Dorien `t Hart HarDo@hr.nl Groepsdynamica Dorien `t Hart HarDo@hr.nl

Vandaag Inhoud van deze module Inleiding in de groepsdynamica Leerdoelen Opzet lessen Toetsing & beoordeling Overige afspraken Inleiding in de groepsdynamica Verwerkingsopdrachten Voor volgende week…

Leerdoelen van deze module Studenten kunnen groepsdynamische processen herkennen als het gaat om groepsvorming en groepsontwikkeling, effectieve samenwerking, besluitvorming en conflicthantering, groepsnormen, (situationeel) leiderschap, teamontwikkeling en het begeleiden van therapeutische groepen. Studenten kunnen aan de hand van een casus (film) eenvoudige groepsdynamische processen beschrijven. Studenten zijn in staat om groepsdynamische processen binnen een casussituatie te herkennen en te beschrijven.

Inhoud van deze module / opzet lessen Inleiding in de groepsdynamica Groepsvorming en groepsontwikkeling Effectieve samenwerking Communicatie binnen de groep Leiderschap en leiderschapsstijlen Besluitvorming en conflicthantering Teamontwikkeling Therapeutische groepen  Deze processen herkennen en kunnen toepassen!

Organisatie van de module HC en WC van 3 X 50 minuten = 2 ECTS Literatuur: Boek: Groepsdynamica, theorie en vaardigheden. Auteur: Johnson en Johnson (2011 – 10de editie). Film: Freedom Writers Regisseur: Richard Lagravenese (2007) Artikel natschool: Roos van Leary en Johari venster

Toetsing Take home toets Presentatie filmfragment Analyse opdrachten op de film Freedom Writers Analyse opdrachten op eigen casus De toets komt in week 4 op natschool te staan Presentatie filmfragment Volgende week extra uitleg over deze opdracht, zie SHL

Rondje kennismaken Kennismaken met de klas wie zijn jullie? Wat is de identiteit van de klas? kennen jullie elkaar? Zitten jullie altijd in deze opstelling? Met wie kan …. goed overweg? En in welk groepje zit zij altijd? wat is typerend voor de groep? wat vind men van de groep?

Wat is groepsdynamica? Groepsdynamica: Studie van gedrag van mensen in kleine groepen. Niveau’s waarop je naar groepen kunt kijken: micro, meso, macro groepsdruk http://www.hollanddoc.nl/kijk-luister/documentaire/m/maxim-hartman-over-groepsdruk.html Micro: persoon binnen een groep, rol binnen de groep (wie ben ik in een groep) Meso: interactie tussen de verschillende groepsleden Macro: context van de groep, referentiekader, waarin is een groep ontstaan – achterliggende gedachte  Studenten laten aangeven op welke aspecten je naar deze groep (expeditie robinson) kunt kijken. Wat maakt deze groep zo?

Wanneer ben je een (kleine) groep? Meer dan 2 individuen Direct contact met elkaar onderhouden Zijn zich bewust dat ze bij elkaar horen Gemeenschappelijke doelen Wederzijdse afhankelijkheid Is dit plaatje een groep? Kan allebei: Het ligt er aan of zij samen een groep vormen of dat het een groep mensen is die bij elkaar loopt. Voldoen ze aan bovenstaande eisen, dan is het een groep  waar we groepsdynamisch naar kunnen kijken.

Groepsdynamica: Het belang van de context Belang van groepen: essentieel belang in het dagelijkse leven. Elke groep vindt plaats in een bepaalde context. Dit is van belang voor de groepsdynamica. zie ook §1.4 De context speelt een rol in de wijze waarop de groep zich vormt. Je zit als persoon in verschillende groepen, maar de positie in de groep is per groep afhankelijk. Daar spelen een aantal factoren een rol (reden van de groep, groepsleden, doel van de groep, groepscohesie etc).

Opdracht: eigen systemen In welke groepen zit jij in het dagelijkse leven? Op welke wijze verschillen deze groepen van elkaar? En welke overeenkomsten zijn er binnen de groepen? Bespreek in tweetallen: Welke invloed heeft de context op jouw gedrag? Gedraag jij je in alle groepen hetzelfde?? Wat is de reden voor jou gedrag binnen de groep? Benoem 2 positieve en 2 negatieve aspecten van een groep. Ervaringen binnen een groep. Wat heb je meegemaakt? Hoe kan je een groep gebruiken? Werksituaties? Positief: Leren door middel van een groep (ook van elkaar leren in de klas!!), groep weet meer dan 1, meer kwaliteiten, inzichten geven, succes Negatief: Sociale druk binnen een groep, negatieve beïnvloeding, conflicten en strijd tussen groepsleden, minder resultaat.

Ontstaan groepsdynamica Het is een jonge wetenschap (20ste eeuw) Sociaal wetenschappelijke disciplines: zit tussen de psychologie en sociologie in. Kurt Lewin is een van de grondleggers Gestalt theorie: kijken naar de relaties tussen de delen en het geheel. Bijvoorbeeld als je een foto bekijkt.

Groepsstructuur I Basisstructuur binnen een groep (voor alle kenmerken zie blz. 12) Verschillende rollen binnen een groep Rolconflict Status – statusverschillen tussen de rollen Fragment: Milgram https://www.youtube.com/watch?v=pdb20gcc_Ns Je kan 3.00 – 14.00 uur laten zien of een stukje daarvan. Het gaat er om dat de essentie van de test duidelijk naar voren komt.

Groepsstructuur II Normen Formele groepsnormen Informele groepsnormen Gemeenschappelijke opvattingen Doel: gedrag groepsleden reguleren ontstaan uit interacties tussen de groepsleden Formele groepsnormen Informele groepsnormen Referentiegroep http://www.youtube.com/watch?v=OJVAP16tTvM Formele norm: Afgesproken normen. In filmfragment straks, regels in het kamp. In de klas afspraken over aanwezigheid, eten, telefoons etc. Informele normen: Ze zijn niet afgesproken maar zijn wel aanwezig. Voorbeeld in een klas is: Klappen als een presentatie is afgelopen, elkaar helpen, vinger opsteken etc. referentiegroep: groepen zoals nerds, gotic, kakkers, emo, en bijvoorbeeld bendes

Filmfragment Koppel de theorie aan het fragment, wat herken je: Is het een groep? Waarom wel/niet? Belang van de groep / context van de groep Groepsstructuur: Rollen Status Formele en informele normen http://www.rtl.nl/components/reality/vanettertotengel/miMedia/2006/week45/di_van_etter_tot_engel_06_november.avi_plain.xml GA NAAR aflevering 2: 5.00 – 18.00 min. Groepsdoel: 100 steentjes verzamelen, individuele doelen behalen met elkaar afhankelijk van elkaar (steentjes, kamp opzetten, opdrachten) meer dan 2, direct in contact met elkaar gedurende 10 dagen Context: Kenia, niet weg kunnen, afhankelijk van elkaar. Duidelijke regels, structuur en rolverdeling Rolverdeling helder (begeleider/kinderen) geen sprake van rolconflict (ouders misschien wel, maar lastig om hier bij te betrekken) Status: kinderen proberen status te krijgen, weerstand, boosheid naar begeleiding of juist goed je best doen veel formele normen: regels in het kamp, anders straf. Informele normen lijken niet veel aanwezig – niet afgesproken normen die wel erg belangrijk zijn. Bijv. niet klikken bij begeleiding (over piercing, overtreding regels)

Oefeningen boek 1.1 , blz 3 2, blz4

Voor volgende week… Tot volgende week!!! Voor de literatuur van volgende week: zie SHL Tot volgende week!!!