De AW is een samenwerking tussen gem/GGD en UM/azM Vroegtijdige opsporing van abnormale gewichtstoename en lichaamssamenstelling bij kinderen Manon Ernst 23-03-2010 De AW is een samenwerking tussen gem/GGD en UM/azM

Instrument voor vroegtijdige detectie van obesitas Toekomst INHOUD Achtergrond Groei van Nederlandse kinderen in de loop der tijd: Seculaire trend of obesitas epidemie? Instrument voor vroegtijdige detectie van obesitas Toekomst

ACHTERGROND | doel Verbeteren van vroegtijdige signalering, interventies, samenwerking en coördinatie van obesitas problematiek bij kinderen door de jeugdgezondheidszorg op basis van: Anthropometrie Groeigegevens

Toenemende incidentie van obesitas ACHTERGROND | aanleiding Toenemende incidentie van obesitas Gezondheidszorg probleem van de toekomst Kosten Vroege preventie is van groot belang

Seculaire trend: Intra-uterien Postnataal SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | introductie Seculaire trend: Intra-uterien Postnataal

Groeistudies in Nederland: 1964-1966: van Wieringen 1970: Kloosterman SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | methoden Groeistudies in Nederland: 1964-1966: van Wieringen 1970: Kloosterman 1996-1997: Fredriks 2001: Perinatreg 1988-2007: azM

Prenatale data: 1970: 80.000 zwangerschappen (25-39 weken) SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | methoden Prenatale data: 1970: 80.000 zwangerschappen (25-39 weken) 2001: 176.093 zwangerschappen 1988-2007: 1988: 385 jongens, 294 meisjes 2007: 604 jongens, 505 meisjes

Postnataal 1964-1966: 55.000 metingen 1996-1997: 14.500 metingen SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | methoden Postnataal 1964-1966: 55.000 metingen 1996-1997: 14.500 metingen

Prenataal, gewichtsvergelijking SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | resultaten Prenataal, gewichtsvergelijking

Prenataal, gewicht vs lengte, regionaal SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | resultaten Prenataal, gewicht vs lengte, regionaal

Postnataal, gewichtsvergelijking SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | resultaten Postnataal, gewichtsvergelijking

Postnataal, lengtevergelijking SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | resultaten Postnataal, lengtevergelijking

Postnataal, BMI vergelijking SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | resultaten Postnataal, BMI vergelijking

Geen seculaire trend zichtbaar Restrictieve placentaire functie? SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | resultaten Prenataal Geen seculaire trend zichtbaar Restrictieve placentaire functie? Opvallende dip tussen 25 en 34 weken

Seculaire trend zichtbaar Gewicht: Vanaf 5 jaar bij jongens en meisjes SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | resultaten Postnataal Seculaire trend zichtbaar Gewicht: Vanaf 5 jaar bij jongens en meisjes Lengte: Jongens vanaf 2 jaar, meisjes vanaf 3 jaar BMI:

SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | discussie Stel: BMI = G/L2

12 jarige jongen P50 lengte = 1,53 m P50 gewicht = 42,2 kg SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | discussie 12 jarige jongen P50 lengte = 1,53 m P50 gewicht = 42,2 kg Lengte (m) Gewicht (kg) BMI 1,39 29,8 15,42 1,53 42,2 18,03 1,65 51,1 18,77

Toename gewicht overstijgt toename lengte? SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | discussie Toename gewicht overstijgt toename lengte? Onderscheid seculaire trend en epidemie?

Vergelijking gewicht vs lengte SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | discussie Vergelijking gewicht vs lengte

Intra-uterien: geen seculaire trend SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | conclusie Intra-uterien: geen seculaire trend Postnataal: seculair trend in gewicht, lengte en BMI Obesitas epidemie tot 1997? Er is geen toename van het gewicht ten opzichte van lengte bij de vergelijking van P50 waarden

Toename van prevalentie van obesitas individueel? SECULAIRE TREND OF EPIDEMIE? | conclusie Toename van prevalentie van obesitas individueel? Seculaire trend in ondergewicht? Vroege preventie blijft essentieel!

