Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen De Ester GGD Hart voor Brabant Anja Sijbranda

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen Programma Welkom en opening Inleiding en aanleiding Test-je kennis kwis Energiebalans, tips voor ouders Stellingen in subgroepjes

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen 1 op de 7 kinderen heeft overgewicht! Dit heeft te maken met: Toename van inactiviteit van de kinderen. Overvloed aan luxe voedingsmiddelen en gerechten die gemakkelijk de plaats innemen van de basisvoedingsmiddelen (schijf van vijf). Er wordt op de informatiebijeenkomst niet gepraat over afvallen maar over goede eet- en beweeg- gewoonten.

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen (Niet natuurlijk) ondergewicht Mogelijk in bovenbouw (vaker bij meisjes) Dit heeft te maken met: Laag, irreëel lichaamsbeeld Vaak diepere redenen Niet onderschatten! Blijf in gesprek! Een panische angst om dik te worden veroorzaakt een irreëel lichaamsbeeld en een verstoorde relatie met voeding en eten. Vaak liggen er diepere redenen ten grondslag. Een eetstoornis kan verstrekkende en gevaarlijke gevolgen hebben en mag dus niet onderschat worden. Misleidende media!!! Veranderingen tijdens pubertijd (eerder bij meisjes dan bij jongens) Doorgeslagen slangheidsideaal geldt vaak niet voor jongens

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen Overgewicht regio Hart voor Brabant: 10% van de 0-11 jarigen heeft (ernstig) overgewicht. Overgewicht Grave: 8% van de 0-11 jarigen heeft (ernstig 2%) overgewicht 7% van de Graafsche ouders geven aan dat hun kinderen iets/ veel te zwaar zijn.

Wanneer is mijn kind te dik en wat zijn daarvan de mogelijke gevolgen? Body Mass Index berekenen (www.voedingscentrum.nl ) Gezondheidsrisico’s van overgewicht: Hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en gewrichtsproblemen Sociaal-emotionele gevolgen: Onzekerheid, gevoelens van minderwaardigheid, neerslachtigheid, eenzaamheid en gedragsproblemen Overgewicht gaat niet vanzelf over!

Groente- en fruit consumptie Grave 35% van de 0-11 jarigen eet niet dagelijks fruit 31% van de 0-11 jarigen eet niet dagelijks groente 8% eet meer dan 3x per dag zoete of hartige tussendoortjes Vrijetijdsinvulling (vanaf 1 jaar) Kijkt meer dan 2 uur per dag tv/video/dvd 12 10 12 9 Zit meer dan 2 uur per dag achter de computer 3 3 2 2 Speelt minder dan een half uur per dag buiten 3 4 2 3 Verenigingen (vanaf 4 jaar) Lid van club/vereniging 72 75 76 80 - sportvereninging/sportschool 56 61 62 68 - overige vereniging 37 38 37 37 Sporten (vanaf 4 jaar) Sport minimaal 2x per week een uur buiten school 25 32 27 34 Sport weinig (<1u/wk) 15 12 15 14 Sport gemiddeld (1-3u/wk) 40 43 43 43 Sport veel (>3u/wk) 12 18 14 20

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen 3 maaltijden per dag!! Ontbijt belangrijk

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen Hoeveel brood heeft een 4-8 jarige nodig per dag? 3 tot 4 boterhammen Hoeveel aardappelen heeft een 8-13 jarige nodig? 150-200 gram 9-13 jaar: 4-5 boterhammen (liefst volkoren, meer vezels) Geen broodvervangers door het jodium in brood. 4-8 jaar: 100-150 gram (= 2-3 aardappelen)

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen Een 9-13 jarige heeft 100-150 gram groente per dag nodig. Waar of niet? Niet waar. 150-200 gram Een 4-8 jarige heeft per 3 stuks fruit Nodig. Waar of niet? Niet waar. 1 ½ stuks fruit 100-150 gram groente geldt voor 4-8 jarigen 2 stuks fruit voor een 9-13 jarige Wat is 1 stuk fruit? Wat in je hand past. 100 gram is 1 stuks fruit.

