Rusland en Polen. Een cartografische en geopolitieke benadering

Presentatie over: "Rusland en Polen. Een cartografische en geopolitieke benadering"— Transcript van de presentatie:

1 Rusland en Polen. Een cartografische en geopolitieke benadering

2 Doelgroep: ASO 2de graad
Lessenreeks van 2 lessen Les 1: - Onderzoek vanuit Russisch perspectief - Onderzoek vanuit Pools perspectief Les 2: Synthese

3 Probleemstelling Grenzen zijn relatief. Grenzen verschuiven als resultaat van geopolitiek. De Pools-Russische grens is hiervan een voorbeeld.

4 Doelstellingen Wat zijn motieven voor gebiedsuitbreiding?
Wat zijn methoden voor gebiedsuitbreiding? Wat betekenen grensverschuivingen voor de mensen die er wonen? Multiperspectiviteit!

5 Geopolitieke motieven & methoden
Verplaatsen van hoofdsteden Focus op personen

6 Werkwijze les 1 De groepen worden ingedeeld door de leerkracht d.m.v. Russische en Poolse paspoorten (verschillende maatschappelijke positie).

7 Indeling groepen volgens pasje

8 Les 1: ICT- les Webquest met lesmateriaal voor de leerlingen:
1. Inleiding 2. Toelichting 3. Informatiebronnen (websites en kaarten) 4. Opdrachten Rusland Polen Synthesevragen 5. Beoordeling

9

10 https://nl.wikipedia.org/wiki/Pools-Russische_Oorlog_(1605–1618)

11

12 Selectie van de vragen verplaatst?
1. Benoem de verschillende hoofdsteden van Rusland en duid aan op de kaart. Waarom werd de hoofdstad doorheen de eeuwen verplaatst? 2. Waarom wilde Peter de Grote zijn rijk uitbreiden? - Omcirkel de doelen die van toepassing zijn. - Geef ook een geografische aanduiding op de kaart. Controle over een landstreek/stad met een belangrijke militair-strategische ligging Controle over een landstreek/stad met handels strategische ligging Toegang verkrijgen tot de zee Vrede herstellen of bewaren Grensconflict regelen Bondgenoot verwerven in een toekomstig conflict Regionale overmacht van een concurrent beperken/indijken Controle over landbouw- en voedselvoorraden Controle over aanwezige grondstoffen (water, ertsen, ...) en infrastructuur (zeehavens, landwegen…) Uitbreiding van het bevolkingsaantal Geloofsijver en geloofsverspreiding 3. Miroslaw Kowalski wordt in 1770 geboren in Równe. Hij huwt in 1795 in zijn geboortestad en wordt geregistreerd in het huwelijksregister van Рobho. - Geef een verklaring. - Duid deze stad aan op de kaart. - Wat is de hedendaagse naam?

13 4. Teken de gebieden: Kiev-Rus Moskovië 5. Duid de hoofdsteden aan van deze rijken

14 6. - Welke gebieden verloor het Poolse rijk tussen en 1665? - Aan wie verloor het deze gebieden? - Duid deze gebieden aan op de kaart.

15 Schema Datering Rusland Verandering Belangrijke personen Rusland Polen
Verandering Polen Belangrijke personen Relatie Rusland-Polen

16 Kaart schema

17 les 2 Experten methode Synthese op klasniveau

18 Werkwijze les 2 De ‘Russische’ resp. ‘Poolse’ groepen worden gemengd volgens hun maatschappelijke positie (clerici, boeren, arbeiders, edelen, handelaars, soldaten). Doel: antwoorden vergelijken en bij onderling verschil zelf zoeken naar het juiste antwoord De groepen worden gemengd zodat in elke groep ‘Russen’ en ‘Polen’ zitten. Doel: de schema’s in elkaar passen & kaart vervolledigen Synthese op klasniveau a.d.h.v. vragen met gebruik van web tools

19 Selectie synthesevragen
Waarom zouden heersers er voor kiezen om hun hoofdstad te verplaatsen? Zou Miroslaw Kowalski zich een Pool of een Rus gevoeld hebben? Waarom? Welke motieven hadden leiders om de grenzen van hun land uit te breiden? Komt dit overeen met de motieven bij hedendaagse conflicten? Zijn grenzen louter politieke afbakeningen? Bestaan er ook andere relevante grenzen?

20 Formulier zelfevaluatie
- +/- + Ik heb met iedereen samengewerkt Ik heb zelf antwoorden gevonden en mijn eigen mening gegeven Ik heb mijn taak goed afgewerkt Ik heb goed geluisterd naar de andere leerlingen Ik heb samen met de andere leerlingen oplossingen gezocht

21 Webquest met lesmateriaal voor leerkrachten: Situering leereenheid
Paspoortjes voor leerlingen Correctiesleutel Schema Vragen Kaart

22 Schema Datering Rusland Verandering Belangrijke personen Rusland Polen
Verandering Polen Belangrijke personen Relatie Rusland-Polen Stichting Kiev-Rus. Kiev hoofdstad Rurik Oleg de Wijze Christendom Eerste Poolse koning Gniezno hoofdstad Krakau hoofdstad  Mieszko I Boleslaw de Dappere  Geen conflict Mongoolse invasie van Kiev-Rus. Stichting van het groothertogdom Moskou Moskou hoofdstad Ivan I Pools-Litouwse Gemenebest Uitbreiding naar westen Hedwig van Polen & Wladyslaw Jagiello  Polen bevat grote delen van huidige Wit-Rusland en Oekraïne Eerste tsaren regeren Moskovië Tijd der Troebelen  Ivan IV Pools-Litouwse Gemenebest is grootmacht Sigismund I de Oude Sigismund II August Poolse troepen bezetten Moskou Land in chaos Europeanisering Oorlog met Zweden Stichting hoofdstad Sint-Petersburg Michail Romanov  Peter de Grote Warschau hoofdstad Verzwakking Poolse rijk August de Sterke  Rusland lijft o.a Kiev in Bondgenoten in Grote Noordse oorlog Oorlog tegen Ottomaanse rijk →expansie Catharina de Grote Drie Poolse delingen→ einde Polen Stanislaus August Poniatowski  Polen vazalstaat van Rusland lijft groot deel van Polen in

23 Kaart