Bouw en kredietcrisis Kredietcrisis gevolgen voor de Bouw & Infra sector Robert ter Hoek - Bouwend Nederland Arnhem, 11 maart 2009.

Presentatie over: "Bouw en kredietcrisis Kredietcrisis gevolgen voor de Bouw & Infra sector Robert ter Hoek - Bouwend Nederland Arnhem, 11 maart 2009."— Transcript van de presentatie:

1

2 Bouw en kredietcrisis Kredietcrisis gevolgen voor de Bouw & Infra sector Robert ter Hoek - Bouwend Nederland Arnhem, 11 maart 2009

3 Bouwend Nederland Werkgeversvereninging van Bouw- en infrabedrijven Circa 5.000 leden Belangenbehartiging, branche-ontwikkeling en ledenservice Voorzitter: Elco Brinkman

4 Bouwend Nederland Hoofdkantoor in Zoetermeer Foto: Ch. J. Groeneveld en 5 regio-kantoren

5 Belang van de sector in Gelderland Bedrijfstak (bouw- en installatie) in cijfers: Ruim 500.000 arbeidsplaatsen Omzet circa 57 miljard 5,6% Nederlandse economie Gelderland: toegevoegde waarde = 6,7% 7,6% totale werkgelegenheid Ruim 12% van de bedrijven in de bouw actief

6 Bouw en kredietcrisis Kernprobleem Strengere voorwaarden banken bij kredietverstrekking en ontbreken van vertrouwen Probleem voor alle private marktpartijen opdrachtgevers afnemers bouwbedrijven

7 Bouw en kredietcrisis Enkele cijfers Landelijk/CPB 2009:3,5 % krimp economie (17-02-09) 2010:300.000 -> 675.000 werklozen (= 9%) Bouw/EIB 2009-2010:10% krimp p/j bouwproductie 2009-2010:verlies 30.000 arbeidsplaatsen

8 Meldpunt kredietcrisis Waar lopen onze leden nu tegenaan: projecten worden uitgesteld (vooral woning- en utiliteitsbouw) verkoop van gerealiseerde projecten stagneert hogere bankgaranties kredietfaciliteiten moeilijk/niet te verkrijgen Inkrimping personeelsbestand en snel teruglopende orderportefeuille

9 bouw en kredietcrisis Bouwgevolgen 2009-2010 Reactie laat cyclisch, na de zomer evident: haperen bouw als economische motor -> verlies aan werkgelegenheid bouwbedrijven, ontwikkelaars, architecten, toeleveranciers, transportbedrijven, woninginrichters enz.

10 bouw en kredietcrisis Bouwgevolgen 2011 - 2012 Inhaalslag uitvoering bouwprojecten, maar … Voldoende personele capaciteit? uitstroom personeel door kredietcrisis vergrijzing huidig personeel Prijsstijgingen?

11 maatregelen Consumenten vertrouwen herwinnen (duidelijkheid Kabinet!) Versneld uitvoeren aanleg en onderhoud infrastructuur Woningbouw op peil houden, instellen publiek- privaat woonfonds (omzetting koop naar huur) Stimuleren energiebesparende maatregelen bestaande woningvoorraad Krediet- en investeringsruimte oprekken Nota’s snel betalen, geen torenhoge bankgaranties

12 maatregelen Arbeidsmarktmaatregelen zoals werktijdverkorting en mobiliteitscentra Voorjaarsoverleg bepleiten knip in overeengekomen loonafspraken Stimuleren scholing en instroom (anti-cyclisch opleiden) Regeldruk verminderen / procedures vereenvoudigen en versnellen

13 aanbevelingen Maatwerkoplossingen met marktpartijen per locatie Maak nu de slag naar interventies die werken Best practices delen Pak de regierol en toon leiderschap (taskforce, crisismanager)

14 bouw en kredietcrisis Dank voor uw aandacht