EU Uitbreiding Emeriti Forum Reflecties op presentatie van Minister Dehaene
Europa als Global Actor: Uitdaging Politiek: Gebrek aan eenduidige visie Institutionele handicaps (unanimiteitsbeslissingen) Nog een lange weg af te leggen, maar niet onmogelijk Belang van economische integratie MAAR: De globale economie evolueert snel, wat de EU integratie kan bemoeilijken. Structuur: 1/ Economische Groei in de Wereld 2/ Economische Indicatoren Centraal-en Oost-Europa 3/ EU uitbreiding economisch verantwoord? 4/ Angst bij bedrijfswereld, burgers van economische uitbreiding? 5/ Hoop en Institutionele veranderingen
Europa als Global Actor: Uitdaging Politiek, maar … ook Economisch? Economische groei in de Wereld: VS groeit sneller dan EU 15, niettegenstaade BBP per capita vergelijkbaar is. Werkloosheid in VS 6%, in EU 15 op 10% CEO heeft 10 jaar nodig gehad om een BBP te bereiken vergelijkbaar met het begin van de transitieperiode De groei in China blijft enorm, maar nog lange weg af te leggen om zelfde niveau van welvaart te bereiken als EU en VS EU kampt niet alleen met politieke, maar ook met economische problemen mede door het toenemende belang van de globale economie Het nieuwe Europa heeft niettegenstaande de uitbreiding nog een grote achterstand:
Economic indicators Population (millions) GDP/capita (euro) GDP as % of EU 15 Inflation rate Unemp rate Poland38.29, Romania21.76, Bulgaria7.86, Slovakia5.311, Czech Rep10.214, Hungary , Estonia1.3510, Slovenia1.9917, Source: European Commission, 2002
EU Uitbreiding vanuit een Economische Invalshoek? Te vroeg: GDP per capita in de meeste landen nog zeer laag Werkloosheid zeer hoog: arbeidsmarktbeleid en instituties verschillen veel Grote regionale verschillen (Oost-West) Veel grote industriële bedrijven die nog gesteund worden via verdoken subsidies: Soft budget constraints blijven bestaan Concurrentiebeleid staat nog niet op punt of staat in functie van een nationaal industrieel beleid (sluit aan bij de politieke sentimenten over pas verworven souvereniteit) Wat zegt theorie?
Economisch Denken over EU Uitbreiding Drie aanpassingsmechanismen: Migratie Toename in Handel (handelsoverschot) Buitenlandse Directe Investeringen
Argwaan vanuit de bedrijfswereld naar de uitbreiding toe (en zelfs vanuit de politiek) Schrik van Delocalisatie en te hoge loonkosten Schrik van Migratie
Migratie Hoe belangrijk is migratie echt? Na de Duitse éénmaking bleef migratie van Oost naar West onder de 1% van de beroepsbevolking. Dus naar andere landen zal dit nog lager zijn. Effecten van migranten op de lonen en bestaande tewerkstelling is verwaarloosbaar. Positieve effecten van migratie: extra consumptie vraag, dus stimuleert groei Dragen bij tot sociale zekerheid, dus goed voor financiering pensioenen Vaak hooggeschoolden, dus stimuleert innovatie
Economische Hoop: Markopportuniteiten Evolutie BDI in CEO
Loonkosten zijn meer dan 5 X lager
Maar ook productiviteit is meer dan 5 X lager
Verliezen we onze industrie aan Centraal –en Oost-Europa?
Conclusie Hoop die Minister Dehaene uitspreekt naar meer politieke integratie, is er ook op economisch vlak Politieke integratie kan enkel slagen indien er voldoende economische integratie bestaat en solidariteit (Spanje, Ierland…): Op lange termijn: win-win situatie Probleem in een aantal CEO regio’s is onvoldoende economische basis De grootste uitdaging: China Hervorming van instituties dringt zich op? Arbeidsmarktinstituties (loonindexatie, EPL,…) Concurrentiebeleid Stimuleren van innovatie, R&D, kenniseconomie