Praktijkrichtlijn ‘Streven naar een fixatiearme thuiszorg’

Presentatie over: "Praktijkrichtlijn ‘Streven naar een fixatiearme thuiszorg’"— Transcript van de presentatie:

1 Praktijkrichtlijn ‘Streven naar een fixatiearme thuiszorg’

2 Inhoud Praktijkrichtlijn: ‘Streven naar een fixatiearme thuiszorg’
Wat is fysieke fixatie? Probleem Risicofactoren Gevolgen Ethisch en juridisch kader Alternatieven

3 Praktijkrichtlijn Geïnteresseerd? www.acco.be
= kortingscode

4 Wat is fysieke fixatie? Definitie:
‘Elke handelingsmethode (menselijk of mechanisch toegepast), materiaal of uitrusting aan of in de buurt van het lichaam van een persoon met de opzettelijke bedoeling dat de persoon deze niet kan verwijderen en die de bewegingsvrijheid beperkt’ (Retsas, 1998; Gastmans & Milisen, 2006)

5 Wat is fysieke fixatie? Voorbeelden:
Voorbeelden: remmen op de rolstoel aanzetten, voorzettafel, bedhekken, kamer of huis op slot doen, bed tegen de muur plaatsen bij een persoon met een halfzijdige verlamming.

6 Probleem Thuiszorg: 24,7% 60+ in vrijheid beperkt
85% dagelijks ,5% langdurig

7 Risicofactoren Combinatie van factoren Fysieke fixatie Risicofactoren:
Persoonsgebonden factoren Contextgebonden factoren Zorgverleners en hun organisatie

8 Risicofactoren Persoonsgebonden factoren Beperkte mobiliteit
Verhoogd valrisico Verminderd cognitief functioneren Hoge lichamelijke afhankelijkheid Gedragsproblemen Incontinentie Polyfarmacie

9 Risicofactoren Context gebonden factoren
De vraag van familie naar fixatie Afwezigheid mantelzorger Gebrek aan toezicht Kenmerken van de woning Laag welbevinden of overbelasting mantelzorger

10 Risicofactoren Zorgverleners en hun organisatie
Beperkte aanwezigheid professionele hulp Attitude & kennis zorgverlener Cultuur organisatie (geen beleid, geen patiëntgerichte zorgcultuur) Inschatting risicofactoren

11 Gevolgen Gevolgen: Voor de patiënt Voor de mantelzorger
Voor de zorgverlener

12 Gevolgen Patiënt Mantelzorger Zorgverlener Fysiek: Kneuzing Decubitus
Ademhalingsproblemen Vermindering spierkracht Risico op overlijden Psychosociaal: Vernedering Verlies zelfrespect Angst Risico op sociale isolatie Agressie Negatieve gevoelens: Ontkenning Kwaadheid Emotionele spanning Oncomfortabel voelen Schuldig Hopeloosheid Negatieve gevoelens: Schuldgevoel Frustratie Ongemak Morele conflicten

13 Ethisch Kader Moeilijke ethische beslissing
Waarden, normen & redenen voor fixatie = afwegen Waardigheid respecteren Patiënt = persoon Vrijheid = kenmerk persoon-zijn Waardigheid = centraal Autonomie respecteren Informeer familie & patiënt Betrekken in besluitvormingsproces Integrale welzijn bevorderen Lichamelijke & psychosociale integriteit Zelfredzaamheid bevorderen Ondersteun zelfredzaamheid Overwegen fixatie als gedrag gevaar inhoudt

14 Juridisch kader Fixeren of isoleren = vrijheidsberoving
Vrijheidsberoving = niet toegelaten Uitzonderingen: Verpleegkundigen Artsen Mantelzorgers Zorgkundigen Mantelzorgers (mits mantelzorgattest) Zorgkundigen onder toezicht van een verpleegkundige en binnen een gestructureerde equipe

15 Juridisch kader Handel volgens zorgvuldigheidsprincipe:
Overleg met alle betrokkenen Onderzoek onderliggende oorzaak Registreer & rapporteer Handel conform verpleegplan Handel zorgvuldig en correct Evalueer regelmatig

16 Juridisch kader Vraag toestemming: Wilsbekwame persoon
Niet wilsbekwaam vertegenwoordiger

17 Alternatieven Elke zorgverlener kan creatief op zoek gaan naar alternatieven Alternatieven: Verken medische oorzaken Optimaliseer de omgeving Ondersteun de persoon Empower de mantelzorger

18 Alternatieven Verken medische oorzaken Orthostatische hypotensie
Visusstoornissen Valangst Dwaalgedrag Mobiliteitsproblemen Medicatie Ziektebeelden

19 Alternatieven Optimaliseer de omgeving Obstakels:
Wielen aan nachtkastjes Onaangepast schoeisel Losliggende objecten op de grond Binnenhuisinrichting: Extra laag bed Rubberen mat of matras naast het bed Nachtverlichting Personaliseer de ruimte

20 Alternatieven Empower de mantelzorger Informeer mantelzorger
Ondersteun mantelzorger

21 Stroomdiagram

22 Extra informatie? De alternatievenbundel – Alternatieven voor vrijheidsbeperking: el-vrijheidsbeperking

23 Tot slot Hartelijk dank voor jullie aandacht! Voor vragen?
Contactgegevens: