Towards a circular economy: A zero waste programme for Europe Janneke Van Veen Mieke De Schoenmakere 8 Juli 2014.

Presentatie over: "Towards a circular economy: A zero waste programme for Europe Janneke Van Veen Mieke De Schoenmakere 8 Juli 2014."— Transcript van de presentatie:

1 Towards a circular economy: A zero waste programme for Europe Janneke Van Veen Mieke De Schoenmakere 8 Juli 2014

2 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Pakket inzake kringloopeconomie Publicatie op 2 juli 2014 - http://ec.europa.eu/environment/circular-economy/http://ec.europa.eu/environment/circular-economy/ Mededeling kringloopeconomie Wetgevend voorstel recyclagedoelstellingen voor afval Mededeling duurzame gebouwen Mededeling inzake groene jobs Mededeling inzake groene groei bij KMO’s Niet opgenomen:  Mededeling duurzame voeding  Mededeling fosfor

3 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Structuur mededeling kringloopeconomie 1.Introduction: a circular economy in support of sustainable growth 2.Setting up an enabling policy framework 3.Modernizing waste policy and targets 4.Setting a resource efficient target

4 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Inleiding (1)  Van een lineair model naar een kringloopmodel  Wat verstaat de COM onder een kringloopeconomie?  Nood aan systeem-transitie + geïntegreerde aanpak  Economisch voordeel van een kringloopmodel + creëren van nieuwe ‘groene’ jobs  Zekerheid qua voorraad hulpbronnen verhogen  Milieu-impact en broeikasgasemissies verlagen

5 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Inleiding (2)

6 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Het juiste kader voor een kringloopeconomie (1) Verschillende factoren zorgen binnen het lineaire model voor een lock-in De Europese Commissie wil samen met de stakeholders een kader uitbouwen dat duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen stimuleert: Slimme wetgeving Marktgebaseerde instrumenten Onderzoek en innovatie Motiverende maatregelen Uitwisseling van informatie Ondersteuning van vrijwillige initiatieven De COM zal verder analyseren welke extra elementen zowel op markt- als op beleidsniveau nodig zijn om een sterker beleidskader uit te bouwen

7 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Het juiste kader voor een kringloopeconomie (2) 2.1. Designing and innovating for a circular economy Design van processen, producten en diensten Doorheen de volledige waardeketen afval vermijden en innovatie voorzien: beperking van de hoeveelheid materiaal, duurzaamheid, efficiëntie, substitutie, overheidsaankopen, eco-design, industriële symbiose, nieuwe businessmodellen Plannen van de Europese Commissie: Horizon 2020: grote innovatieve projecten – markttoepassing – ontwikkeling van vaardigheden Ontwikkelen van kringloopmodellen voor producten en diensten in combinatie met een coherenter productbeleid, uitbouw van eco-design richtlijn Versterkte partnerschappen voor ondersteuning onderzoek en innovatie Stimuleren van cascade principe voor duurzaam gebruik van biomassa (alle sectoren worden in overweging genomen): hoe biomassa gebruiken op de meest duurzame manier

8 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Het juiste kader voor een kringloopeconomie (3) 2.2. Unlocking investment in circular economy solutions Plannen van de COM – Resource Efficiency Financial Round Table Ontwikkeling van innovatieve financiële instrumenten; aandacht voor resource efficiency aspecten in boekhoudkundige regels voor bedrijven; verantwoordelijkheid duurzaamheidsaspecten voor financiële instellingen; ontwikkeling methodologie voor ‘resource stress test’ voor bedrijven Voorbereiding richtlijnen Green Public Procurement; aanbeveling ivm monitoring van resultaten lidstaten (doelstelling 50% GPP); ondersteuning van innovatieve elementen zoals Pre-Commercial Procurement en Public Procurement for Innovation; netwerken van overheden uitbouwen RE aspecten verder integreren in strategieën inzake EU fondsen en slimme specialisatie

9 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Het juiste kader voor een kringloopeconomie (4) 2.3. Harnessing action by business and consumers and supporting SME’s Bedrijven en consumenten als centrale spelers in de transitie naar een kringloopeconomie Betere afstemming nodig tussen de verschillende initiatieven die op de verschillende niveau’s worden genomen. Belangrijke aspecten: ondernemers kansen geven om nieuwe markten te kunnen aanboren; zorgen dat de juiste vaardigheden beschikbaar zijn op de arbeidsmarkt Het EREP detecteerde verschillende opportuniteiten voor bedrijven tijdens de verschillende fases (productie, distributie, consumptie) zoals bvb industriële symbiose, product paspoort, collaboratieve consumptiemodellen Er zal verder gebouwd worden de ervaring die de COM momenteel opdoet inzake Product Environmental Footprint en Organisation Environmental Footprint

10 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Het juiste kader voor een kringloopeconomie (5) 2.3. Harnessing action by business and consumers and supporting SME’s Burgers moeten juiste info krijgen om de juiste keuzes te kunnen maken – aanpak green claims Bedrijven – level playing field nodig Mededeling ‘Green employment’ Plannen van de COM: zijn onder andere gebaseerd op verder bouwen op bestaande initiatieven (waaronder EFP, EIP,…) samenwerking tussen stakeholders, betere coördinatie tussen de verschillende beleidsformaties, … Creëren van jobs en ontwikkeling van de juiste vaardigheden via betere beleidscoördinatie, financiering, betere monitoring en rapportering (EU semester) Uitwisseling van best practices

11 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Veelomvattend pakket voor afval Mededeling: Towards a circular economy: A zero waste programme for Europe Wetsvoorstel herziening afval wet- en regelgeving: de Kaderrichtlijn Afval (2008/98/EG), de Stortrichtlijn (1999/31/EG) en de Verpakkingsrichtlijn (1994/62EG). de richtlijn omtrent voertuigwrakken (2000/53/EC), de batterijen richtlijn (2006/66/EC) en de AEEA-richtlijn (2012/19/EU).

