Brandend actueel (1099 – einde 13e eeuw)

Presentatie over: "Brandend actueel (1099 – einde 13e eeuw)"— Transcript van de presentatie:

1 Brandend actueel (1099 – einde 13e eeuw)
De kruistochten Brandend actueel (1099 – einde 13e eeuw)

2 Brandend actueel? Abu Bakr al-Baghdadi

3 Aanleiding Atlas: Wereld van de islam  kaart studie
Jeruzalem: valt in handen van de Seltsjoeken (1071)

4 Aanleiding Slag bij Manzikert (1071) Seltsjoeken >< Byzantijnen
Byzantijnse nederlaag (tss en doden, keizer Romanus IV Diogenes gevangen) Byzantijnse rijk niet langer in staat zich militair te verdedigen.

5 Aanleiding 1077: Verovering Nicea door de Seltsjoeken (op de Byzantijnen) Nicea (nu: Iznik)  Constantinopel (nu: Istanbul): km, 2u rijden -110 km, 15u stappen

6 Aanleiding Byzantijnse keizer – bang voor invasie
1095: Vraagt de paus (=“Westen) om hulp. Reden: Turkse moslims bedreigen zijn Rijk. Timing 50 jaar ervoor: Oosters Schisma Paus: kans om eenheid in christelijke wereld te herstellen Oproep Paus Urbanus II  Cursus p 31: Moslims voorgesteld als een vervloekt, wreed volk. Van God vervreemd. Plunderaars, Moordenaars, folteraars.

7 Aanleiding – van twee kanten
Kloppen de aantijgingen wel? P32: Houding van de Arabieren t.o.v. de Spaanse christenen Straffen? Paus overdreef. Niet vergeten: snelle expansie moslimrijk o.a. door religieuze tolerantie. Wie betaalt wordt met rust gelaten.

8 Motieven om op kruistocht te gaan
Oosters Schisma gedaan maken ‘Ware’ geloof verder uitdragen (kerstening) Zucht naar avontuur Zucht naar rijkdom De aflaat – shortcut naar de hemel Handelsbelangen (vnl. van de Italiaanse steden)

9 Wie –eerste kruistocht
Christelijke troepen uit West-Europa Vooral Zuid-Frankrijk en Noord-Italië Godfried van Bouillon (hertog van Neder-Lotharingen) Robert III (hertog van Normandië) De anderen OPMERKING: Hertogen, geen koningen. Moslimlegers van o.a. Seldjoeken en Abbassiden

10 Onofficiële kruistocht
Volksleger: niet georganiseerd O.l.v. Pieter de Kluizenaar Plunderend (in Duitsland tegen de Joden) In hinderlaag van Seldjoeken gelopen.

11 Anna Comnena over de Westerlingen
Over de aankomst van de kruisvaarders bezitten wij het verslag van een bevoorrechte ooggetuige, Anna Comnena, de dochter van de keizer. Toen wij allen verzameld waren, Godfried zelf er bij inbegrepen, en de eed door iedere graaf afgelegd was, had een edelman de stoutmoedigheid op de zetel van de Basileus te gaan. De Basileus verdroeg het zonder een woord te zeggen, want hij kende reeds lang het aanmatigende karakter van de Latijnen. Maar graaf Boudewijn kwam tussenbeide, nam de ander bij de hand en liet hem opstaan met levendige verwijten: "Gij moogt u hier niet op een dergelijke manier gedragen, vooral niet nu gij de eed van trouw aan de Basileus gaat afleggen. Het is naar waarheid niet de gewoonte van de Basileis hun onderdanen te laten zitten tegelijkertijd met henzelf. Zij, die de vazallen van Zijne Majesteit geworden zijn, moeten zich ook aan de gewoonten van het land houden." De man antwoordde Boudewijn niet, maar wierp een woedende blik op de Basileus en mompelde in zijn eigen taal: " Zie wat een lomperd! Hij alleen gaat zitten, terwijl zo belangrijke aanvoerders moeten blijven staan. " De Basileus liet zich de woorden van de man vertalen en liet zich aan hem voorstellen. Toen de ridder begon op te scheppen over zijn overwinningen in tweegevechten, antwoordde de Basileus: " Spoedig zult gij ruimschoots gelegenheid krijgen om uw moed te tonen. [bron:] R. Pernoud, De kruistochten.