Tijd voor iets anders

Predictie model kan gebruikt worden door de jeugdgezondheidszorg VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | introductie Obesitas op kinderleeftijd is gerelateerd aan obesitas op oudere leeftijd  metabool syndroom Detectie van kinderen met een verhoogd risico op obesitas op jonge leeftijd Predictie model kan gebruikt worden door de jeugdgezondheidszorg

Foetus past zich aan de omgeving met verminderde voedingsstoffen aan VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | introductie Barker’s hypothese: Foetus past zich aan de omgeving met verminderde voedingsstoffen aan Verminderde foetale groei is geassocieerd met chronische aandoeningen op latere leeftijd Hart- en vaatziekten Diabetes CVA Hoge bloeddruk

Longitudinale groeistudie (GZL, Gerver & de Bruin) 1995-1999 VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | methoden Longitudinale groeistudie (GZL, Gerver & de Bruin) 1995-1999 1234 kinderen, 387 geïncludeerd Lengte, gewicht, Ponderal Index (PI) en Body Mass Index (BMI)

Analyseren van gegevens met mogelijke samenhang VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | methoden Regressie analyse Analyseren van gegevens met mogelijke samenhang

Regression to the mean Francis Galton VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | methoden Regression to the mean Francis Galton Extreme variabele neigt na eerste meting naar het midden van de verdeling op een later meetmoment

Lineaire regressie op basis van de formule y = αx+b VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | methoden PI in eerste levensjaar versus leeftijd, BMI versus leeftijd tussen 1e en 4e levensjaar Lineaire regressie op basis van de formule y = αx+b α komt overeen met de hellingshoek

VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | methoden Alpha berekening

αPI = -0.64x + 1.29 (x is gewicht bij geboorte) VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | methoden Alle individuele waarden van αPI and αBMI versus respectievelijk PI bij geboorte en BMI op leeftijd van 1 jaar αPI = -0.64x + 1.29 (x is gewicht bij geboorte) αBMI = -0.18x + 2.72 (x is gewicht bij 1 jaar)

Indivduele αPI versus PIgeboorte VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | methoden Indivduele αPI versus PIgeboorte

BMIverwacht = (-0.18x + 2.72)t + x VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | resultaten Aan de hand van de richtingscoëfficienten (alpha’s) kunnen de verwachte waarden voor de individuele PI en BMI worden berekend: PIverwacht = (-0.64x + 1.29)t + x BMIverwacht = (-0.18x + 2.72)t + x x = PI geboorte of BMI waarde op 1 jaar t = tijd

Rekenvoorbeeld PI: Stel PIgeboorte = 3 VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | resultaten Rekenvoorbeeld PI: Stel PIgeboorte = 3 PI1 jaar = (-0.64*3 + 1.29)*1 + 3 PI1 jaar = 2.37

Rekenvoorbeeld BMI: Stel BMI1 jaar = 16 VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | resultaten Rekenvoorbeeld BMI: Stel BMI1 jaar = 16 BMI4 jaar = (-0.18*16 + 2.72)*4 + 16 BMI4 jaar = 15.24

VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | resultaten Normale verdeling

Verschil PIgemeten - PIverwacht uitgezet ten opzichte van PIgeboorte VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | resultaten Verschil PIgemeten - PIverwacht uitgezet ten opzichte van PIgeboorte

VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | conclusie Gemeten individuele waarde > individuele verwachte waarde: verhoogd risico op ontwikkeling van overgewicht Gemeten individuele waarde < individuele verwachte waarde: verhoogd risico op ontwikkeling van ondergewicht

VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | conclusie Met behulp van het predictiemodel is het mogelijk in te schatten welke PI of BMI het kind heeft na een zekere tijd

VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | conclusie Indien de actuele groei van een kind zodanig verloopt dat de PI of BMI na een zekere tijd buiten de predictieve waarde zal gaan vallen is interventie om over- of ondergewicht en het risico op het metabool syndroom te voorkomen noodzakelijk

VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | conclusie De jeugdgezondheidszorg kan dit predictiemodel gebruiken om over- of ondergewicht bij kinderen te voorkomen

Toetsing van predictie model op data GGD VROEGDETECTIE VAN OBESITAS | toekomst Toetsing van predictie model op data GGD Dossier onderzoek met betrekking tot groeicurven en anthropometrie Digitale berekening van risico op obesitas

Bedankt voor uw aandacht!