De stijl van de contrareformatie

Presentatie over: "De stijl van de contrareformatie"— Transcript van de presentatie:

1 De stijl van de contrareformatie
Vwo: blz 71 t/m 73 Werkboek: par.13, blz 35

2 Bernini, Sint Pieter Baldakijn: - Gedraaide zuilen
- Suggestie van verschillende materialen Bernini, Sint Pieter Barok: een beweeglijke kunst; gedraaide zuilen, druk. Barok: verleiding; sturen van aandacht en emoties. Koper komt van het Pantheon: Quod non fecit barbari, fecit Barbarini. In de Sint Pieter (totaalkunstwerk) wordt alles gestuurd naar het graf van St. Petrus, belangrijkst, centrum van de katholieke kerk.

3 Bernini, Sint Pieter Aanpassingen aan de kerk (Pijlers)
Kunsten worden geïntegreerd (architectuur en beeldhouwkunst) Pijlers aanpassen aan omgeving: barok is kunstvorm die de afzonderlijke kunsten overstijgt (totaalkunstwerk) Pijlers: grootte; oppervlak van kerkje van Borromini (sta. Maria alla quatre fontana).

4 Bernini, Sint Pieter

5 Bernini, Sint Pieter

6 Bernini, Sint Pietersplein
Ovaal is favoriete vorm van de barok ovaal, dwars op lengte-as twee zuilengalerijen als “moederarmen van de kerk” die de gelovigen omhelzen Barok: trapezium en ovaal, renaissance vierkant en cirkel.

7 Bernini, Vierstromenfontein
Onderdeel van herinrichting Piazza Navona Propaganda voor de paus (familiewapen) Op Piazza Navona (oud Romeins circus) Herinrichting plein was ook propaganda: olijftak = teken van pauselijke familie. . Barok houdt van fonteinen (beweging)

8 Bernini, Vierstromenfontein
Barok maakt gebruik van licht-schaduw – effecten en Is theatraal (grootse gebaren, aandacht voor het dramatische moment) Obelisk met vier bronnen aan de voet (vier grootste bekende rivieren van vier continenten Obelisk staat op vier rivieren. Vermenging van antieke, historische, christelijke en actuele motieven: water maakt vruchtbaar-> verspreiding van Gods woord brengt vrede vier grote rivieren van bekende werelddelen (Nijl geblinddoekt; oorsprong onbekend) klassieke goden afgebeeld, obelisk Figuur maakt afwerend gebaar naar kerk van Borromini -> vete tussen hen. Bernini: man van de wereld, gevierd kunstenaar, Borromini: eenzaam genie, teruggetrokken Doet beroep op het gevoel, i.p.v. renaissance op het verstand

9 Bernini, de extase van de heilige Theresa
Mystieke ontmoeting met een engel, wonderen bestaan in de Rooms-katholieke wereld Barok stuurt de aandacht en de emoties van het publiek

10 Bernini, de extase van de heilige Theresa
-  Licht-donker: in materiaal; uit venster boven beeld; gouden stralen, beschilderde buizen verbeelden het goddelijke licht. - Theatraal moment; extase duidelijk gemaakt door: plooien, geen sokkel, houding en gezichts- uitdrukking, realisme. Het lijkt alsof Theresa de aarde ontstijgt. Totale overgave is te zien in houding en gelaatsuitdrukking.

11 Borromini, Sant’ Agnese
Beweeglijke barok; diepte in gevel, ovaal als grondvorm  regels van de oudheid en renaissance worden overschreden. Fontein en kerk (vete): onmogelijk want de fontein was er eerder dan de kerk, illustreert wel een concurrentiestrijd tussen die twee

12 Borromini, San Carlo alla quattre Fontana

13 Caravaggio, Contarelli-kapel
In opdracht van kardinaal Contarelli, volgens zijn aanwijzingen Sint Luigi (Franciscanerkerk) sober ingericht zoals Cisterciënzers (blz.24). Schilderij van Carravagio op oorspronkelijke plaats

14 Caravaggio, De Roeping van Mattheus
Gebruik van licht en donker, ook in de schilderkunst Dramatisch moment gekozen Het moment is belangrijk, op dit moment wordt Mattheus bezield, hij ziet het licht.

15 Caravaggio, De Roeping van Mattheus
Overeenkomst: vergelijkbare gebaren, beide figuren worden bezield. Verschil: God  Adam: persoonlijke relatie, “man to man”, Jezus  Mattheus: iedereen (eigentijds figuur) wordt geroepen tot het ware geloof (contrareformatie) Vgl. Michelangelo: schepping van Adam (blz.55)