12 Godfried Van Bouillon

13 Plundering van Jeruzalem

14 Plundering van Jeruzalem

15 Tempeliers Franse ridderorde Vanaf 2e Kruistocht
Ook financieel heel belangrijk Heilige oorlog vanuit Akko Opheffing na controversieel proces. Laatste grootmeester: Jacques de Molay

16

17 7 Kruistochten – p33 Wat valt er op?
4e en 7e: Niemand is aangekomen in het Heilige Land. 4e: Vielen Constantinopel aan en veroverden de stad. De stad die men in 1095 nog ging beschermen. Relaties: Oost >< West: verslechteren nog meer.

18 Amin Maalouf – Rovers, Christenhonden, Vrouwenschenners
Eenheid tussen christelijke vorstendommetjes was zoek! Er was geen eenduidigheid qua afspraken ivm het aangaan van verdragen. Vb. Raymond had afspraak met Saladin zonder medeweten van de Franken

19 Godfried van Bouillon Lees het artikel “Godfried van Bouillon was een doetje.” Los de bijhorende vragen op: p38-39

20 Godfried was een doetje.
Kruisvaarders menslievend? Niet echt, wreedheden begaan t.o.v. joden (pogroms), Arabieren en gelijk wie (plunderden onderweg als er niet genoeg voorraden waren). Bedoeling van Urbanus II toen hij opriep tot de kruistocht? De oostelijke christenen bevrijden. Waaruit blijkt dat er wisselende coalities bestonden? Stichting van verscheidene christelijke staten. Na 1099: aanvallen van o.a. christenen en moslims tegen andere groepen christenen.

21 Godfried was een doetje
Wat is een anachronisme? Simpel: “Iets wat niet in zijn tijd past”. Iets geleerder: “Een al dan niet gewilde inbreuk op de chronologische gebeurtenissen.” Belgische ridders: anachronisme? 1096: er was nog lang geen sprake van België. Karakteriseer GvB. Compromisfiguur, geknipte leidersfiguur (niemand voor of tegen hem), zuiver op de graat, zeer vroom. Niet de stoere avonturier waarmee hij soms vereenzelvigd.

22 Godfried was een doetje.
Welke waren de voornaamste motieven van de kruisvaarders? Persoonlijke motieven! Aflaat: “hemel”, vergeven alle begane zonden. Avontuur: roem. Financiële verbetering van de situatie. Handelsposten oprichten (vnl. de Italiaanse steden)

23 Motieven om op kruistocht te gaan  Organisatoren
Oosters Schisma gedaan maken ‘Ware’ geloof verder uitdragen (kerstening)

24 Kruistocht in spijkerbroek
Geen kinderen, maar personen met lagere status. Niet altijd graven, ridders en nobelen. Titel boek = anachronisme 1873: Levi Strauss vraagt patent voor de 1e jeansbroek aan.

25 Kingdom of Heaven – R. Scott
Schildert voor één keer de Arabieren niet af als extremisten. Eerder gematigd. Waarom nog steeds gevoelig? De strubbelingen tussen moslims en christenen zijn er nog steeds. Heropflakkering sinds 9/11.

26 Brandend actueel This is a new kind of — a new kind of evil. And we understand. And the American people are beginning to understand. This crusade, this war on terrorism is going to take a while. And the American people must be patient.

27 Kruisvaardersstaten

28 Gevolgen Gezag paus versterkt Positie adel ondermijnd
Economie wordt internationaler Byzantijnse rijk verliest gebied aan de moslims. Men leert de Arabische cultuur en levenswijze kennen  Door o.a. handel te drijven met Italiaanse steden.