Casuïstiek
Casus meneer Meijer
Waarom draagt meneer Meijer het frame niet? Antwoord De plaats waar het frame zat is ontstoken Veel plaque en tandsteen Het frame past daardoor niet goed en bij aandrukken doet het pijn
Wat is de oorzaak van de candida-infectie? Antwoord Meneer heeft antibioticakuur gehad Heeft last van een droge mond De mondhygiëne is onvoldoende
Invloed algehele gezondheid op de mondgezondheid Antwoord Door CVA is meneer minder in staat zijn mond goed te reinigen Hij is halfzijdig verlamd: linkerzijde (daardoor bewegingen moeizaam) Vergeet makkelijk linkerzijde van de mond Halfzijdige verlamming links met een beroerte , of ander hersenletsel in rechter hersenhelft. Rechterhersenhelft De grote hersenen bestaan uit twee hersenhelften (hemisferen). Grofweg speelt de rechterhersenhelft een rol bij non-verbale zaken, en de linkerhersenhelft meer met de verbale zaken als taal. Grofweg stuurt de rechterhersenhelft het linkerdeel van het lichaam aan en omgekeerd. Bij een halfzijdige verlamming aan de linkerkant van het lichaam heeft er een beroerte in de rechterhersenhelft plaatsgevonden.
Wat zijn de problemen in de mond? Antwoord Slikproblemen Droge mond Aanslag tong; candida-infectie Tandplaque en tandsteen Ontstoken tandvlees Afgebroken tanden; cariës
Welk doel stel je jezelf om de problemen op te lossen? Antwoord Schone mond: pijnvrij en comfortabel
Hoe ziet het mondverzorgings-plan eruit? Antwoord Afspraak met tandarts/mondhygiënist voor behandeling cariës en professionele mondreiniging Starten met mondverzorging Candida-infectie in de gaten houden; Eventueel contact opnemen met specialist ouderengeneeskunde
Vervolg Antwoord Na professionele reiniging en behandelen cariës def. mondverzorgingsplan opstellen: Lippen invetten Dagelijks 2x reinigen met elektrische tandenborstel Frame goed schoonmaken/‘s nachts uitdoen Tong in het begin 2x per dag reinigen met lauw water Mond vochtig houden
Welke disciplines betrek je hierbij? Antwoord Tandarts Mondhygiënist Eventueel specialist ouderengeneeskunde Eventueel logopedist/ergotherapeut Verzorgende
Slikproblemen en mondverzorging Normaal slikken bestaat uit 4 fasen: 1. Voorbereiding: kauwen ► voedselbolus 2. Inzet slikbeweging: tong brengt voedsel naar keelholte 3. Keelfase: neusholte en strottenklepje wordt gesloten 4. Slokdarmfase: voedsel gaat naar de maag
Meneer heeft slikproblemen. Welke adviezen geef je aan verzorgenden? Voorkom dat de bewoner tijdens de mondverzorging zich verslikt in tandpasta en speeksel. Zet bewoner b.v. rechtop of leg hem/haar op de zij. Na het poetsen alle vloeistof uit de mond verwijderen. Laat bewoner zoveel mogelijk uitspugen of haal speeksel weg met gazen. Gebruik nooit mondspray. Controleer de mond na het eten. Kijk of er voedselresten achterblijven in de wangzakken. Moedig de bewoner aan de mond met de tong te reinigen.
Welke standaardkaart ga je gebruiken? Antwoord Kaart nummer 2
Casus mevrouw Trees Hutjes
Waaruit kun je opmaken dat Trees mijdingsgedrag (afweergedrag) vertoont? Antwoord Trees wordt heel onrustig als ze hoort dat de Evv-er iemand heeft meegebracht om met haar te praten. Blijft slaan en blijft ‘nee, nee’ roepen. Mijdingsgedrag of afweergedrag.
Hoe zouden jullie gehandeld heb-ben als je de mondzorgcoach was? Antwoord …….. Wat valt op: De mondzorgcoach raakt Trees niet aan Trees is vertrouwd met de verpleegkundige Trees reageert op een eenvoudige vraag: ‘hoe oud denk je dat ik ben?’
Is er vooruitgang te constateren en waaruit bestaat die? Antwoord Er ontstaat lijfelijk contact: eerst met het voelen van de nagels; daarna met het voelen van de lippen: eerst van de verpleegkundige, dan die van Anne Vet zelf haar lippen in Samen drinken ze chocomel Wat valt op? het poetsmodel en tandenborstel was teveel; ze gooit het weg
Wat denken jullie dat het belangrijkste is bij bewoners met zorgmijdend/afweergedrag? Antwoord Het is onmogelijk een vastomlijnd plan te gebruiken bij zorgmijders Er zijn vele mogelijkheden
Aandachtspunten bij afweer- en of zorgmijdend gedrag Benadering Benader op ooghoogte, binnen gezichtsveld • Wees ontspannen en glimlach • Benader bewoner als volwaardig persoon Zachte aanraking (handen, schouders, elleboog) Dit kan geruststellen
Omgeving Geef mondverzorging in rustige omgeving Kies voor een bekende ‘eigen’ omgeving Zo min mogelijk personen aanwezig Gebruik de badkamer / wastafel, dit maakt al duidelijk wat er gaat gebeuren (soms nog een onbewuste herinnering) Ga je achter de bewoner staan? Zorg dan dat de bewoner in een spiegel kan kijken zodat hij/zij zichzelf en jou ziet
Gedrag / Communicatie Vermijd baby-talk, zoals hoge tonen en zangerige cadans Kies een eenvoudige conversatie ‘Wat heeft u een mooi gebit’ Gebaren en uitbeeldingen zijn uitstekende communicatieve middelen, zij geven richting op een niet bedreigende manier Geef aanwijzingen stapsgewijs met eenvoudige opdrachten Geef complimenten Stimuleer tot zelfstandige uitvoering van de mondverzorging indien mogelijk
Bevordering van de zelfzorg Zet beker met lauw-warm water klaar (vermindert schrikreactie) Plaats tandenborstel voorzichtig in de hand Geef eenvoudige opdrachten, stapsgewijs Gebruik niet te veel tandpasta (erwt is voldoende) Begeleid poetsbeweging: houd hand vast en poets rustig mee Wees voorzichtig met gebruik van dentaswabs, bij dichtbijten breekt plastic handvat snel af Zorg voor routine, kies vast tijdstip / omgeving / tandpasta (geur)
Afleiding Als mondverzorging niet lukt wissel onderling van hulpverlener Stel de activiteit uit tot een later tijdstip Voer mondverzorging met 2 personen uit: 1 persoon praat, legt uit en stelt gerust 1 persoon voert handelingen uit Bijt cliënt op de tandenborstel? Ga niet gaan wrikken Wacht tot cliënt borstel loslaat Overweeg familie in te schakelen / erbij te betrekken