SE-Seneca voorbereiding op CE 2013!

Soorten vragen Vragen over de achtergrond (tijd, genre, leven van schrijver / hoofdpersonen) Begripsvragen Citeervragen Verwijsvragen Vragen die doelen op de structuur van de tekst) Stijlfiguren Vergelijkingsvragen met een andere tekst (in LA of NE)

1. Begripsvragen Gaan eigenlijk altijd uit van een citaat uit de tekst Vertaal dat citaat voor jezelf Lees dan de vraag nog een keer en zet op de plaats van het Latijnse citaat in gedachten je vertaling Let goed op of er antwoord in het Nederlands of in het Latijn wordt verwacht

2. Citeervragen Belangrijk is vooral om exact te citeren (het eindexamen vraag vrijwel nooit naar hele zinnen!!!!) Bedenk in het Nederlands welk antwoord je wil geven Zoek de Latijnse woorden daar bij Let op woordsoort en woordgroep: wat hoort bij elkaar, wat hoort er niet meer bij

3. Verwijsvragen Als je van een aanwijzend of persoonlijk voornaamwoord moet aangeven waar het naar verwijst. Vertaal voor jezelf de hele zin Kijk wie/wat er wordt bedoeld met het verwijswoord (let op getal en geslacht!!) Zoek dat woord terug in de tekst

4. Vragen over structuur van tekst Worden meestal gesteld als er sprake is van een opsomming of een andere vorm van structuur (oorzaak-gevolg, tegenstelling etc) Let op woorden die een opsomming aangeven / structuur aangeven voegwoorden verbindend/contrasterend (et, sed, enz.)

5. Stijlfiguren Leer de lijst met stijlmiddelen in je hulpboek uit je hoofd Besteed extra aandacht aan de speciaal voor Seneca genoemde taalkundige bijzonderheden (HB hfdst. 1) Neem de behandelde teksten en probeer ze daarin te vinden

6. Vergelijkingsvragen 1. Vergelijking van een Seneca tekst met een andere tekst (in Lat. of in vertaling) 2. Vergelijking van een stuk / zin van een tekst met een (meestal literaire) vertaling van dat stuk/ die zin

6a. Tekst met tekst vergelijken Gaat om teksten die iets gemeenschappelijk hebben of juist iets verschillends zeggen over hetzelfde thema. Beantwoord de vraag door de overeenkomst / het verschil aan te wijzen zowel in de Latijnse tekst als in de tekst in vertaling (tenzij anders gevraagd)

6b.Tekst met vertaling vergelijken Hoe is een bepaald woord vertaald? Welke woorden zijn in de vertaling weggelaten of toegevoegd? Hoe is de structuur van het origineel aangepast in de vertaling?

Tekst met vertaling vergelijken Hoe is een bepaalde werkwoordsvorm weergegeven? Het zal dan meestal gaan om bijzondere werkwoordsvormen, zoals een coniunctivus. Vaak wordt ook gevraagd naar de betekenisnuance van imperfectum t.o.v. perfectum. Hoe is de oorspr. tekst aangepast in structuur? - van moeilijke zin losse hoofdzinnen gemaakt; - abl. abs vrij /niet als bijzin weergegeven; - participium anders vertaald, - weergave van naamvallen, - weergave van bijzondere grammaticale verschijnselen als bv coniunctivus