Nieuwe methoden voor de analyse van gezondheidsenquêtes bij GGD’en

Presentatie over: "Nieuwe methoden voor de analyse van gezondheidsenquêtes bij GGD’en"— Transcript van de presentatie:

1 Nieuwe methoden voor de analyse van gezondheidsenquêtes bij GGD’en
GGD Amsterdam Nieuwe methoden voor de analyse van gezondheidsenquêtes bij GGD’en Daan Uitenbroek GGD Amsterdam Quantitativeskills Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

2 Daan Uitenbroek, GGD enquêtes
De presentatie GGD gezondheidsenquêtes Nieuwe methode van wegen en analyseren van deze enquêtes De uptake Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

3 De gemeenten dienen vlg. WET PUBLIEKE GEZONDHEID (Wpg)
a. het verwerven van…………… inzicht in de gezondheidssituatie van de bevolking, b. het elke vier jaar………….op landelijk gelijkvormige wijze verzamelen en analyseren van gegevens over deze gezondheidssituatie Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

4 Een lokale/regionale VtV, gezondheidsmonitor
Gegevens uit standaard databases (sterfte, ziekenhuisontslagdiagnosen,demografie) Lokale gezondheidsenquête Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

5 De vierjaarlijkse GGD gezondheidsenquête
Monitor Jeugdgezondheid 0-19 jaar Monitor Volksgezondheid jaar Monitor Gezondheid Ouderen 65 jaar en ouder Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

6 Met vragen over onderwerpen als:
Gezondheidsaandoeningen (HvZ, kanker, eczeem etc. ) Zorggebruik (bezoek artsen/ziekenhuis, gebruik medicijnen) Psychosociale problemen (angst en depressie, geweld, welzijn, eenzaamheid) Gezondheidsgedrag (bewegen, roken, alcohol en drugsgebruik, seksgedrag) Milieu (binnen en buitenmilieu) & woonomstandigheden Verklarende variabelen (geslacht, leeftijd, opleiding, etniciteit) Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

7 Alle GGD’en “op landelijk gelijkvormige wijze”:
Nationaal project “lokale en nationale monitorgezondheid”. Regionale en lokale monitors samenvoegen (tot een nationale database). Dezelfde vraagvormen voor alle GGD’en, de “standaarden”. Enkelvoudige enquête vragen en samengestelde vragen/schalen (met syntaxen). Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

8 Een standaardvraagstelling
Agressie en geweld in het openbaar Mensen raken soms iemand aan of pakken iemand vast met seksuele bedoelingen. Is u dat wel eens overkomen? Ja Nee Ga naar vraag... Waar gebeurde het voorval precies? Thuis In andere woning Etc. Etc. Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

9 Adviezen over de methoden:
RIVM: Methodologie Lokale en Nationale Monitor Volksgezondheid RIVM rapport /2005 TNO: Gezonde Balans Gezocht, Advies over de uitvoering van de Monitor Volksgezondheid Lunivi advies: Eén voor allen, allen voor één Hoofdzakelijk inhoudelijk/methodologische adviezen: Per post verzamelen/internet/face to face Het seizoen van data verzamelen Welke leeftijdgroepen te gebruiken Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

10 Eerste advies over statistische methoden.
Een advies over wegen en de analyse van gewogen data Doel: Dat alle GGD’en wegen op een uniforme wijze Dat de gewogen data juist wordt geanalyseerd Wat moderniseringen in de presentatie (betrouwbaarheidsintervallen) Het advies werd opgesteld door Caroline van der Brink van het RIVM Ik zelf als adviseur Rapport, komt zo Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

11 Daan Uitenbroek, GGD enquêtes
Waarom datawegen Bij (o.a.) gestratificeerde steekproeven Bijvoorbeeld: In grote verschillende gemeente in de regio waarbij in iedere gemeente gelijk aantal respondenten In de grote steden relatief meer mensen ondervragen uit allochtone groepen In een ziekenhuis in iedere afdeling gelijk aantal patiënten ondervragen Wegen als je uitspraken doet over het geheel (de regio, stad, ziekenhuis) Non response wegen (groepen met een grotere non-response zwaarder wegen) Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

12 Waarom de richtlijn wegen
Gewicht wi=Pi/pi Beter is Wi=Ni/ni (inverse inclusiekans) Fout is: Gewogen uitkomst met SRS BI, geen BI Na weging data SRS statistiek Heel fout is: Weigh by gewicht. Crosstabs rookgedrag by geslacht/cells/statistics=chisq. Srs:simple random sample Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