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen Hoeveel zuivelproducten hebben kinderen nodig per dag? 4-8 jaar: 300 ml 9-13 jaar: 600 ml. Hoeft niet alleen melk te zijn. Meer eiwitten in de groeispurt nodig

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen Waarom is het goed om brood met margarine/halvarine te besmeren? Voor de vitaminen A en D Halvarine of margarine moet altijd op het brood worden aangebracht. Margarine en/of halvarine is nodig om voldoende vitamine D binnen te krijgen. Ook vet hebben we nodig, alleen niet zoveel. In boter zitten bijvoorbeeld vitaminen die het lichaam nodig heeft. De vitaminen A, D, E en K zijn in vet oplosbaar. Vet helpt ons te beschermen tegen kou. Vet levert energie. Een klein beetje vet op een dag is al voldoende. Van te veel vet wordt je namelijk dik. Om niet teveel vet binnen te krijgen kan gekozen worden voor halfvette producten. Zoals halfvolle melk in plaats van volle melk, halvarine in plaats van margarine, fritessaus in plaats van mayonaise. Vitamine D is nodig om calcium vast te leggen in de botten. Kinderen zijn bezig met de botopbouw. Achtergrondinfo zie draaiboek: past niet meer hierbij.

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen Een kind van 9-13 jaar heeft per dag ongeveer 1-1 ½ liter vocht nodig. Waar of niet? Waar Alle vocht telt mee 4-8 jarige: 1 liter nodig

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen Waar of niet waar? Een kind van 8 jaar kan dagelijks een voeding gebruiken zonder vlees of vis Waar Waar Veel kinderen kennen een periode waarin ze geen vlees willen eten. Kinderen leggen dan de relatie tussen de dieren om zich heen en het vlees op hun bord. Voedingskundig gezien hoeft het niet eten van vlees (en vis) geen probleem te zijn, maar let er wel op dat uw kind op een andere manier voldoende ijzer en vitamine B12 binnenkrijgt. Het kind zal dus een vleesvervanger moeten gebruiken waar voldoende ijzer en vit b12 inzit of de voeding zal zodanig samengesteld moeten worden dat et voldoende voedingsstoffen inzitten ( zie ook vegetarische kookboeken of de folder van het voedingscentrum eten zonder vlees) Achtergrondinformatie Alternatieven voor vlees IJzer komt behalve in vlees ook voor in brood, graanproducten en groente. Tahoe, tempé, sojabrokjes, peulvruchten en andere vleesvervangers zijn goede ijzerleveranciers. Kaas bevat geen ijzer en relatief veel (verzadigd) vet. Gebruik dus niet te vaak kaas als vleesvervanger. Vitamine B12 zit alleen in dierlijke producten. Als uw kind geen vlees eet, zorg dan dat het voldoende melk, melkproducten en ei krijgt. Groente of fruit in of bij de maaltijd IJzer uit vlees wordt beter opgenomen dan ijzer uit plantaardige producten. Vitamine C kan de opname van ijzer uit plantaardige producten bevorderen. Vitamine C zit in groente en fruit. Zorg bij elke maaltijd daarom voor groente en/of fruit, bijvoorbeeld in de vorm van rauwkost, gekookte groente, fruit of sinaasappel-, grapefruit-, ananas- of tomatensap. groenten,

Basisvoeding: gemiddeld aanbevolen hoeveelheden voedingsmiddelen per dag   4-8 jaar 9-13 jaar 14-18 jaar 19-50 jaar Brood 3-4 sneetjes (105-140 gram) 4-5 sneetjes (140-175 gram) 6-7 sneetjes (210-245 gram) Aardappelen (of rijst, pasta, peulvruchten) 100--150 gram 2-3 aardappel of opscheplepel rijst/pasta /peulvruchten 150-200 gram 3-4 aardappels of opscheplepels rijst/pasta 200-250 gram 4-5 aardappels of opscheplepels rijst/pasta 200-250 gram 4-5 aardappels of opscheplepels rijst/pasta Groente 100-150 gram (2-3 groentelepels) (3-4 groentelepels) 200 gram (4 groentelepels) Fruit 1,5 vrucht (150 gram) 2 vruchten (200 gram) Zuivel 300 ml melk(producten) en 10 gram kaas (½ plak) 600 ml melk(producten) 20 gram kaas (1 plak) 600 ml melk(producten) en 20 gram kaas (1 plak) 450 ml melk(producten) en 30 gram kaas (1 ½ plak) Vlees(waren), vis, kip, ei of vleesvervangers 60-80 gram 80-100 gram 100-125 gram Halvarine, margarine Bak- en braadproducten 15-20 gram 5g/sneetje 1EL (15 gram) 20-25 gram 1EL 30-35 gram Dranken 1 liter 1-1,5 liter 1,5 liter 1,5-2 liter

