Presentatie titel BIMAIV01 Algemene Automatisering van de Informatievoorziening Week 6 Business IT & Management www.hogeschool-rotterdam.nl/ibk Rotterdam, 00 januari 2007

Even voorstellen Jean-Pierre Beelen Hogeschooldocent Principal Consultant / Innovatiemanager Achtergrond Bedrijfskundige informatievoorziening > 25 jaar ervaring in ICT Management > 15 jaar ervaring in (Sales)Consultancy > 15 jaar ervaring Solution / Services Marketing Specialismen Business & ICT Alignment Marketing en Portfolio analyse ICT Management

Bereikbaarheid E-mail j.p.m.beelen@hr.nl Profile http://www.linkedin.com/in/jbeelen Twitter http://twitter.com/djiepie Fileshare http://med.hro.nl/beejp

Wat gaan we doen? Theorie Informatievoorziening Boek Informatiemanagement – Roel Grit ISBN 978-90-01-80975-1 – Noordhoff Hoor/werkcollege Opdracht Mendix (door Fedor Wagenaar) Werkcollege practicum Beoordeling Theorie tentamen – Individueel (Cijfer) Opdracht Mendix – Groepjes van 2 (Voldoende/onvoldoende)

Het Boek Presentaties staan op de site Oefenvragen (MC) op de site van Noordhoff

Wat moet je leren voor de toets? Alle begrippen uit het boek én de powerpoints die bij de les horen Oefenen met de vragenbank die bij het boek hoort

Planning 9 Sept - Introductie en Informatiemanagement 16 Sept - H1 30 Sept - H3 + H4 7 Okt - H5, H10, H14 en H15 14 Okt - H6 en IT Management 21 Okt - Vakantie 28 Okt - H7-9, H11-13 5 Nov - Tentamenweek (Géén les) 12 Nov - Tentamenweek (Géén les)

Week 5 – Hoofdstuk 5, 10, 14 en 15 5 – Opslag en gebruik van gegevens 10 – Functioneel ontwerp 14 – Werken met SQL 15 – Onderzoek naar informatieprocessen

H10 Functioneel ontwerp

H15 DFD’s

Contextdiagram Verkoopsysteem H15 Contextdiagram Verkoopsysteem

H15 DFD Verkoopsysteem

Niveau 2 Controleren voorraad H15

H5 Opslag en gebruik van gegevens 5.1 Database 5.2 Gegevens wijzigen 5.3 Opvragen van informatie 5.4 Ontwerpen van een database 5.5 Betrouwbaarheid van de database

Database H5

Ontwerpen van een database H5 Ontwerpen van een database gegevensanalyse datagerichte benadering intuïtieve manier (interviews) procesgerichte benadering gegevensmodel redundantie (nadelen): extra invoer van gegevens, dit kost tijd. extra opslagruimte op de harde schijf. kans op fouten gegevensgroepen of entiteiten met attributen voorbeelden entiteiten: …..

Factuur H5

Attributen H5 Attribuut ~ veld ~ rubriek ~ variabele Typen attributen zijn: Tekst (string) alfanumerieke gegevens Getal numerieke gegevens Datum Logisch veld Pictures XXXXXXXXXXXX of X(12) 9999.99 DD/MM/YYYY of MM/DD/YYYY

Entiteit relatiediagram H5 Entiteit relatiediagram

Week 6 – Hoofdstuk H6 en IT Management 6 – Werken met automatisering (m.u.v. 6.5) IT Management

