Keerpunten Forum “Progress in science is above all a matter of asking the right questions”

Presentatie over: "Keerpunten Forum “Progress in science is above all a matter of asking the right questions”"— Transcript van de presentatie:

1 Keerpunten Forum “Progress in science is above all a matter of asking the right questions”

2 Celdeling a la Conway: Bijdrage van J. Bais (Den Haag)

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18 Introductie panel leden Wat zijn de metafysische denkbeelden die wetenschappers (ook vraag aan de panelleden) hanteren als leidraad bij hun onderzoek en wat is uiteindelijk hun significantie? Wat zijn de metafysische denkbeelden die wetenschappers (ook vraag aan de panelleden) hanteren als leidraad bij hun onderzoek en wat is uiteindelijk hun significantie? Op welk wetenschappelijk probleem hopen de panelleden dat nog tijdens hun leven het antwoord wordt gevonden, en waarom? Op welk wetenschappelijk probleem hopen de panelleden dat nog tijdens hun leven het antwoord wordt gevonden, en waarom?

19 Evolutietheorie Valt de evolutieleer inmiddels uitsluitend terug te voeren op genetische mutaties of zijn er nog verschillende denkscholen? Valt de evolutieleer inmiddels uitsluitend terug te voeren op genetische mutaties of zijn er nog verschillende denkscholen?

20 Evolutietheorie In hoeverre is de evolutie lineair verlopen? In hoeverre is de evolutie lineair verlopen? Wat is chaostheorie en de betekenis hiervan voor bijvoorbeeld de evolutie? Wat is chaostheorie en de betekenis hiervan voor bijvoorbeeld de evolutie?

21 Antimaterie Wat is nu precies antimaterie? Waar slaat het 'anti' op en wat betekent het als er van de ene soort meer is dan de andere? Wat is nu precies antimaterie? Waar slaat het 'anti' op en wat betekent het als er van de ene soort meer is dan de andere?

22 Gödel Theorema De stelling van Gödel die in wiskunde aangeeft dat er altijd, gegeven een stel axioma;s, principieel onbewijsbare stellingen overblijven, is overdraagbaar naar andere natuurwetenschappen en zal uiteindelijk ook de natuurkunde en biologie voor fundamenteel onoplosbare problemen plaatsen. De stelling van Gödel die in wiskunde aangeeft dat er altijd, gegeven een stel axioma;s, principieel onbewijsbare stellingen overblijven, is overdraagbaar naar andere natuurwetenschappen en zal uiteindelijk ook de natuurkunde en biologie voor fundamenteel onoplosbare problemen plaatsen.

23 Biologie Omdat de biologie niet direct gebruikt maakt van de wiskunde zal deze altijd een beschrijvende wetenschap blijven, itt bijvoorbeeld de natuurkunde.

24 Angstgegners 1. De hedendaags ontwikkelingen in de wetenschap die ook de samenleving ingrijpend beinvloeden (computers, biotech enz) gaan zo snel dat veel mensen deze niet bij kunnen benen. Gevolg is dat een gezonde krtitsche houding bij het publiek dreigt om te slaan in een van angst en eenzijdige afwijzing. Hoe kunnen wetenschappers dit tegen gaan?

25 Angstgegners 2. Is de ontwikkeling in de wetenschap en de wijze waarop deze de samenleving beinvloedt te controleren? Of is de bij de vorige vraag genoemde angst misschien terecht? 2. Is de ontwikkeling in de wetenschap en de wijze waarop deze de samenleving beinvloedt te controleren? Of is de bij de vorige vraag genoemde angst misschien terecht?

26 Het alledaagse 3. Om 'angst voor techniek' weg te nemen dient meer de nadruk te worden gelegd op de overeenkomsten tussen gevaarlijke of 'ingewikkelde' verschijnselenen en alledaagse verschijnselen zoals bijv. radioactieve straling en zonlicht. Vergelijk ook genetische manipulatie in detail met reguliere methoden in de tuinbouw enz, enz. 3. Om 'angst voor techniek' weg te nemen dient meer de nadruk te worden gelegd op de overeenkomsten tussen gevaarlijke of 'ingewikkelde' verschijnselenen en alledaagse verschijnselen zoals bijv. radioactieve straling en zonlicht. Vergelijk ook genetische manipulatie in detail met reguliere methoden in de tuinbouw enz, enz.

27 Informatie Wat is de definitie van 'informatie' en hoe is informatie ingebed in de natuur? Valt informatie als een op zichzelf staand iets te behandelen, zoals bijv. straling? Wat is de definitie van 'informatie' en hoe is informatie ingebed in de natuur? Valt informatie als een op zichzelf staand iets te behandelen, zoals bijv. straling?

28 Niets Wat is nu het verschil tussen ruimte, vacuum en 'niets'? In het verlengde hiervan: wat betekent nu precies 'uitdijing van het heelal', rekt alles uit, onstaat er meer vacuum of iets anders? Wat is nu het verschil tussen ruimte, vacuum en 'niets'? In het verlengde hiervan: wat betekent nu precies 'uitdijing van het heelal', rekt alles uit, onstaat er meer vacuum of iets anders?

