Zweedse fase een godsdienstoorlog? 1 Achtergrond Unie van Kalmar Onderdrukking Christiaan II Succesvolle opstand door Gustaaf Vasa koning in 1523 Invoering Lutheranisme Verwerving bisschoppelijke domeinen; creatie eigen identiteit; 4 standen Staand leger in 1544
Zweedse fase een godsdienstoorlog? 2 Situatie in 1629 Doelstelling Christiaan IV van Denemarken: Beheersing Oostzeehandel Deense fase: Christiaan IV valt in 1624 aan Wordt volledig verslagen 1629 Vrede van Lübeck
Zweedse fase een godsdienstoorlog? 3 Gustaaf II Adolf ( ) Koning vanaf 1611 Won oorlogen tegen Denemarken Rusland, Polen Befaamd krijgsheer mobile artillerie 1618 Zweedse bijbelvertaling (Gustaaf Adolfs bijbel) Doelstelling: Stichting Oostzeerijk Situatie 1630: Wallenstein bezet twee Oostzeehavens (Wismar en Rostock) Spanje stuurt 80 oorlogsschepen naar die havens Ferdinand II katholiseert 8 noordelijke bisdommen Vrees Adolf: Doelstelling in gevaar Zweden weer katholiek
Zweedse fase een godsdienstoorlog? 4 Situatie in 1635 Gustaaf Adolf landt in Pommeren 1630 Geestdriftig onthaald door Lutheranen Wint slag bij Breitenfeld 1631 Bezet München en Neurenberg 1632 Tolerant tegenover katholieken Sneuvelt bij de slag bij Lützen r\r\ Resultaten: Delen Noorden aan Zweden Lutheranisering van de 8 bisdommen
Zweden in 1660
Zweedse fase een godsdienstoorlog? Het is primair een politieke oorlog: Machtsstrijd om de Oostzee Het is een godsdienstoorlog betreffende de 8 bisdommen Er bestond een vrees voor herstel katholicisme in Zweden Er bestaat een onjuist beeld in Duitsland over Gustaaf Adolf Als het om godsdienst ging had hij Christiaan IV gesteund Opschrift gedenkschrift bij Breitenfeld: Glaubensfreiheit für die Welt/ rettete bei Breitenfeld/ Gustav Adolf, Christ und Held”,