Xxxxxxxxxxxxxxx 4/17/2017 De ontwikkeling van onderzoekend vermogen binnen het leren ontwerpen van een beroepsproduct VELON 27 maart 2015 Dr. Lisette Munneke.

Presentatie over: "Xxxxxxxxxxxxxxx 4/17/2017 De ontwikkeling van onderzoekend vermogen binnen het leren ontwerpen van een beroepsproduct VELON 27 maart 2015 Dr. Lisette Munneke."— Transcript van de presentatie:

1 xxxxxxxxxxxxxxx 4/17/2017 De ontwikkeling van onderzoekend vermogen binnen het leren ontwerpen van een beroepsproduct VELON 27 maart 2015 Dr. Lisette Munneke Hoofddocent Instituut Archimedes / lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek xxxxxxxxxxxxx

2 Wat aan de orde komt Onderzoekend vermogend in een HBO-opleiding?
xxxxxxxxxxxxxxx 4/17/2017 Wat aan de orde komt Onderzoekend vermogend in een HBO-opleiding? Integratie in onderwijs Onderzoekslijn bij Instituut Archimedes xxxxxxxxxxxxx

3 1. Onderzoekend vermogen in een HBO-opleiding
Hoe geef je onderzoekend vermogen een plek binnen het maken van een beroepsproduct? 1. Onderzoekend vermogen in een HBO-opleiding

4 We leiden niet op voor onderzoeker…
xxxxxxxxxxxxxxx 4/17/2017 We leiden niet op voor onderzoeker… 1. Advies 2. Ontwerp 3. Eindproduct 4. Handeling 5. Onderzoek Mogelijke oplossing of een plan Verbeelding van een eindproduct Fysiek of digitale uitwerking van een ontwerp Professioneel gedrag naar cliënt of publiek Antwoorden en conclusies Organisatie­advies Pedagogisch advies Financieel advies Bouwontwerp Bestemmingsplan Ondernemingsplan Schilderij ICT applicatie Apparaat Film Journalistiek tekst Les geven Voorstelling geven Hulp verlenen Verplegen Therapie geven Leiding geven Ondernemen Archeologisch rapport Laboratorium rapport Forensisch rapport (Naar Losse, 2012) xxxxxxxxxxxxx

5 Onderzoekend vermogen
2009: HBO raad (2009) “Kwaliteit als opdracht”: “In onze moderne samenleving is het cruciaal dat hbo-bachelors over een onderzoekend vermogen beschikken dat leidt tot reflectie, tot evidence based practice, en tot innovatie”.

6 Onderzoekend vermogen moet leiden tot:
xxxxxxxxxxxxxxx 4/17/2017 Onderzoekend vermogen moet leiden tot: Reflectie: handelen in de beroeps-praktijk, signaleren wat er niet goed ging, dat proberen te verklaren vanuit de kennisbasis en in diezelfde kennisbasis ook de uitgangspunten vinden voor een betere aanpak; Evidence-based practice: gebruiken van de kennisbasis om de juiste handelingen te kiezen; Innovatie: dit betreft het ontwikkelen van nieuwe handelingen om de beroepspraktijk te verbeteren. ONDERZOEKENDE HOUDING ONDERBOUWEN ZELF ONDERZOEKEN xxxxxxxxxxxxx

7 Onderzoekend vermogen ondersteunt beroepsproduct
xxxxxxxxxxxxxxx 4/17/2017 Onderzoekend vermogen ondersteunt beroepsproduct Methodisch werken Probleem-stelling Diagnose Plan Ingreep Evaluatie Onderzoekscyclus Probleem-verkennend onderzoek V A Onderzoekscyclus Diagnostisch onderzoek V A Onderzoekscyclus Ontwerp- onderzoek V A Onderzoekscyclus Monitoring onderzoek V A Onderzoekscyclus Evaluatie- onderzoek V A Onderzoeken Naar Leen (2012) xxxxxxxxxxxxx

8 Voorbeeld beroepsproduct docent
Opdracht: Geef een les waarin je wiskundige denkactiviteiten stimuleert Doelen vaststellen Leeractiviteiten ontwerpen en organiseren Leeractiviteiten begeleiden Evalueren

9 Onderzoekend vermogen ondersteunt beroepsproduct
xxxxxxxxxxxxxxx 4/17/2017 Onderzoekend vermogen ondersteunt beroepsproduct Methodisch werken Doelen vaststellen Leeractiviteiten ontwerpen en organiseren Leeractiviteiten begeleiden Evalueren V A V A V A V A Onderzoeken Onderzoekscyclus Onderzoekscyclus Onderzoekscyclus Onderzoekscyclus Naar Leen (2012) xxxxxxxxxxxxx

10 Onderzoeksvragen per fase
Wat zijn wiskundige denkactiviteiten? Welke doelen moeten leerlingen bereiken op dit vlak? Wat is de beginsituatie van leerlingen? Wat vinden leerlingen moeilijk op het gebied van wiskundige leren denken? Fase 2 Op welke manier stimuleer je wiskundig leren denken? Hoe kun je differentiëren? Hoe motiveer je leerlingen om lastige problemen op te lossen? Fase 3 Waar lopen leerlingen in vast tijdens de les? Welk effect heeft een bepaalde vorm van feedback op het doorzetten bij het probleemoplossen? Fase 4 Welke vooruitgang hebben leerlingen geboekt?

11 2. Integratie onderzoek in onderwijs
Hoe geef je onderzoekend vermogen een goede plek in je curriculum? 2. Integratie onderzoek in onderwijs

12 Uitgangspunten Aanleren van onderzoekend vermogen zoveel mogelijk als onderdeel van het leren maken van het beroepsproducten Daarbij eventueel onderscheid maken tussen verschillende kerntaken die een docent heeft (lesgeven, ontwerper van lesmateriaal, adviseur???) Toetsen van onderzoekend vermogen zoveel mogelijk in een authentieke en representatieve beroepsopdracht, dus veelal als onderdeel van maken van een beroepsproduct Hierbinnen onderzoekend vermogen laten toepassen op één of meerdere vragen. Dit (apart) laten verantwoorden.

