Bouwstenen voor christelijk ethisch denken Leven in de navolging Bouwstenen voor christelijk ethisch denken Geert De Cubber geert@passito.be
Leven in de navolging: Moraaltheologie Bouwstenen voor christelijk ethisch denken Leven in de navolging: Moraaltheologie
Moraaltheologie
Moraaltheologie Moraaltheologie = theologie Band tussen moraaltheologie, dogmatiek, liturgie, exegese, filosofie, sociale wetenschappen,…
Moraaltheologie Veritatis Splendor (1993) Moraaltheologie niet loskoppelen van de bron Spreken vanuit geworteld-zijn
Leven in de navolging: humanisme en ethiek Bouwstenen voor christelijk ethisch denken Leven in de navolging: humanisme en ethiek
Humanisme en ethiek: verschillende soorten ethiek Emotie-ethiek “recht op een kind”; “recht op euthanasie”
Humanisme en ethiek: verschillende soorten ethiek Statistische ethiek “iedereen doet het, dus…” Gevaarlijk gevoel van objectiviteit
Humanisme en ethiek: verschillende soorten ethiek Utilitarisme John Stuart Mill Vermijden van pijn – vermeerderen van genot
Humanisme en ethiek: verschillende soorten ethiek Situatie-ethiek Dialoog situatie – ethische reflectie
Humanisme en ethiek: verschillende soorten ethiek Consequentialisme Positieve gevolgen => ethisch goed
Humanisme en ethiek: verschillende soorten ethiek Proportionalisme Handeling met slechte gevolgen is toch goed: Handeling = goed Negatieve wordt niet beoogd Goede effect = geen gevolg van het slechte Goede effect = blgr genoeg om het slechte toe te laten
Humanisme en ethiek: totaalethiek – groei-ethiek Complexiteit van ethische vraagstukken Complexe benadering Feiten, emoties, nut, gevolg,… Dubbel criterium: Doel van de handeling moet goed zijn Middelen moeten geschikt zijn om – rekening houdend met de situatie – op een passende wijze het goede te realiseren Passend? Geen loochening van het doel In proportie Zo weinig mogelijk ongunstige neveneffecten
Humanisme en ethiek: totaalethiek – groei-ethiek Ethiek van de groei: Minus malum Minus bonum Vere bonum
Humanisme en ethiek: menselijk handelen als gave/opgave Tweede Scheppingsverhaal Leven = cadeau Ontdekkingstocht “tegenover” Ook levensgezel = cadeau Maar dan…
Humanisme en ethiek: menselijk handelen als gave/opgave Leven is naast gave ook opgave Keuzes! => leven doorgeven – aan God gelijk Verschil met God? Jezus Christus draait perspectief om Fundamenteel = goede grondhouding
Humanisme en ethiek: menselijk handelen als gave/opgave Goede grondhouding: Zichzelf kunnen zijn – autonomie Rekening houden met anderen – relationele autonomie Sociale verantwoordelijkheid Ecologische verantwoordelijkheid Hoe concreet? Contrastervaring Ethische controverse Ervaringskennis Morele opvoeding
Humanisme en ethiek: christelijk humanisme? Het christelijke verschil Samen leven en werken aan de “polis” Dialoog Getuigende aanwezigheid https://www.youtube.com/watch?v=U-MpP99n8ko
Humanisme en ethiek: christelijk humanisme Werkelijk-worden Heden Geloof Heilige Geest Werkelijkheid Verleden Geschiedenis Jezus Christus
Humanisme en ethiek: christelijk humanisme “het hart van het geloof” Relationeel gegeven Liefde = vrucht van de Geest Twee benen: gebed + leven met anderen
Humanisme en ethiek: christelijk humanisme “dagelijkse getuigenis van een authentiek christelijk leven” (Bianchi) Vreugde van het evangelie
Humanisme en ethiek: christelijk humanisme Typisch christelijke oriëntatie: Een eigen christelijke rangorde van waarden Verwijzing naar Jezus Christus, in woord en daad Eigen perspectief Persoonlijke Godsrelatie