Verloskunde konijn Klas 4.3DP Schooljaar 2013-2014

Onderwerpen: Geslachtsonderscheid De oestrische cyclus Natuurlijke dekking en KI De dracht De bevalling Het zogen van de jongen Pathologie van de voortplanting Castratie en sterilisatie

Voortplantingsorgaan konijn

Fokrijp op een leeftijd van 6 – 8 maanden Oestrische cyclus Fokrijp op een leeftijd van 6 – 8 maanden Kleine rassen zijn sneller fokrijp dan grote rassen Basisvoer en geboortemaand spelen een rol Vrouwtjes zijn eerder geslachtsrijp dan mannetjes

Oestrische cyclus 15 - 16 dagen Oestrus 12 – 13 dagen Een voedster is het hele jaar door vruchtbaar (zelfs meteen na het werpen). Oestrische cyclus 15 - 16 dagen Oestrus 12 – 13 dagen Geïnduceerde ovulatie

Bronstverschijnselen: rood-blauw verkleuring van de vulva De oestrische cyclus Bronstverschijnselen: rood-blauw verkleuring van de vulva het achterlijf omhoog houden wanneer men tegen de haren in aait onrust nest maken haar plukken uit de vacht knorren of jammeren vaak plassen

Voedster naar hok rammelaar Dekking heel snel Natuurlijke dekking Voedster naar hok rammelaar Dekking heel snel Voedster terug naar eigen hok 10 u later nog eens => toename kans op ovulatie en bevruchting Paring konijn

Efficiënter werkritme Planning, gebruik huisvesting, arbeidskosten, … Kunstmatige inseminatie Efficiënter werkritme Planning, gebruik huisvesting, arbeidskosten, … Productie grotere groepen konijnen Meer genetische variatie Drachtigheidspercentage & nestgrootte even groot als bij natuurlijke dekking

Sperma afname rammelaar 1e methode - Voedster bespringen Kunstmatige inseminatie Sperma afname rammelaar 1e methode - Voedster bespringen - Voedster weg => kunstvagina 2e methode - Pels van voedster op arm - Kunstvagina Poliste KI varkens en konijnen

Voedster: ovulatie induceren Dekking door gevasectomiseerde ram Kunstmatige inseminatie Voedster: ovulatie induceren Dekking door gevasectomiseerde ram - 8 u later inseminatie Injectie GnRH - Meteen insemineren

Ovulatie: 10-12 u na dekking Bevruchting in eileiders Dracht Ovulatie: 10-12 u na dekking Bevruchting in eileiders Na 3 d in baarmoeder Implantatie: d 7 Drachtduur: 31 d (30-33)

Drachtdiagnose Palpatie abdomen: 12-14 d Gedragsverandering Actiever/rustiger Enkele dagen verminderde eetlust, daarna meer eetlust Toename buikomvang: 2e helft dracht

Bevruchte voedster meteen in werphok Bevalling Bevruchte voedster meteen in werphok 1-3 d voor geboorte: nest maken, haren, stro Nestbakje

Jongen geboren in amnion => stuk gebeten door moeder Schoon likken Bevalling Geboorte: heel snel Zithouding Jongen geboren in amnion => stuk gebeten door moeder Schoon likken 2 x/d zogen Bevalling konijn

Dode/verzwakte jongen? Placenta’s? Jongen niet verspreid over hok Bevalling Nest controleren Dode/verzwakte jongen? Placenta’s? Jongen niet verspreid over hok Soms kannibalisme Karakter Onrust Te weinig eiwit in voeding

Aantal jongen varieert 8 tepels  eventueel omleggen van de jongen Zoogperiode Nestblijvers Gemiddeld d 12: ogen open Aantal jongen varieert 8 tepels  eventueel omleggen van de jongen Vanaf 20 d kunnen ze leven van enkel vast voedsel Spenen: 6-7 w - Als meteen weer gedekt: 4 w

Aantal jongen varieert 8 tepels  eventueel omleggen van de jongen Zoogperiode Nestblijvers Gemiddeld d 12: ogen open Aantal jongen varieert 8 tepels  eventueel omleggen van de jongen Vanaf 20 d kunnen ze leven van enkel vast voedsel (geleidelijk laten wennen 3 weken) Spenen: 6-7 w Als meteen weer gedekt: 4 w Dood voedster (< 3 d omleggen, < 20d kunstmelk, korrelvoeding >20 d 10 w: scheiden voedsters - rammelaars

Jongen in hok rondstrooien Stress Ziekte Schurft Angst Onderdrukking moedergedrag Geen nestbouw Jongen in hok rondstrooien Stress Ziekte Schurft Angst Ratten, honden, katten

Dystocie bij dwergrassen Verlengde dracht Partusinductie Oxytocine PG Dystocie bij dwergrassen

CL => 18 d schijndracht Na 14-17 d: nest maken, wol plukken Verlengde dracht Dekking door steriele ram/voedster => wel ovulatie, geen bevruchting CL => 18 d schijndracht Na 14-17 d: nest maken, wol plukken Behandeling: PG

Sterilisatie/castratie 6 m (optimaal ½ tot 1 jaar) Sterilisatie / castratie voedster Sterilisatie/castratie 6 m (optimaal ½ tot 1 jaar) Risico op baarmoedertumoren is kleiner (50 – 80% van de voedsters ouder dan 4 jaar)  komen niet voor bij voedsters < 2 jaar. Geen schijndracht / dracht meer Gedragsverandering Niet meer sproeien Geen pyometra, melkkliertumoren, cysten

5-8 m: puberteit => sproeien, berijden, territoriaal gedrag Sterilisatie / castratie rammelaar Rammelaar seksueel rijp op 3 m 5-8 m: puberteit => sproeien, berijden, territoriaal gedrag - dominantiebepaling broertjes => vechten - scheiden op 3 m Wel laten zien en ruiken - castreren op 5-6 m - enkele weken (3) na castratie weer aan elkaar laten wennen

Operatie gasanesthesie Sterilisatie / castratie algemeen Operatie gasanesthesie NIET laten vasten (2 – 4 uur voor de operatie alleen hooi) Op warmtematje / warmtelamp Binnen 12 uur moet het konijn weer eten