29 Ruimtetijd 1. Hoe kun je gericht blijven kijken naar een vast punt in het heelal terwijl alles op allerlei verschillende manieren draait? 1. Hoe kun je gericht blijven kijken naar een vast punt in het heelal terwijl alles op allerlei verschillende manieren draait?

30 Ruimtetijd 2. Ruimte en tijd vormen samen de ruimte- tijd. Waarin zit dan het evident aanwezige verschil tussen ruimte en tijd? 2. Ruimte en tijd vormen samen de ruimte- tijd. Waarin zit dan het evident aanwezige verschil tussen ruimte en tijd?

31 Ruimtetijd 3. Als de ruimte expandeert, expandeert de tijd dan ook mee? Zijn er gevolgen voor het tijdsverloop? 3. Als de ruimte expandeert, expandeert de tijd dan ook mee? Zijn er gevolgen voor het tijdsverloop?

32 Veldentheorie Zal de dominante rol van veldentheorien in de hedendaagse natuurkunde nog veranderen? Zal de dominante rol van veldentheorien in de hedendaagse natuurkunde nog veranderen?

33 Uitsterven Waarom is niet al het leven tegelijk met de dinosauriers uitgestorven? Waarom is niet al het leven tegelijk met de dinosauriers uitgestorven?

34 Theorie Wanneer houdt een theorie op “slechts” theorie te zijn? Wanneer houdt een theorie op “slechts” theorie te zijn?

35 Oerknal Wat was er 'voor' de oerknal en hoe moeten we het bestaan van 1 beginnende, alles in werking zettende gebeurtenis interpreteren? Wat was er 'voor' de oerknal en hoe moeten we het bestaan van 1 beginnende, alles in werking zettende gebeurtenis interpreteren?

36 Stringtheorie 1. Waarin zit nu die onverenigbaarheid tussen quantumtheorie en relativiteitstheorie? 1. Waarin zit nu die onverenigbaarheid tussen quantumtheorie en relativiteitstheorie? 2. Wat is stringtheorie? (Dit zou in het college even aan de orde komen maar is vergeten) 3 Valt er op redelijke termijn te verwachten dat stringtheorie leidt tot toetsbare hypothesen en uitspraken doet over de waarneembare werkelijkheid?

37 Consistentie Is het zo dat het accent bij toetsing van theorieen verschuift van empirische toetsing naar interne consistentie? In het verlengde hiervan: wat is deze interne consistentie waard, vergeleken met de eerste vorm van toetsing? Is het zo dat het accent bij toetsing van theorieen verschuift van empirische toetsing naar interne consistentie? In het verlengde hiervan: wat is deze interne consistentie waard, vergeleken met de eerste vorm van toetsing?

38 Leven Hoe groot achten de panelleden de kans op (intelligent) leven elders in het heelal? Hoe groot achten de panelleden de kans op (intelligent) leven elders in het heelal?

39 Leven De ontwikkelingen in de wetenschap leiden tot de conclusie dat uiteindelijk het leven zonder zin is. De ontwikkelingen in de wetenschap leiden tot de conclusie dat uiteindelijk het leven zonder zin is.

40 Artist impressions Waarop zijn nu eigenlijk al die 'artists impressions' gebaseerd, zoals bijvoorbeeld die van de kromming van de ruimte bij een zwart gat, als we steeds horen dat ze niet kloppen met de werkelijke situatie? Waarop zijn nu eigenlijk al die 'artists impressions' gebaseerd, zoals bijvoorbeeld die van de kromming van de ruimte bij een zwart gat, als we steeds horen dat ze niet kloppen met de werkelijke situatie?

41 Achtergrondstraling Dooft de achtergrondstraling nu langzaam uit? Dooft de achtergrondstraling nu langzaam uit?

42 Dark Matter – Dark Energy Wat is de visie van de panelleden op het dark matter / dark energy probleem? Wat is de visie van de panelleden op het dark matter / dark energy probleem?

43 Filosofie In de ontwikkeling van de wetenschap is er een constante, namelijk de wetenschappers zelf. De ontwikkeling van de wetenschap zal op een gegeven moment onherroepelijk het menselijk bevattingsvermogen te boven gaan.

44 Filosofie Wat zijn de metafysische denkbeelden die wetenschappers (ook vraag aan de panelleden) hanteren als leidraad bij hun onderzoek en wat is uiteindelijk hun significantie? Wat zijn de metafysische denkbeelden die wetenschappers (ook vraag aan de panelleden) hanteren als leidraad bij hun onderzoek en wat is uiteindelijk hun significantie?

45 Filosofie Hoe verhouden zich de natuurwetenschappen tot de filosofie, bijvoorbeeld de filosofische theorie van mensen als Hegel met zijn theorie over these en antithese die tot synthese leiden? Hoe verhouden zich de natuurwetenschappen tot de filosofie, bijvoorbeeld de filosofische theorie van mensen als Hegel met zijn theorie over these en antithese die tot synthese leiden?

46 Religie And what about God…… And what about God……

47 Afronding Beste vragen? Beste vragen? Enquete formulieren Enquete formulieren Tentamen Tentamen volgende week 8/6 volgende week 8/6 zaal B.B 19.00-22.00 Certificaten Certificaten