13 Wat over voor design effecten
Het design effect ontstaat bij wegen doordat je vaak Kleine groepen relatief belangrijk maakt Grotere groepen relatief minder belangrijk Gevolg: Betrouwbaarheidsintervallen worden breder Verschillen worden minder snel significant Design effect (variantie inflatie) (deff)-> var (y)^ = var (y)*deff -> effectieve N^ = (1/deff) * gerealiseerde N Design factor (error inflatie) -> deft -> x * deft * s.e.(x) Deft=√deff Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

14 Wat betekent dat in de praktijk, hoe belangrijk is dat
Tabel 1. Voorbeelden van designs van gezondheidsenquêtes uitgevoerd door ggd’en. Monitor Design (bij benadering) wi, range DEFF Zuid Holland Zuid, 2006 Leeftijd 19+, 4% uit 14 gemeenten 1,00-1,00 1,00 Groningen, 2006. Leeftijd 20+, 2% uit 25 gemeenten Groningen, 2002. In de leeftijd % in 21 gemeenten en 2% in 4 gemeenten; in de leeftijd 65+ 2% in 22 gemeenten, 4% in 2 gemeenten en 5% in 1 gemeente. 0,33-1,64 1,14 Amstelland 2002 1500 per gemeente uit twee grote gemeenten, 750 per gemeente uit drie kleine gemeenten 0,34-1,63 1,21 Noord Kennemerland, 2006. Omstreeks 480 per gemeente uit 8 gemeenten, jaar 0,14-2,97 1,71 Gooi en Vechtstreek, 2004. Omstreeks 1500 per gemeente uit 9 gemeenten, leeftijd 19+ 0,24-3,17 1,72 Hollands Midden, 2005. Omstreeks 500 per gemeente, 13 gemeenten. Leeftijd 19 t/m 64 jaar. 0,42-3,92 1,80 Amsterdam, 2004. Circa 200 per groep uit 20 groepen naar 5 leeftijden en 4 etnische groepen, 18 jaar en ouder 0,04-3,21 1,85 Amsterdam, 2008. Circa 200 uit 56 groepen naar 4 leeftijden en 14 stadsdelen, extra 600 per groep uit 4 leeftijdsgroepen 0,06-7,7/ 0,2-5,0 2,02/ 1,93 Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

15 Berekenen en toepassen designeffect
De rekenwijze verschilt per statistiek, Dus meerdere verschillende designeffecten. Eenvoudige statistieken kan je op de hand uitrekenen Epi Info Complex Samples (gratis, redelijk vriendelijk maar beperkt) SPSS Complex Samples (kost geld, zeer vriendelijk en uitgebreid) Survey in R (gratis, uitgebreid, maar zeer zeker niet vriendelijk) Wesvar (gratis, uitgebreid, niet zeer vriendelijk) STATA, SAS, Sudaan etc etc, ken ik niet, weet ik niet Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

16 Daan Uitenbroek, GGD enquêtes
SPSS Complex Samples Advies van de werkgroep Voordelen, een uitgebreid en gebruikersvriendelijk pakket Eenvoudig te leren. Efficiënt. Moderne uitvoer Nadeel, het kost geld Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

17 Kruistabel in Complex Samples
Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

18 Daan Uitenbroek, GGD enquêtes
Richtlijn wegen Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

19 Daan Uitenbroek, GGD enquêtes
Een praktisch rapport Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

20 Daan Uitenbroek, GGD enquêtes
Uptake/acceptatie Lijkt goed (niet geïnventariseerd) Alle GGD’en waarvan ik weet dat ze een enquête analyseren gebruiken nu Complex samples Ook in de details gaat het goed Men gebruikt Wi ipv wi Meer en betere betrouwbaarheidsintervallen en statistieken Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

21 Daan Uitenbroek, GGD enquêtes
Flexibele collega's. Wat hielp: Een richtlijn voor en door epidemiologen (door een commissie) Voorzag in een behoefte Complex Samples goede keuze (laagdrempelig) Een duidelijke richtlijn met veel voorbeelden Presentaties voor landelijke en regionale platvormen/overleggen Vraag & antwoord functie Cursus (ism SPSS) Daan Uitenbroek, GGD enquêtes

22 Daan Uitenbroek, GGD enquêtes
Tenslotte Wat dingen over data wegen op: Einde Daan Uitenbroek, GGD enquêtes