13 Visie op rol onderzoek in beroep van leraar?
Wat is de rol van onderzoekend vermogen in ons beroep? Wat is de relatie tussen onderzoeken en het maken van het beroepsproduct? Welke praktische relevantie dient bij ons onderzoek te hebben? Hoe methodisch grondig dient dit te zijn? Welke methoden en technieken dienen studenten te beheersen? Hoe hoog ligt de lat? Welke didactische aanpak kies je? Leg dit vast in de eindkwalificaties.

14 Instituut Archimedes Competentie 8: onderzoekend handelen in de beroepspraktijk Een onderzoekscompetente leraar vo en bve laat zien te beschikken over onderzoekend vermogen. Dit houdt in dat hij:   Beschikt over een onderzoekende houding. Dat wil zeggen dat zo’n leraar nieuwsgierig is, een open houding heeft, kritisch is, zaken wil begrijpen, bereid is tot perspectiefwisseling, distantie kan nemen van routines, gericht is op bronnen en zeker weten, en kennis wil delen met anderen.   Onderzoeksresultaten gebruikt bij het kiezen van handelingsalternatieven en deze toepast in de praktijk. Zelf praktijkgericht onderzoek uitvoert om beroepsproducten (handelen, ontwerp, advies) te ontwikkelen of te verbeteren.

15 Zet de grote lijnen uit Zorg in het opleidingsplan voor gedragsindicatoren/eindtermen eind jaar 1/jaar 3 en jaar 4 Werk per onderdeel van onderzoekend vermogen uit welke doelen studenten moeten behalen (dus niet alleen onderzoeksvaardigheden), zorg voor een geleidelijke opbouw

16 Voert een eenvoudig onderzoekje uit waarbij de fasen van de onderzoekscyclus voorgestructuurd en gemodelleerd zijn. Oefent het verzamelen van data met eenvoudige, gegeven onderzoeksinstrumenten in een kleine groep respondenten. Analyseert kwalitatieve en kwantitatieve data op eenvoudige wijze en kan de uitkomsten efficiënt en overzichtelijke weergeven. Trekt conclusies die passen bij de gevonden resultaten. Voert een onderzoek uit ondersteunend aan het ontwerpen van een concreet beroepsproduct waarmee in kaart gebracht kan worden hoe het te ontwerpen product er uit moet zien. Doorloopt met begeleiding de fasen van de onderzoekscyclus zodat er een consistent onderzoek ontstaat waarbij er een logische lijn is van onderzoeksvraag – methoden – resultaten en conclusies. Verantwoord gekozen dataverzamelingsmethoden, kan beoordelen of een meetinstrument geschikt is voor de gestelde vraag en past dit toe in grotere groepen respondenten. Verantwoord gekozen data-analysemethoden en kan deze goed uitvoeren. LIO bekwaam + Voert een onderzoek uit waarbij een gemaakt product geëvalueerd kan worden op de wijze waarop dit gewerkt heeft. Doorloop zelfstandig de fasen van de onderzoekscyclus, wat resulteert in een logische lijn van onderzoeksvraag-methoden-resultaten en conclusies. Beschouwt de eigen conclusies op kritische wijze. Werkt samen met alle betrokken partijen in de school en deelt de resultaten van onderzoek met alle belanghebbenden.

17 Didactische uitgangspunten
Onderzoek integreren in de opleidingsonderdelen die voorbereiden op de beroepsuitoefening Steeds laten doorlopen van de complete onderzoekscyclus Body of knowledge and skills just-in-time aanbieden (bijv. door middel van blended learning) Opbouwen in complexiteit en mate van zelfstandigheid, m.b.v. modelling, backward chaining and scaffolding (4C/ID model zie Hoogveld, Janssen, Noordman en van Merrienboer, 2011)

18 Opzet programma eigen opleiding
Jaar 1 Beroep 1 Beroep 2 Product Geef een miniles en reflecteer op je eigen handelen. Breng in kaart wie je leerlingen zijn. Onderzoek Observatie-onderzoek Onderzoeksverslag van interview Jaar 2 Beroep 3 Beroepsproduct 1 Maak een lesopzet Opdracht van school op lesniveau Onderwijsconcept van school (o.a. vragenlijst) Verkennen) Jaar 3 Beroepsproduct 2 Opdracht van school generiek Verkennend+ evalueren klein Jaar 4 Beroepsproduct 3 Grotere opdracht op gebied vakdidactiek (bijv. lessenserie) Verkennen + evalueren (werking)

19 Dank voor uw aandacht Lisette.munneke@hu.nl www.methodologie.hu.nl
xxxxxxxxxxxxxxx 4/17/2017 Dank voor uw aandacht xxxxxxxxxxxxx

20 xxxxxxxxxxxxxxx 4/17/2017 Bronnen Hoogveld, B., Janssen-Noordman, A., Van Merrienboer, J. (2011). Innovatief onderwijs in de praktijk. Toepassingen van het 4C-ID model. Noordhoff: Groningen. Leen, J. (2012) Persoonlijke communicatie Losse, M. (2012) Verbinding tussen onderwijs en onderzoek. Amersfoort: Presentatie Facta conferentie 11 december 2012 Renepbutter (2013, november) Role of research in higher prof. educ. on BA, MA & PhD levels is demarcated by the scope of the required relevance&rigour claims. #mmucarpe [Twitter post] Retrieved from xxxxxxxxxxxxx