Het ziekenhuis, een doolhof voor mensen in armoede

Presentatie over: "Het ziekenhuis, een doolhof voor mensen in armoede"— Transcript van de presentatie:

1 Het ziekenhuis, een doolhof voor mensen in armoede
Toegankelijkheid van de gezondheidszorg en het gebruik van de methodologie van de ervaringsdeskundigen in armoede en sociale uitsluiting Julien Van Geertsom Probis

2 Historiek Groenboek RIZIV/Dokters van de wereld: nieuwe beroepen creëren in de gezondheidssector om informatie en begrip van de patiënt te verbeteren Witboek, 2014: prioriteit om een project met ervaringsdeskundigen op te zetten om de toegankelijk- heid te verbeteren 2015: overeenkomst POD Maatschappelijke Integratie en RIZIV voor proefproject voor 2 jaar, met 3 coördinatoren en 15 ED

3 Doel (Opnieuw) integreren van kwetsbare burgers in gezondheidssysteem Waarborgen rechten kwetsbare burgers

4 Waar? Gent Brussel Charleroi UZ Gent en AZ Sint-Lucas
CGG Eclips (aanloophuis Poco Loco) OCMW Gent Brussel CHU Brugmann, UMC Sint-Pieter & Kliniek Sint-Jan OCMW Brussel RIZIV Charleroi UMC Charleroi OCMW Charleroi en later OCMW Luik

5 Ervaringsdeskundige in armoede en sociale uitsluiting
Nieuw beroep expertise bestaat uit (verwerkte) ervaring van leven in armoede (binnenkant van armoede) Brug Tussen doorsneewereld (middenklasse) en leefwereld van mensen in armoede Antwoord op kloof tussen mensen in armoede en samenleving Inzake vaardigheden, kennis, gevoelens en structuren

6 Actoren ED’s, chefs, mentoren, coördinatoren van de POD, allen met specifieke begeleiding Jobinhoud micro-niveau meso-niveau macro-niveau

7 Micro-niveau Info (ook naar familie)
bijv. maximumfactuur, verhoogde tegemoetkoming, hospitalisatieverzekering Hulp meegaan naar bepaalde instanties invullen formulieren Zelfstandig contact leggen bijv. afspraak maken Vorming bijv. vrijetijdsbesteding, mutualiteiten,… ED groeit uit tot vertrouwenspersoon

8 Meso-niveau Nalezen brochures, website, formulieren
Bijwonen overleg teams voorstellen/uitspraken kunnen onmiddellijk getoetst worden Netwerken ED’s Detecteren en signaliseren structurele problemen bv. afstemming diensten op elkaar (organisatie- niveau)  toegankelijkheid bepaalde diensten

9 Macro-niveau Structurele problemen organisatie gezondheidszorg
(via ED op RIZIV) Niet kennen/toepassen derdebetalingsregeling Gebrek kennis maximumfactuur resultaat: uitstel zorg Strikte procedures recuperatie onbetaalde ziekenhuis- facturen gevolg: schuldenspiraal Gebrekkige zorgcoördinatie

10 Realisaties Toegankelijke informatie Feedback op patiënten enquête
Aanpassen onthaalbrochure Herwerken cursus psycho-educatie (i.s.m. verant- woordelijke) Feedback op infosessie OCMW

11 Realisaties Algemene toegankelijkheid Bewegwijzering Aanmeldzuilen
Telefonische toegankelijkheid dienst

12 Brugfiguur tussen verschillende diensten
OCMW-ziekenhuis OCMW-vrijwilligersorganisatie Laagdrempelig aanspreekpunt o.a. via vertrouwens- relatie Contacten met vrijwilligersorganisatie Vormingen over gezondheidsthema’s Begeleiding naar tandarts/huisarts Aanwezigheid bij voedselbedeling

13 Meer “aanwezig”-stellen van patiënten-/gebruikers- perspectief
Bijv. bij dienstoverschrijdend overleg Aansturen meer privacy-ruimte sociale dienst Voorstellen systeem aangifte duur wachttijd

14 Bundelen/ter beschikking stellen informatie
Procedures Adresboek Sociale kaart Initiatieven rond dagbesteding Lijst goedkoopste vervoersmogelijkheden

15 Vaststellen drempels Bijv. financiële (extra bijdrage therapie, toiletten aan cafetaria betalend), geen toegang tot post (dus ook geen facturen) waardoor schulden worden opgebouwd, …

16 Netwerken uitbouwen Lokaal en regionaal, wg Gent (alle lokale ED’s) wg eID en personen met een referentieadres, wg noodopvang voor personen die slachtoffers zijn van geweld, wg dakloosheid, wg inschrijving HZIV, wg geletterdheid (healthy literacy)

17 Evaluatie UGent Professor Sarah Willems
Op basis van bevraging alle actoren: diensten bereiken mensen in armoede beter, meer mensen geholpen zich in orde te zetten met ziekteverzekering   De vraag: toegankelijkheid verbeterd? Nog te vroeg voor definitief antwoord Wel: creëert tijd en flexibiliteit om iemand te begeleiden en minder gehouden aan strikte afspraak uren Zorgt voor een andere blik extern en menselijk Brugfiguur tussen burger en dienst en tussen verschillende diensten

18 Aanbevelingen Verlenging voor langere periode
Meer geformaliseerde voorbereiding van en op de detacheringsplaats Meer opleiding ED’s Betere begeleiding chefs en mentoren Betere opvolging voorzien en signalen naar beleid (o.m. best practices) Microniveau centraal voor opbouw volgende niveaus

19 Toekomst Verlengd tot juni 2018
Heroriëntering: meer inzetten op ziekenhuizen (geen OCMW’s) en onderzoeken pistes geestelijke gezondheidszorg Output beter meten Boordtabel ontwikkelen voor opvolgen van werkgroepen en signalen

20 “Armoede is door de mens veroorzaakt, en kan alleen door de mens worden overwonnen en uitgewist.”