12 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Wat staat er in het voorstel? Modernisering afvalbeleid en doelstellingen: afval als een hulpbron 3 onderdelen te onderscheiden:  Definiëren van (nieuwe) doelstellingen voor afvalbeheer > toewerken naar een recycling maatschappij  Vereenvoudiging en betere implementatie van afval wet- en regelgeving  Het aanpakken van specifieke uitdagingen omtrent afval

13 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Waarom belangrijk onderdeel van Circulaire Economie? Afval omzetten in waardevolle grondstof en drastisch verminderen afval Voordelen voor economische groei, werkgelegenheid, milieukwaliteit, minder CO2 uitstoot Meer innovatie, nieuwe kansen op de markt, minder afhankelijkheid en beter concurrentievermogen op mondiale markt. België doet het op het gebied van behandelen van afval zeer goed

14 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere

15 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Definiëren van doelstellingen voor afvalbeheer Meer duidelijkheid in afval beleid nodig  Voor lange termijn investeringen in afval- en materiaalsector en  Betere marktomstandigheden te creëren voor recyclaten Voor een beter afvalbeheer van gemeentelijk afval stelt de EC voor om tegen 2030:  70% hergebruik en recycling stimuleren van gemeentelijk afval  80% recycling verpakkingsafval (60% in 2020, 70% in 2025)  Geen storten van afval meer  Verbod op storten van recycleerbaar afval in 2025 (recycleerbaar plastic, metaal, glas, papier en karton, biodegradeerbaar afval) Verdere ontwikkeling markt voor hoogwaardige recyclaten Evaluatie toegevoegde waarde van einde afval criteria voor specifieke grondstoffen Verduidelijking berekeningsmethode voor gerecycleerd materiaal om hoogwaardig gerecycleerd materiaal te garanderen

16 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Vereenvoudiging en betere implementatie van afval wet- en regelgeving Overlap tussen afvaldoelstellingen aanpakken en definities op elkaar aanpassen Rapportage verplichtingen voor lidstaten vereenvoudigen  Verduidelijken en stroomlijnen berekeningsmethoden voor gemeentelijk afval, gestort afval en verpakkingsafval doelstellingen Lidstaten toelaten KMO’s vrij te stellen van vergunningen/ registratie verplichtingen transport van zeer kleine hoeveelheden niet- gevaarlijk afval Introduceren jaarlijkse rapportage via 1 punt voor alle afvaldata Afval statistiek consistent maken met eisen EU afvalwetgeving en het benchmarken van nationale methodologieën met statistische standaarden Instellen van een “early warning”- mechanisme Minimale condities voor Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid Promoten directe investeringen in preventie, hergebruik en recycling

17 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Het aanpakken van specifieke uitdagingen omtrent afval Voorstel verminderen zwerfafval aan/in zee met 30% tegen 2030 Maatregelen voorzien stimuleren markt voor gerecycleerd materiaal van bouw- en sloopafval Lidstaten worden aangemoedigd nationale preventieprogramma’s tegen voedselverspilling te ontwikkelen  30% minder voedselverspilling in 2025 voor onder meer productie-, retail/distributie, huishoudens Voorzien van de ontwikkeling registratie systeem voor in ieder geval gevaarlijk afval in alle LS Voorstel tot verminderen gebruik licht gewicht plastic zakjes Voorstel dat LS maatregelen opnemen in afvalbeheerprogramma’s voor de inzameling en recycling van kritieke metalen EC overweegt ontwikkeling beleidskader rondom fosfor

18 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Een specifieke doelstelling voor resource efficiency (1) 7 e MAP – vraag LS en EP naar indicatoren en targets – lead indicator? Resource productivity - GDP/Raw Material Consumption Doelstelling vastleggen zou er voor zorgen dat er meer politieke aandacht is voor en er gerichter actie wordt ondernomen voor een transitie naar een kringloopeconomie Positieve effecten van stijging resource productivity: meer jobs, sterkere competitiviteit, stijging BBP Doelstelling vastleggen kan onder de vorm van een streefwaarde of een politieke doelstelling binnen het kader van de EU2020 strategie – stimulans in lidstaten die zelf nog geen doelstelling vastgelegd hebben. RE scoreboard

19 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Een specifieke doelstelling voor resource efficiency (2) Voorstel van de COM: Zal rekening houden met de aanbevelingen van het EREP en met de uitkomst van de stakeholderconsultatie – herziening EU2020 strategie Verdere ontwikkeling van het Resource Efficiency Scoreboard Berekening van Raw Material Consumption (nationaal niveau) – samenwerking met de nationale instanties voor statistiek

20 Mededeling Kringloopeconomie 8 Juli 2014Janneke Van Veen / Mieke De Schoenmakere Vragen? Contact: Janneke Van Veen Tel 0032 (0)15 284 436 jvveen@ovam.be Mieke De Schoenmakere Tel. 0032 (0)2 553 27 59 GSM. +32 475 61 58 47 Mieke.deschoenmakere@lne.vlaanderen.be