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen Nederlandse Norm Gezond Bewegen Kinderen onder de 18 jaar: Minimaal één uur matige (tot intensieve) beweging per dag. De bewegingsactiviteiten van tenminste tweemaal per week moeten gericht zijn op het verbeteren of handhaven van de lichamelijke fitheid. Voor volwassenen geldt: Minimaal een half uur beweging per dag gedurende zeven dagen in de week.

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen Beweegtips voor ouders Probeer beweging in het dagelijkse leven in te bouwen. Maak goede afspraken over het televisie kijken en achter de PC zitten. Voor kinderen die niet zo actief zijn, beweegklusjes invoeren. Informeer naar (beweeg)activiteiten voor jongeren in de wijk (veel goedkoper dan abonnement sportschool). Probeer beweging in het dagelijkse leven in te bouwen (bv. op de fiets of te voet naar school i.p. v. met de auto) Maak goede afspraken over het televisie kijken en achter de PC zitten (huisregels invoeren, bv tv blijft uit als een vriendje komt spelen) stimuleer het buiten spelen voor kinderen die niet zo actief zijn, kan men ‘beweegklusjes’ invoeren (bv. glas naar de glasbak brengen, auto wassen, bladeren harken enz..) Indien een abonnement bij de plaatselijke sportschool te duur is, zou u kunnen informeren voor activiteiten in de wijk want deze zijn voor jongeren vaak erg goedkoop!

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen Energiebalans De balans in evenwicht Zie draaiboek ouderavond pagina 20/21

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen Tips om overgewicht te voorkomen (1) Gezonde basisvoeding, 3 maaltijden Wees niet bang om regels te stellen en ‘nee’ te zeggen. Niet te veel (verzadigd) vet en suiker Geen eten opdringen. Gezonde basisvoeding Drie hoofdmaaltijden en maximaal 4 keer iets tussendoor. Zie Schijf van vijf en de dagelijks aanbevolen hoeveelheden Wees niet bang om regels te stellen en ‘nee’ te zeggen. Je kind gezond leren eten en bewegen heeft veel met opvoeden te maken. Bedenk dat jij de baas bent in huis. Jij neemt de beslissingen en doet dat in het belang van het kind. Leg hem ook de achtergrond van de eet-, snoep-, televisie- of beweegregels uit. Niet te veel (verzadigd) vet Niet te veel suiker (ook niet te veel frisdrank) Geen eten opdringen. Over het algemeen eten erg jonge kinderen niet meer dan ze nodig hebben. Deze vaardigheid neemt af, naarmate ouders zich er meer mee gaan bemoeien.

Informatiebijeenkomst Gezond eten & bewegen Tips om overgewicht te voorkomen (2) Geen snoep als beloning of troost Tussendoortje niet als compensatie. Niet gedachtenloos eten. Voldoende bewegen. Gericht boodschappen doen. Geef zelf het goede voorbeeld. Geen snoep als beloning (zoethoudertje). Waardering kun je ook uiten door een compliment of knuffel. Tussendoortjes niet als compensatie. Eet je kind slecht, geef dan weinig tussendoor, ook niet ter compensatie voor een te kleine maaltijd. Tussendoor eten belemmert de eetlust aan tafel. Niet gedachteloos eten. Laat het kind niet eten of drinken terwijl het met iets anders bezig is, zoals tv kijken of computeren. Voldoende bewegen. Ten minste 1 uur per dag gewoon bewegen en twee keer per week intensief. Gericht boodschappen doen. Als je kind meegaat naar de winkel maak dan vooraf een lijstje. Bepaal vooraf waarin het kind wel wat te zeggen heeft. Geef zelf het goed voorbeeld

Tussendoortjes zijn puur de verantwoordelijkheid van ouders Stelling Tussendoortjes zijn puur de verantwoordelijkheid van ouders

Het zou goed zijn als er schoolregels Stelling Het zou goed zijn als er schoolregels komen over traktaties

Bedankt voor uw aanwezigheid en bijdrage aan de informatiebijeenkomst!