Programma week 3 Terugblik: kennismakingsgesprek Toelichting: basis LSD-techniek Oefening 1: actief luisteren Oefening 2: echt actief luisteren Huiswerk en zelfstudie

Terugblik week 1 Kennismakingsgesprek Voorbereiden - positief klimaat - openingsvraag - doelen en afspraken - open houding Leerwensen?

Aandachtspunten kennismaking Betrekkingsnivo (de relatie) is belangrijker dan verdieping, dus: - gastvrijheid, - empathie, - Respect, - Aansluiten bij persoon en tempo van de ander.

Oefening 1: actief luisteren Rollenspel: ouder stelt een vraag Subgroepen van drie personen met drie rollen: 1) Ouder 2) Pedagoog 3) Observator en notulist Ouder: bedenk een opvoedsituatie, een vraag Pedagoog: verhelder de situatie, ‘probleem’ Observator: noteer relevante incidenten en verloop van gesprek

Actief Luistergedrag Non-verbaal: Oogcontact Geïnteresseerde houding = zit- houding, knikken Verbaal Hummen Moedig de verteller aan door te gaan Vraag verduidelijking als je iets niet begrijpt Vraag gerust door Vat af en toe eens samen Non- verbaal Verbaal

Actief luisteren, waarom? Laten weten dat je de ander begrijpt, of dit probeert. De ander stimuleren het verhaal te vertellen. Duidelijkheid scheppen voor de verteller en voor jou. Voorkomen dat je voorbarige conclusies trekt. De ander de mogelijkheid bieden zijn verhaal kwijt te kunnen. Om goed te kunnen luisteren moet je de ander accepteren, respect hebben voor zijn gevoelens en tolerant zijn voor iemands eigenaardigheden.

Luistergedrag, waar op letten? Maak oogcontact Neem een geïnteresseerde houding aan Moedig de verteller aan door te gaan Vraag verduidelijking als je iets niet begrijpt Vraag gerust door Vat af en toe samen Laat eigen associaties, meningen en opvattingen achterwege Houd je eigen emoties onder controle Jaag de ander niet op Wees niet bang voor stiltes

Veelgemaakte luisterfouten Ongeïnteresseerde luisterhouding De ander niet laten uitspreken Je eigen verhaal gaan vertellen Met je gedachten ergens anders zijn Impulsief reageren Adviseren, oplossen Waarderend reageren Veronderstellingen uiten

Begin van informatie ordenen in o.a. Competenties van gezinsleden Draagkracht – draaglast Oplossende, instandhoudende, probleemversterkende en beïnvloedbare factoren benoemen. (diagnostiek als basis voor vervolgplan) Luisteren, samenvatten en doorvragen (LSD)

middels LSD inzicht te krijgen op samenhang opvoedingsvragen: - Kinddeel - Persoonlijk deel ouder - Samenwerking ouders/netwerk - Opvoed- en gezinsproblematiek - Communicatieve vaardigheden

LSD – opstartoefening. FeitenDoelen / Belangen Emoties, Cognities (opvattingen) perceptie Methode / Hoe.

Vragen stellen Soorten vragen Open vragen Gesloten vragen E-in: aansluiten bij wat de ander heeft gezegd E-ex: een nieuw aspect aan de orde stellen

Doorvragen Wanneer vraag je door? Je checkt: De validiteit: zegt de ander wat hij denkt? De volledigheid: is alles van belang verteld? De relevantie: is het een antwoord op de vraag? Duidelijkheid: geen ruimte voor eigen interpretatie meer

Oefening 2: vragen Blz.79

Concretiseren Concretiseren: de ander tot een nadere precisering brengen van wat hij tot nu toe gezegd heeft. Het gaat om concretiseren van: Vage termen en begrippen Feiten en gebeurtenissen Gedragingen Gevoelens

Veel gemaakte fouten bij concretiseren Niet concretiseren Adviseren Te snel denken dat je het over hetzelfde hebt Aan een half woord genoeg denken te hebben De ander in verlegenheid brengen Te ver doorgaan met concretiseren Niet durven concretiseren

discussie Blz.92

Huiswerk Maken reflectieverslag Onderbouw met relevante literatuur (APA!) Alles samenvoegen in reflectieverslag week 2