Dirigeren Wat doet een dirigent?
inhoudsopgave Wie laat ik spelen? Ga ik aftellen? Welke opdrachten kan ik geven? Hoe laat ik ze stoppen?
Wie laat ik spelen? Met één gestrekte arm nodig je uit: Wijs met de rug van je hand één persoon aan, een deel van de groep of de hele groep. Een deel van het orkest Het hele orkest
Ga ik aftellen? Door af te tellen kan een dirigent het tempo van een stuk bepalen. (Als de dirigent niet aftelt, mag de eerst speler het tempo bepalen, zie volgende dia.) Indien nodig maak je eerst het stiltegebaar. Afhankelijk van de maatsoort: Bij een vierkwarts maat tik je vier tellen vooraf. Bij een driekwartsmaat tik je drie tellen vooraf. Bij het aftellen tik je met twee vingers op je handpalm. Op de tel daarna maak je het “Go” gebaar. “Go” gebaar: Met beide handpalmen naar boven wijs je met gestrekte armen in de richting van de groep. Meestal gaan wij uit van deze afspraak: Herhaal wat je doet tot de dirigent je vraagt te stoppen.
Welke opdracht kan ik geven? 1 Uitnodigen Het stuk gaat beginnen. De dirigent nodigt iemand uit om te beginnen. (Dit is zonder aftellen) Eerst laat je de persoon die je wilt uitnodigen de rug van je hand zien, dan strek je je arm in zijn / haar richting. Die persoon mag dan beginnen.
Welke opdracht kan ik geven? 2 Aanvullen Er is al iemand, of er zijn al meerdere mensen aan het spelen. Aanvullen: (doe iets nieuws wat erbij past) Dit gebaar is hetzelfde als dat van uitnodigen. Eerst laat je de persoon die je wilt uitnodigen de rug van je hand zien, dan strek je je arm in zijn / haar richting. Die persoon speelt dan mee met degenen die al spelen.
Welke opdracht kan ik geven? 3 Imiteren De dirigent hoort dat iemand iets moois speelt en vraagt de volgende speler dit te imiteren. Imiteren: (Doe na wat de vorige deed.) De dirigent houdt de onderarmen in tegenovergestelde richting boven elkaar. Samen vormen ze het = teken. De dirigent kijkt eerst naar degene die iets moois doet, dan naar degene die gaat spelen.
Welke opdracht kan ik geven? 4 Solo, freestyle De dirigent vraagt of iemand een solo of frystyle wil laten horen. Solo, freestyle De dirigent maakt twee gebaren tegelijk: De ene arma nodigt uit, de andere arm pakt de schouder vast.
Welke opdracht kan ik geven? 5 Toon opdracht op het bord Op het bord toont de dirigent een aantal regels met noten / aanwijzingen voor het orkest. (de dirigent bepaalt de aanwijzingen) Wijs eerst een groep aan. Geef dan een regel aan: Met beiden handen laat je 1, 2, 3 of 4 vingers zien. Dit verwijst naar opdracht 1, 2, 3 of 4 op het bord. Tip: bij meer vingers altijd vingers spreiden. Tip: bij drie vingers gebruik ik de duim en draai mijn hand om.
Hoe zet ik de groep stop? Wij zitten vaak in een kring. Om het stuk stop te zetten moet je als dirigent zeker weten dat iedereen je ziet, ook degenen die achter je zitten. Steek twee wijsvingers in de lucht, draai een rondje en kijk iedereen aan. Heeft iedereen je gezien? Maak daarna een soort knoop met twee handen. Aan het eind van de knoop maak je je handen tot vuisten en stop je met bewegen. Tip: Gebruikelijk is om aan het eind van een zin of ritme te stoppen maar je kan ook op andere momenten stoppen.