Aandachtsgebieden in de tijd ITM Functioneel beheer Architectuur aanpak Alignment Informatie planning Systeem ontwikkeling Applicatie beheer Beheergericht Ontwikkelgericht Fusion In de jaren zeventig begon men in te zien dat het methodisch systeemontwikkelen veel kon bijdragen aan de kwaliteit van de producten en het proces. Methodes als SDM en Yourdon kwamen op. CMM (volwassenheidsmodel voor systeemontwikkelorganisaties) werd in de 80-er jaren ontwikkeld. Eind jaren 80 ging plotseling iedereen op ISP-cursus, Information Strategy Planning. Na de informatieplanning volgde de architectuuraanpak, waarin het denken in architecturen centraal staat. Ook vanuit het architectuurdenken werd de noodzaak van een goede Business-ICT-Alignment (zeer belangrijk onderdeel van het strategisch niveau van Functioneel Beheer) duidelijk. Langzamerhand (ging eigenlijk gelijk op met architectuur aanpak) werd duidelijk dat beheer meer aandacht verdiende. De opkomst van ITIL en later IPW. ITIL was vooral gericht op technisch beheer. In de jaren 90 heeft applicatiebeheer meer aandacht gekregen (o.a. R2C, ASL). Applicatiebeheer is meer gericht op Customer Intimicy dan op Economy of Scale (dat is voor technisch beheer belangrijker). Door het professionaliseren van de IT-afdelingen werden de “klantorganisaties” zich er van bewust dat ook zij hun beheer professioneler zouden moeten doen: functioneel beheer inrichten. Logisch gevolg is dat er langzaam maar zeker meer behoefte staat aan een functioneel beheer model. Het functioneel beheermodel zorgt voor aansluiting op de architectuuraanpak en applicatiebeheer. Technisch beheer tijd 70 80 90 00

IT Management dilemma De juiste balanss Business Enabling Kwaliteit van de dienstverlening Behoefte Technology Technologie Vraag Push Waarde ICT Management Kosten Kosteneffectiviteit Cost Effectiveness

IT in haar context ITM Bedrijf Bedrijfsproces Vraag Informatievoorziening Bedrijf Bedrijfsproces Applicaties Infrastructuur Vraag Aanbod Applicaties File- server

ITM 3 Beheerdomeinen Technische infrastructuur Ondersteuning kantoorautom. Werkplekbeheer, netwerkbeheer Exploiteren informatiesystemen (productie) Aanbodkant van de IT Technisch beheer Functioneel beheer Informatiesystemen/applicaties Aanpassen applicaties obv verstoringen en wijzigingsverzoeken - Monitoren prestaties van de applicaties Adviseren over beleid t.a.v. toekomst applicaties Aanbodkant van de IT Applicatie beheer Informatievoorziening (IV) Bepalen IV-beleid Ondersteunen gebruikersorganisatie Definiëren gewenste veranderingen Accepteren IT wijzigingen Doorvoeren niet-IT wijzigingen (Op afstand) aansturen IT Vraagkant van IT

Procesmodellen: ITIL, ASL en BiSL ITM Wat ITIL is voor Exploitatie en Infrastructuur (technisch beheer), is ASL voor Systeemontwikkeling, -onderhoud en -beheer (applicatiebeheer) is BiSL voor functioneel beheer.

Onderlinge relatie ITM ASL ITIL BiSL Gebruikersorganisatie IT-service organisatie Manage- ment ASL AB SLA Gebrui- kers FB Service– team ITIL TB Omge- ving BiSL

Beheermodellen ITM Functioneel beheer Applicatiebeheer Technisch beheer Organization Cycle Management Applications Managementprocessen Beheer Onderhoud / vernieuwing Opstellen IV-organisatie strategie Opstellen Informatie Strategie Managementprocessen Gebruiksbeheer Functionaliteiten beheer BiSL ASL ITIL

What is ITIL? ITM ITIL = IT Infrastructure Library A comprehensive and consistent set of best practices for IT service management, promoting a quality approach to achieving business effectiveness and efficiency in the use of information systems Commissioned by the British Government's Central Computing and Telecommunications Agency (CCTA) to drive down IT costs and improve performance and efficiency in the 80's It is based on the collective experience of commercial and governmental practitioners worldwide A framework of practices (guidelines), independent of organisation size or sector A process-driven approach It is Current (ITIL V3)

What is it NOT ITM Not a set of rigid rules, policies or a methodology Not a maturity model Not a standard Not the answer to all business problems or process issues Not just a set of diagrams / processes handed out by Management that people need to follow

ITM ITIL v3 Overview

ITM

Welk beheersproces staat niet beschreven in ITIL? Helpdesk Capaciteitsbeheer Dienstenniveaubeheer Beheer van de Software-ontwikkelmethode

ASL ITM

BiSL ITM

Centralisatie of Decentralisatie van de informatievoorziening H6 Centralisatie of Decentralisatie van de informatievoorziening In een groot bedrijf staat het management voor de keus de automatisering Centraal of Decentraal te organiseren De voordelen van centrale informatievoorziening gelden als nadeel voor de decentrale informatievoorziening en omgekeerd Probleem binnen organisaties is dat automatiseerders en de gebruikersorganisatie een andere belevingswereld hebben en elkaars taal niet spreken

