Psychiatrie Naam: Martine Bink E-mail: m.d.bink@hr.nl med.hro.nl/binmd Kamer: L 02.335
Vandaag Overige stoornissen en seksuele stoornissen Artikel: De Roos & Van Dinther Nevid: 5.2 , 13.2 & 13.4.7 Muzische presentatie
Nevid 5.2 Aanpassingsstoornis Ontwikkelt zich binnen 3 maanden na aanvang van de stressor Een ongepaste reactie op stress De klachten zijn ernstiger dan wat verwacht kan worden, vergeleken met andere mensen Belemmering in het dagelijks functioneren Na het weghalen van de stressor zijn de klachten binnen 6 maanden verdwenen De diagnose aanpassingsstoornis wordt pas gesteld als de klachten te gering zijn voor een andere diagnose (PTSS, stemmingsstoornis, angststoornis) Iedereen maakt wel eens iets meer of minder ingrijpends in zijn leven mee. Het verlies van een baan, een ziekte of een echtscheiding. Maar ook minder ‘ernstige’ gebeurtenissen kunnen ingrijpend zijn; een verhuizing, de geboorte van een kind of de overgang naar een nieuwe levensfase. Mensen zijn veerkrachtig en meestal goed in staat om zich binnen vrij korte tijd aan te passen aan een nieuwe situatie. Deze aanpassing slaagt echter niet altijd. We spreken van een ‘aanpassingsstoornis’ als iemand na een ingrijpende gebeurtenis of verandering (een stressvolle situatie) psychische klachten houdt, die een normaal dagelijkse functioneren thuis en op het werk verhinderen. Overspannenheid en burnout vallen hier ook onder.
Aanpassingsstoornis met... 5 subtypen Depressieve klachten Angst Een mix van angst en depressieve klachten Verstoord gedrag Mix van verstoringen Ongespecificeerd Wat is een ongepaste reactie op stress? Aanpassingsstoornis met Depressieve klachten: verdriet, huilen, gevoelens van wanhoop Angst: Pieren en nervositeit Een mix van angst en depressieve klachten: een combinatie van bovenstaande Verstoord gedrag: schending van rechten van anderen of schending van bij de leeftijd behorende sociale normen. Bijvoorbeeld vandalisme, spijbelen, vechten, roekeloos rijden, stoppen met alimentatie betalen... Mix van verstoringen: Zowel emotionele verstoringen als depressie op angst, als verstoord gedrag Ongespecificeerde aanpassingsstoornis: restcategorie, die niet in 1 van de andere subtypen vallen Wat is afwijkend gedrag?
Behandeling Cognitieve gedragstherapie Dagindeling Ontspanningsoefeningen Leefstijl Assertiviteit Conflicthantering Vooral cognitieve gedragstherapie geeft goede resultaten: ongeveer 80% van de mensen knapt op van de behandeling door een psycholoog. Bij cognitieve therapie wordt gekeken naar de manier waarop iemand zijn situatie ervaart en er wordt gekeken of die ideeën overeen komen met de werkelijkheid. Verder kan onder andere aandacht worden besteed aan dagindeling, ontspanningsoefeningen, leefstijl, assertiviteit en conflicthantering. De behandeling van een aanpassingsstoornis wordt inmiddels niet meer vergoed door zorgverzekeraars (sinds 1 januari 2012) De behandeling van een aanpassingsstoornis wordt inmiddels niet meer vergoed door zorgverzekeraars
Burn-out http://www.npo.nl/3doc/05-01-2012/VPWON_1156466
Opdracht: Hoe zit het met jou ? Energie-gevers Energie-vreters Hoe ziet jouw energiebalans er uit? Hoe zorg jij voor jezelf? Komen de leuke dingen vaak genoeg voor?
Nevid: 13.2 Genderidentiteitstoornis Gender Conflict tussen biologische identiteit en genderidentiteit zowel bij kinderen als volwassenen komt bij jongens (waarschijnlijk) 5x zo veel voor als bij meisjes In kindertijd gedraagt het kind zich niet volgens zijn genderrol Deel van deze mensen kiest voor operatieve geslachtsverandering Genderidentiteit: Iemands psychologische gevoel vrouwelijk of mannelijk te zijn Genderrol: Maatschappelijke en sociale regels die bepalen welk gedrag, kleding, uiterlijk vertoon passend is bij een bepaald geslacht gender: 4.22 – 9.28 of 15.10
Nevid 13.4.7 Pedofilie Stoornis waarbij de patiënt zich seksueel aangetrokken voelt tot kinderen Patiënt is ouder dan 16 jaar en minstens 5 jaar ouder dan het kind/de kinderen waartoe hij zich aangetrokken voelt Geen vreemdeling, maar meestal familielid, schoonfamilie, vriend of buurman van het gezin Pedofilie Pedofilie - Jong http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1322742 Wat is het? Ontstaan? Behandelen? sociaal netwerk! Pedofilie-Jong 4.32 min http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1252637
Gevolgen van seksueel misbruik Voor het kind: Uiteenlopende psychische problemen: woede, angst, depressie, eetstoornissen, agressief gedrag, zelfmoordneigingen enz. In de volwassenheid mogelijk: PTSS, angst, depressie, drugsmisbruik, relatieproblemen of borderline persoonlijkheidsstoornis Er zijn enkele verschillen tussen jongens en meisjes. Meisjes internaliseren hun problemen vaker, zoals depressie. En jongens externaliseren vooral, in de vorm van agressie. Post traumatische stress stoornissen komen vaak voor. Flash backs, nachtmerries, emotionele afstomping, enz. Het vormen van relaties kan problemen geven, omdat er onopgeloste gevoelens van wantrouwen of woede en schuld in de weg staan.
