Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperking

Presentatie over: "Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperking"— Transcript van de presentatie:

1 Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperking
Boek Maatschappelijke zorg

2 Normaal ben ik anders 67 minuten
Susanne Engels neemt de kijker mee in de herkenbare, maar soms juist ook verrassend andere wereld van Dionne, Fran, Bertus en Maurits, vier mensen met een verstandelijke handicap. Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

3 Inhoud Handicap, stoornis of beperking
Definitie verstandelijke beperking Hoofdkenmerken DSM IV Oorzaken verstandelijke beperking (aangeboren en niet aangeboren) Diagnostiek en valkuilen diagnostiek Intellect en intelligentie (IQ) Emotionele intelligentie Modellen en visies op verstandelijke beperking Democratisering en opvoeding Syndroom van Down Praktijksituatie . Voorzieningen voor mensen met een verstandelijke beperking. Opdracht syndromen - het Rett syndroom - syndroom van Turner - cornelia-de-Lange syndroom - Foetaal Alcohol syndroom - syndroom van Prader Willi Praktijksituatie normalisatie - integratie Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

4 Handicap, stoornis of beperking?
1.Handicap Een handicap is een belemmering in het normale sociale functioneren door een stoornis. 2. Stoornis Een stoornis is een defect of het ontbreken van een orgaan of lichaamsfunctie 3. Beperking Een beperking is een vermindering van mogelijkheden ten aanzien van gedrag of activiteiten Vraag: “Heeft Johan een handicap, stoornis of een beperking?” Johan (24 jaar) heeft het Down syndroom en functioneert op het niveau van een kind van 4 jaar. Johan is ook doof geboren. Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

5 Definitie verstandelijke beperking
Een verstandelijke beperking is een aangeboren of in de prille jeugd verworden beperktheid van de geestelijke functies of de verdere ontwikkelingsmogelijkheden daarvan, een beperktheid die zich uit op cognitief sociaal, affectief en motorisch gebied Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

6 Hoofdkenmerken DSM IV Mensen met een verstandelijke handicap functioneren verstandelijk duidelijk onder het gemiddelde: een IQ van 70 of lager Dit functioneren op een lager verstandelijk niveau, heeft tot gevolg dat mensen zich niet meer zo goed kunnen aanpassen wat gebruikelijk is in de samenleving. Denk aan communicatie, zelfverzorging of sociale vaardigheden De handicap moet voor het 18e levensjaar zijn begonnen Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

7 Oorzaken verstandelijke beperking Aangeboren
Erfelijke/ genetische factoren zoals chromosomen Stoornissen tijdens de zwangerschap zoals infectieziekten, overmatig alcohol (FAS) Stoornissen tijdens de geboorte zoals zuurstoftekort Stoornissen direct na de geboorte zoals hersenbloeding of ernstige geelzucht Stoornissen in het 1e levensjaar zoals hersenvliesontsteking Aanlegstoornissen die leiden tot een aantasting van de hersenen, zoals bepaalde stofwisselingsziekten. Wat is Phenylketonurie (PKU) en Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

8 Oorzaken verstandelijke beperking niet aangeboren
Ongeval Mishandeling Ondervoeding Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

9 Diagnostiek verstandelijke beperking
Gerelateerd aan de normale ontwikkeling van het kind Vertraagde motorische ontwikkeling, zoals: kruipen en lopen, grove en fijne motoriek Vertraagde spraak- en taalontwikkeling,zoals: het maken van woorden, zinnen Vertraagde spelontwikkeling, zoals: het niet zelfstandig tot spelen komen of het maken van tekeningen Neurologische afwijkingen, zoals: epilepsie, spasticiteit Gedragsstoornissen, zoals: Autisme, automutilatie Lichamelijk onderzoek bij geboorte zoals: Agpar-SCORE, Hielprik, gehoortest Intelligentietest Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

10 Valkuilen in de diagnostiek
Diagnose kan verkeerd worden gesteld omdat het kind: Doof is Slecht ziet Spastisch is Deel uit maakt van probleem gezin Emotionele verwaarlozing Autisme Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

11 Intellect en intelligentie (IQ) http://www. scholieren
Intelligentie is het vermogen van een mens om de wereld om hem heen te begrijpen en zijn kracht om het hoofd te bieden aan uitdagingen. Het vermogen problemen op te lossen Het vermogen om kennis te formuleren en toe te passen De capaciteit om zich via leren aan de omgeving aan te passen Intelligentie is rationeel (logisch) denken. Bereken het IQ van Johan en welk niveau (indeling) heeft Johan?: Johan (24 jaar) heeft het Down syndroom en functioneert op het niveau van een kind van 4 jaar. Johan is ook doof geboren. IQ = (VL : KL) x 100 = (verstandelijke leeftijd : Kalenderleeftijd) x 100 Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

12 Een intelligentietest meet
Woordenschat Rekenvaardigheid Ruimtelijk inzicht Taalsnelheid Geheugen Redeneren Sociaal inzicht Emotioneel functioneren Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

