Logische niveaus Bateson en Dilts Lotte Kos
Logische niveaus van leren Bateson: Britse antropoloog (1904 – 1980) Dilts: NLP
Waartoe? Wat wil ik? Wie ben ik? (wat) Wat geloof ik? Wat vind ik belangrijk? Wat kan ik? Wat doe ik? Waar ben ik?
Leren/gedragsverandering Verandering op hoger niveau zal verandering op lager niveau brengen Verandering op lager niveau kan verandering op hoger niveau brengen De oplossing voor een probleem ligt meestal op een ander niveau dan waar het probleem zich afspeelt. Wanneer alle niveaus op elkaar zijn afgestemd (‘congruentie’) wordt gewerkt Met maximale ontspanning/plezier: Flow!
Een simpel voorbeeld Probleem: consulten lopen altijd uit OMGEVING: waar ben ik? In de spreekkamer Consult gepland 10 min. Praatgrage patiënten Wachtkamer vol mensen > of: vanuit doel – beschrijf alle niveaus alsof doel is gehaald
Een simpel voorbeeld Probleem: consulten lopen altijd uit GEDRAG: wat doe ik? Vraag pt wat er aan de hand is Laat pt uitpraten Vraag door Luister begripvol Probeer in te korten, lukt niet Raak geïrriteerd dat t te lang duurt.. Durf pt niet te onderbreken/af te kappen, ben voorzichtig > neem geen beslissing - >Effect op pt: doorpraten, wordt gehoord maar niet geholpen
Een simpel voorbeeld Probleem: consulten lopen altijd uit Vaardigheden: wat kan ik? Luisteren, doorvragen Inschatten wat de kern is Analyseren Welke kwaliteit gebruik ik NIET: > beslissing nemen > structureren
Een simpel voorbeeld Probleem: consulten lopen altijd uit OVERTUIGINGEN: wat geloof ik? Normen/waarden: Je moet mensen laten uitpraten Je moet altijd klaar staan voor iedereen Ik wil mensen inzicht geven Overtuiging: Als ik mensen afkap ben ik onaardig/vinden ze me niet aardig Ik ben pas een goede dokter als ik alle tijd neem voor mijn pten
Een simpel voorbeeld Probleem: consulten lopen altijd uit IDENTITEIT: wie ben ik? (als dokter) Ik ben een empathische en liefdevolle dokter voor al mijn pten ik ben een BAKEN
Een simpel voorbeeld Vanuit missie terugkijken naar alle niveaus Vanuit mijn missie om helderheid te geven, Ben ik een liefdevolle dokter, baken Ik sta klaar om mensen inzicht en structuur te geven (overtuiging ‘moet uit laten praten’/’aardig zijn’ genuanceerd) Ik luister, analyseer en neem beslissingen Ik structureer het gesprek en hou regie Waardoor consulten 10 min duren en pt tevreden weggaat en wachtkamer leeg is
OEFENING in tweetallen Formuleer je PROBLEEM of je DOEL Doorloop alle niveaus van beneden naar boven. Stap ‘eruit’ en kijk of het zo klopt Loop de niveaus terug vanuit je missie en herformuleer waar nodig ?