onderdeel van het preventieprogramma De gezonde school en genotmiddelen, zie Bronnen van deze presentatie: Koning, Vollebergh, Smit, Verdurmen, Van der Eijnden, ter Bogt, et al. (2009). Preventing heavy alcohol use in adolescents (PAS): cluster randomized trial of a parent and student intervention offered separately and simultaneously. Addiction, 104, Koning, I.M., van den Eijnden, R.J.J.M., Verdurmen, J.E.E., Engels, R.C.M.E., & Vollebergh, W.A.M. Long-term effects of a Parent and Student Intervention on alcohol use in adolescents; a Cluster Randomized Trial. Manuscript submitted for publication. Koning, I.M., van den Eijnden, R.J.J.M., Engels, R.C.M.E., Verdurmen, J.E.E., & Vollebergh, W.A.M. Why target early adolescents and parents in alcohol prevention? The mediating effects of self-control, rules and attitudes about alcohol use. Accepted for publication in Addiction. Koutakis N., Stattin H., Kerr M. Reducing youth alcohol drinking through a parent-targeted intervention: the Örebro Prevention Program. Addiction 2008; 103: 1629–37. J. Verdurmen, K.Monshouwer, S. van Dorsselaer, S. Lokman, E. Vermeulen-Smit, W. Vollebergh Jeugd en riskant gedrag 2011 HBSC 2013