13 Emotionele intelligente (EQ)
Emotionele intelligentie verwijst naar de capaciteit om onze eigen gevoelens en die van anderen te herkennen, om onszelf en anderen te motiveren en om goed om te gaan met eigen emoties en emoties bij relaties. Het beschrijft bekwaamheden die zijn te onderheiden van, maar aanvullend zijn aan, wetenschappelijke intelligentie, de puur verstandelijke capaciteiten die met een IQ-test worden gemeten. Deze twee verschillende soorten intelligentie, de intellectuele en de emotionele, berusten op activiteiten van verschillende delen van de hersenen. Het verstand is uitsluitend gebaseerd op de werking van de neocortex, de buitenste laag van de hersenen. De emotionele centra liggen dieper in de hersenen, in de subcortex. Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

14 Jezelf goed kunnen uitdrukken Je gevoelens goed kunnen verwoorden
Een EQ test meet: Jezelf goed kunnen uitdrukken Je gevoelens goed kunnen verwoorden Je kunt je inleven in de gevoelens van iemand anders Een goede intuïtie hebt in sociale situaties Goed kunt samen werken in het realiseren van doelstellingen Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

15 Ontwikkelingspsychologie Jean Piaget in relatie tot mensen met een verstandelijke beperking
Te vergelijken met Kalenderleeftijd Kenmerken fase IQ Verstandelijke beperking 0-2 Sensomotorische fase < 20 Diep 2-7 Preoperationele fase 20 tot 35 Ernstig 7-12 Concreet – operationele fase 35 tot 50 Matig 12 en ouder Formeel- operationele fase 50 tot 70 Licht Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

16 Bijkomende aandoeningen bij mensen met een verstandelijke beperking
Epilepsie Spasticiteit Automutilatie Rumineren Niet verstaanbaar gedrag Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

17 Modellen en visies op mensen met een verstandelijke handicap
Ontologisch model Barmhartigheidsmodel Het medisch model Het ontwikkelingsmodel Het integratie model Straf van God Opname in klooster Medicatie en therapie Normalisatie Dubbele integratie Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

18 Democratisering in opvoeding
Bevelshuishouding Onderhandelingshuishouding Verantwoordelijkheid vanuit de familie Extern geweten (familie) Autoritaire opvoeding Volwassene bepaalt de grenzen waarbinnen kind kan experimenteren t.a.v. mensen met een Verstandelijke beperking Medici/ouders bepalen wat niet kan Verantwoordelijkheid individu Intern geweten (individu) Democratische opvoeding Kind kan de grenzen onderzoeken en krijgt feedback op zijn gedrag Verst. Gehandicapten maken in overleg , indien mogelijk, zelf Keuzen en bepalen zo wat wel kan Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

19 Syndroom van Down Oorzaken chromosoomafwijking (trisomie 21) kan erfelijk zijn, maar hoeft niet persé Kenmerken Gedrag: Vriendelijk Aanhankelijk Gemakkelijk/ gemakzuchtig Uiterlijk: Gedrongen lichaamsbouw Mongoloïde oogstand Brede handen Afwijkende handlijnen patroon Stijl haar Dikke tong begeleiding op school (7 minuten) Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

20 1. Praktijk situatie beantwoord. onderstaande vragen
Johan (24 jaar) heeft het Down syndroom en is zwakbegaafd. Johan is ook doof geboren. Hij woont nog thuis. Schrijf op van welke wetten Johan gebruik kan maken en leg uit waarom. Schrijf op welke rechten (WGBO) kunnen van Johan op toepassing zijn en leg uit waarom Schrijf op of de wet WMO op Johan van toepassing is en leg uit waarom Johan gaat “werken” op een zorgboerderij. Hoe kunnen zijn ouders dit het beste voorbereiden, rekening houdende met de aandachtspunten bij de begeleiding van mensen met het Downsyndroom/ Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

21 2. Enkel veel voorkomende syndromen
In het boek staan naast het syndroom van Down een aantal andere syndromen genoemd: - het Rett syndroom - syndroom van Turner - cornelia-de-Lange syndroom - Foetaal Alcohol syndroom - syndroom van Prader Willi De klas wordt verdeeld in subgroepen van 4 tot 5 personen. Iedere subgroep krijgt op aanwijzen van de docent een syndroom, deze werkt de subgroep uit op onderstaande punten Vervolgens wordt het resultaat getoond in 10 minuten aan de klas. (ondersteunt met een YouTube filmpje) 1. Oorzaak 2. Erfelijkheid 3. Kenmerken 4. Bijzondere behandeling/ benaderingswijzen Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

22 3. Praktijksituatie “Normalisatie en Integratie”
Verdeel de klas in een groep begeleiders van een sociowoning en buurtbewoners. De buurtbewoners die al wat langer in de buurt wonen zijn fel tegen de komst van een sociowoning waarin verstandelijk Gehandicapten komen te wonen. De begeleiding wil graag dat de bewoners van de sociowoning in de buurt opgenomen worden. Buurtbewoners: Bedenk zoveel mogelijk argumenten waarom de verstandelijk gehandicapten niet welkom zijn Begeleiding: Bedenk zoveel mogelijk tegenargumenten en acties om de verstandelijk gehandicapten te integreren en de buurtbewoners gerust te stellen Speel het rollenspel met 6 personen uit iedere belangengroep Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg

23 Voor de liefhebbers Emotionele Intelligentie:
_beperking.doc dellen/Training/Ontwikkelingsfasen.pdf skriptie electro aversie therapie Thema 1 Algemene inleiding verstandelijke beperkingen Boek Maatschappelijk zorg