Centrale informatievoorziening H6 Centrale informatievoorziening Beheersbaarheid groot Gegevens centraal beter te beveiligen Complexe apparatuur gezamenlijk gebruiken Betere kostenbeheersing Betere opbouw specialistische kennis Betere carrière mogelijkheden waardoor Automatiseringsdeskundigen makkelijker aangetrokken kunnen worden

Decentrale informatievoorziening H6 Decentrale informatievoorziening Betere en snellere dienstverlening door minder bureaucratie Automatiseerders staan dichter bij de gebruiker Er kan sneller ingesprongen worden op nieuwe ontwikkelingen ( innovatie ) Kosten datacommunicatie lager

Wat zijn de voordelen van centrale informatievoorziening? H6 Wat zijn de voordelen van centrale informatievoorziening? de dienstverlening de kosten van datacommunicatie zijn lager de beheersbaarheid de samenwerking tussen automatiseerders en gebruikers

Begrippen (1) H6 Sourcen Intern en/of extern Sourcen is een proces Kiezen welke sourcingsvorm geschikt is voor welke dienst Detachering Outsourcing Core business van een bedrijf Turnkey project (fixed price / fixed date) Service Level Agreements

Begrippen (2) ITM Uitbesteden Externe leverancier Author: Menzo Meijer 26-4-2017 ITM Begrippen (2) Uitbesteden Externe leverancier Resultaat gerichte basis Leveren van einddiensten Contract en relatie hebben langere looptijd (3 tot 10 jaar) Proces Inhuur Externe leverancier wel verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de uitvoering , niet voor het resultaat Interne organisatie blijft in operationele zin verantwoordelijk Interne organisatie stuurt actief op het voortbrengingsproces

Vormen van Sourcing ITM Author: Menzo Meijer Vormen van Sourcing 26-4-2017 ITM Advies en ondersteuning Koop op ad-hoc basis advies, kennis of skills in van externe dienstverleners om de interne IT dienstverlening te ondersteunen. Huur externe medewerkers in op individuele basis. De klant bepaalt wat er gedaan moet worden, hoe het gedaan moet worden en wie het gaat doen (‘body shopping’). Besteed gedefinieerde en afgebakende taakgebieden uit aan een externe partij, welke deze werkzaamheden uitvoert onder aansturing van de klantorganisatie. De klant bepaalt ‘wat’ er wordt geleverd en ‘hoe’ er wordt geleverd. Besteed dienstverlening tegen gedefinieerde prestatie indicatoren uit. De klant bepaalt wat er wordt geleverd. De dienstverlener bepaalt ‘hoe’ de dienstverlening geleverd wordt. … Outtasking van capaciteit Outtasking van de uitvoering Outsourcing Transformational outsourcing

H6 Hoe wordt een project genoemd waar de prijs en tijdstip van opleveren vooraf zijn overeengekomen? Turnkey project Fixed price project Prince2 project Fixed price contract

H6 Werken met automatisering 6.1 Automatiseren is reorganiseren 6.2 Functies in de automatisering 6.3 Centralisatie of decentralisatie informatievoorziening 6.4 Outsourcing 6.5 Ethische en juridische aandachtspunten 6.6 Informatiebeveiliging 6.7 Beheer van informatiesystemen

Functies in de automatisering H6

Functies in de automatisering (1) H6 Functies in de automatisering (1) De gebruiker telewerken data-entry RSI Automatisering is bedoeld om de werkprocessen van de gebruiker te vergemakkelijken en efficiënter te maken. Daar draait automatisering om! Gebruikers die grote hoeveelheden gegevens invoeren Gebruikers die gegevens opvragen en bijvoorbeeld managementinfomatie maken Bij de invoer van een nieuw systeem is het nodig de gebruiker in te schakelen , ter acceptatie van het nieuwe systeem. De gebruiker weet welke informatie hij nodig heeft bij zijn werkzaamheden. Deze zaken moeten gemanaged (geregeld ) worden ter ondersteuning van de gebruiker