De Roos & Van Dinther Verklaringsmodel DSK Verklaringsmodel voor het ontstaan van psychische stoornissen. Het ontstaan hangt af van: Kenmerken van de gebeurtenis De betekenisverlening aan de gebeurtenis Inschatting van de dreiging (voor toekomstig welzijn) Coping Ingrijpende levensgebeurtenis kunnen leiden tot het ontstaan van psychische stoornissen. Of dit gebeurt hangt af van: • De kenmerken van een gebeurtenis zoals de aard, duur en mate waarin stress wordt veroorzaakt; • Het proces van betekenisverlening; de betekenis die de betrokkene aan een gebeurtenis geeft. - Een persoon maakt een inschatting of de gebeurtenis zijn/haar toekomstige welzijn kan bedreigen en hoe adequaat op de gebeurtenis kan worden ingespeeld; • Het copingproces; de manier waarop iemand omgaat met een gebeurtenis en de gevolgen op emotioneel, verstandelijk en gedragsmatig gebied Het model geeft aan 'hoe' persoon, omgeving en gebeurtenissen elkaar en het risico op psychische ongezondheid beïnvloeden. De verschillende factoren uit het Dynamische Stress-Kwetsbaarheidsmodel hebben ook een wisselwerking in de tijd. Psychobiologische kenmerken en kenmerken van de sociale of fysieke omgeving zijn van invloed op het al dan niet optreden van gebeurtenissen en het daaropvolgende gedrag (met name de processen van betekenisverlening en coping). Gebeurtenissen en gedrag zijn daarentegen ook van invloed op kwetsbaarheid en kunnen deze blijvend veranderen
Bij welke Stoornis(-sen)? Uitwerking / Toepassing / Doel Behandelvorm Bij welke Stoornis(-sen)? Uitwerking / Toepassing / Doel Cognitieve gedragstherapie Systeemgerichte therapie Medicatie Psychodynamische therapie Psycho-educatie Gedragstherapie EMDR
Herhaling Biologisch Zenuwstelsel Diathese-stress model DSM-IV assen
Biologisch perspectief op psychiatrie Werking van het zenuwstelsel: Neuronen Synaps + neurotransmitters http://www.youtube.com/watch?v=p5zFgT4aofA Neuron: zenuwcel Axon: Het lange dunne gedeelte van een neuron, waarlangs zenuwimpulsen lopen Dendriet: Uitloper van Neuron, die zenuwimpulsen ontvangt van andere neuronen Synaps: Het spleetje tussen de ene neuron en de dendriet van een ander neuron waarlangs de impulsen worden doorgegeven. Neurotransmitter: De chemische stof die neurale boodschappen van het ene neuron naar het andere voert. Receptor: Het deel van een dendriet dat gevoelig is voor bepaalde neurotransmitters.
Overzicht zenuwstelsel Centrale zenuwstelsel Perifere zenuwstelsel Hersenen Ruggenmerg Somatische zenuwstelsel Autonome zenuwstelsel - Sympathisch zenuwstelsel - Parasympatisch zenuwstelsel Het perifere zenuwstelsel verbindt de hersenen met de buitenwereld. Somatische zenuwstelsel: Is verantwoordelijk voor het transport van informatie van de zintuigen naar de hersenen en van de hersenen naar de skeletspieren. Het autonome zenuwstelsel: Stuurt de onbewuste lichaamsprocessen aan en is betrokken bij emotionele reacties. Het reguleert de hartslag, ademhaling, spijsvertering, verwijding van de pupillen, enz. Het autonome zenuwstelsel bestaat uit het sympathische en het parasympatische deel. Het sympathische deel is betrokken bij processen die het lichaam mobiliseren in tijden van stress. De fight-flightrespons. Als we weer ontspannen zorgt het parasympatische zenuwstelsel ervoor dat onze hartslag weer vertraagt. Het parasympatische zenuwstelsel is verantwoordelijk voor de spijsvertering.
Biopsychosociaal Diathese-stressmodel Figuur 2.7, bladzijde 48 Diathese Kwetsbaarheid, geërfde aanleg voor ontwikkeling van de stoornis. Stress Stressoren in de omgeving, zoals conflict in gezin, seksueel misbruik, mishandeling of andere traumatische gebeurtenissen. Hoe sterker de diathese, des te minder stress is er nodig om de stoornis te ‘triggeren’. Diathese + Stress Ontwikkeling van de stoornis
Voorbeeld van een diagnose As I Klinische stoornissen As II Persoonlijkheidsstoornissen en verstandelijke beperking As III Somatische aandoening As IV Psychosociale en omgevingsproblemen As V Globale beoordeling van het functioneren (GAF score) As I PTSS As II Borderline persoonlijkheidsstoornis As III geen diagnose As IV scheiding As V GAF score 45 As I 314.9 ADHD-NAO 313.89 Reactieve hechtingsstoornis, ontremde type As II Bedreigde persoonlijkheidsontwikkeling, laaggemiddelde intelligentie As III geen diagnose As IV Problemen binnen de primaire stoornis AS V GAF score 60
Succes met leren!