ONDERWIJS AAN (POTENTIEEL) BEST PRESTERENDE LEERLINGEN 20-05-2015 Mariëlle Reemers
Inhoud Wat hebben we gedaan en waarom Onderzoeksvragen Bevindingen op hoofdlijnen Vragen/Discussie
Wat hebben we gedaan? Waarom? PO Schoolbezoek bij 48 scholen Vragenlijst bij 200 scholen (96% respons) VO Schoolbezoek bij 49 scholen Vragenlijst bij 125 scholen (78% respons) Maatschappelijke aandacht voor beter presterende leerlingen Bestuursakkoorden: VO dec 2011 / PO jan 2012 Differentiatie en opbrengstgericht werken (Onderwijsverslag) Waarom?
Onderzoeksvragen PO: Hoe richten basisscholen het onderwijs aan de cognitief best presterende leerlingen in? Visie/beleid en onderwijsaanpassingen Signalering, onderwijsbehoeften en doelgericht werken Differentiatie en zorg VO: Wat doen scholen om leerlingen op het vwo tot hogere prestaties te brengen? Is er ambitieuze schoolcultuur? Wordt er opbrengstgericht gewerkt t.a.v. beste leerlingen? Is er sprake van maatwerk/differentiatie?
Bevindingen Over het algemeen positief over de ambitieuze schoolcultuur. positieve houding tov uitdagen/prikkelen leerlingen vaak specifiek beleid, daadwerkelijke invulling zeer divers Verschillende manieren op onderwijs aan te passen. PO: m.n. binnen eigen groep compacten en verrijken (verbreden/verdiepen), soms ook aanbod buiten eigen groep (bv plusklas); maar grote verschillen tussen leergebieden, leraren en scholen; keuzes gerelateerd aan beschikbare materialen/methodes VO: vaak tweede systeem buiten normale curriculum, vooral gericht op verbreding en is een vooraf gedefinieerd aanbod; weinig differentiatie in reguliere lessen
Bevindingen Scholen hebben meestal in beeld welke leerlingen meer aankunnen (signaleren). PO: inschatting leraar obv toetsresultaten en observaties VO: bij inschrijving of in eerste leerjaar, later jaren minder; toetsresultaten het belangrijkst maar ook motivatie Grote verschillen tussen scholen wat de doelgroep is: van alle vwo-leerlingen tot enkele hoogbegaafde leerlingen Formuleren onderwijsbehoeften leerlingen gaat nog moeizaam. Blijft hangen op ‘behoefte aan meer cognitieve uitdaging’
Bevindingen Scholen zoeken naar een goede en duurzame vorm voor doelgerichte differentiatie en maatwerk. PO: wel één of andere vorm, maar grote verschillen tussen leergebieden en scholen; doelgerichtheid aangepast aanbod nog beperkt, aanwezige materialen vaak sturend; begeleiding leraar laat te wensen over VO: leerlingen vinden extra aanbod wel interessant, maar reguliere lessen ‘saai’; weinig differentiatie in de reguliere lessen, nog onvoldoende duidelijk hoe dit vorm moet krijgen; (prestatie-)doelen worden nog maar beperkt geformuleerd en geëvalueerd
Bevindingen Kwaliteitszorg vaak onvoldoende. Iets doen lijkt vaak belangrijker dan precies omschreven doelen en evaluatie van de kwaliteit; kwaliteitsborging onvoldoende PO: veel scholen nog bezig met formuleren visie; schoolbrede afspraken geven onvoldoende richting aan onderwijs in de klas; gebrek aan tijd en kennis VO: wel beleid, maar niet gekoppeld aan concrete, meetbare doelen waardoor ook beperkte evaluatie Scholen ervaren belemmeringen in personeel en financiën, maar ook in de organisatie en beschikbare materialen
Vragen/Discussie