Functies in de automatisering (2) H6 Functies in de automatisering (2) Beheert de functionele kant van 1 of meer applicaties. In kleinere organisatie is de systeembeheerder tevens applicatiebeheerder Taken:Op de hoogte zijn van alle mogelijkheden van de applicatie, Contact met de leverancier, landelijke gebruikersgroep, instellen van de applicatie, meewereken bij implementatie, opleiden gebruikers, ondersteunen gebruikers, autoriseren, verzamelen nieuwe wensen van gebruikers en door spelen aan leverancier Informatiemanager Systeembeheerder Applicatiebeheerder Webmaster Informatieanalist Systeemontwerper / functioneel ontwerper Technisch ontwerper Programmeur EDP auditor Netwerkbeheerder Database Administrator (beheerder) Software verantwoordelijkheden: Aanschaf, Installeren,testen,ondersteunen gebruikers, (doen) opleiden van gebruikers Hardware verantwoordelijkheden: Backup, Autoriseren, Bewaken performance, Oplossen storingen, beheren, documenteren, aanschaffen,bijhouden techn. ontwikkelingen, etc. Daarnaast: Adviseren van het Management, Bewaken van de standarisatie, opstellen jaarlijkse budgetten, opstellen hardware- en softwareplan Verantwoordelijk voor de informatievoorziening en de automatisering In een kleine organisatie neemt een gewone Manager deze taken waar Beheer website Layout de structuur de content ( inhoud) gebruiksvriendelijkheid Bij grote organisatie leveren velen afdelingen informatie voor de website Er kan dan gebruik gemaakt worden van een Content Management Systeem De webmaster is dan veelal de applicatiebeheerder van het CMS Electronic Data Processing Auditor Controleert de electronische gegevensverwerking

H6 Welke twee functies houden zich vooral bezig met het maken van een functioneel ontwerp? Systeemontwerper en Technische ontwerper Informatieanalist en Programmeur Technische ontwerper en Programmeur Informatieanalist en Systeemontwerper

H6 Bij wie horen de volgende taken? 1) Standaardisatie van hard- en software 2) Zorgen voor een actueel informatieplan Systeembeheerder Informatiemanager EDP-auditor Informatieanalist

Welke functies blijven er binnen een organisatie na outsourcing?

H6 The Black hole http://www.youtube.com/watch?v=P5_Msrdg3Hk

Informatiebeveiliging H6 Informatiebeveiliging Cybercriminelen mikken op Nederlandse bedrijven 4 FEBRUARI 2013 08:45 THIJS DOORENBOSCH NIEUWS De privacyregels en de uitstekend infrastructuur maken Nederland tot een walhalla voor cybercimininelen.   IT-beveiliger McAfee komt tot die conclusie in een onderzoeksrapport waar NOS over beschikt. De Tweede Kamerleden uitten dit weekend zorgen over dit bericht en pleitten voor betere veiligheidsmaatregelen. Wim van Campen, vicepresident  Noord-Europa van McAfee, constateert dat privacy hoog in het vaandel staat in Nederland en dat strenge regels rond cybercrime ontbreken. Tegelijk heeft Nederland relatief erg veel hostingbedrijven en een goede infrastructuur met een van de belangrijkste internetknooppunten ter wereld. Dat maakt Nederland een ideale uitvalsbasis. Volgens Van Campen zijn er zo'n 154 servers in Nederland actief in het aansturen van vele honderdduizenden computers wereldwijd om spam en malware te verspreiden. Bedrijven vaker het doelwit criminelen Volgens een beveiligingsexpert vanochtend op het Radio 1 journaal verleggen de cybercriminelen hun aandacht van het stelen van creditcard- en persoonlijke gegevens van particulieren naar het langdurig rondneuzen op bedrijfsnetwerken om de informatie die zijn daar vinden te verkopen aan concurrenten en vreemde mogendheden. Volgens D66-kamerlid Verhoeven zei in een reactie op het rapport dat de Tweede Kamer opnieuw moet kijken naar de balans tussen veiligheid en privacybescherming. Ook VVD, CDA en SP hebben twijfels of de privacybescherming niet is doorgeschoten.  Bron: http://www.automatiseringgids.nl/nieuws/2013/06/cybercriminelen-mikken-op-nederlandse-bedrijven Toegangsbeveiliging Account Authenticatie Autorisatie Fysieke beveiliging Brand Water UPS Calamiteitenplan Back-up procedure Reconstructie oude situatie Computercriminaliteit Hackers en Crackers Spionage (bedrijven, overheden, leger) Georganiseerde misdaad

Vragen zijn welkom