Hypertekst schrijven is goed voor je! Martine Braaksma & Michel Couzijn Landelijke Studiedag VD Nederlands 27 maart 2006 Instituut voor de Lerarenopleiding Universiteit van Amsterdam

Opzet workshop Het project hyperteksten schrijven (20 min) Zelf aan de slag (20 min) Uitwisseling ervaringen (10 min) Voorbeelden van leerlingteksten (10 min)

Hypertekst schrijven bij Nederlands ICT in eindtermen tweede fase Nederlands: Informatie verzamelen en verwerken Informatie formuleren, reviseren en presenteren Leerlingen kunnen kiezen voor een hypertekst Bij Nederlands: praktisch geen aandacht, wel interesse

Hypertekst “Digitale tekst waarin informatie is georganiseerd als een netwerk en waarin tekstblokken met elkaar zijn verbonden via ‘links’ (actieve verwijzingen).” Bijvoorbeeld webteksten (WWW) en encyclopedieën op CD ROM

Hypertekst schrijven thuis Populair als hobby Websites over zichzelf, hobby’s, weblogs, … Zelf vormgegeven (FrontPage, Dreamweaver,…) Voorgestructureerd (bijvoorbeeld Cu2)

Waarom hyperteksten schrijven? We verwachten effecten op: kennis over het onderwerp (domeinkennis) schrijfvaardigheid

Effecten op domeinkennis Kennis over het onderwerp waarover de leerling schrijft Actieve kennisconstructie

Effecten op schrijfvaardigheid Schrijfprocessen en kwaliteit schrijfproduct Bij hypertekst-achtig schrijven meer planning en analyse dan bij lineaire schrijftaken Resulterend in hogere tekstkwaliteit Hypertekst schrijven = veel oefenen met plannen en analyseren = goed voor tekstkwaliteit

Huidig onderzoek Experiment met grotere, ‘echte’ hyperteksten Lessenserie ontwikkeld en geëvalueerd met docenten Nederlands Uitgevoerd in klassensituatie (tweede fase) Effecten op schrijfvaardigheid en domeinkennis

Opzet onderzoek Voortoetsen (o.a. kennis over schrijven en domeinkennis) Lessenserie in twee versies: LIN en HYP Gedocumenteerd schrijven Betoog Onderwerp = ‘goede doelen’ Samenwerken in voorbereidingsfase Natoetsen (o.a. kennis over schrijven, domeinkennis en lineaire tekst (betoog) over ‘jongerenomroep’)

Overzicht lessenserie Les 1. Voorkennis oproepen: begrippenweb, kenmerken en definitie goede doelen Les 2. Overtuigen: goed doel bedenken en posterpresentatie Les 3. Inhoud betoog: kwestie en standpunt kiezen, argumentatiestructuur maken en eerste versie inleiding schrijven Les 4. Presentatie betoog: lezersgerichtheid, structuur argumentatie, techniek HYP schrijven Les 5. Het betoog schrijven: in HYP of LIN vorm

Les 1: begrippenweb en definities

Les 2: presentatie van het goede doel

Les 3: kwestie kiezen

Les 4: presentatie van adviezen

Les 5: (hyper)teksten schrijven

Veel dank aan: Dick Barkey, Gert Broekema, Hein Broekkamp, Jeroen Clemens, Gerard Janson, Tanja Janssen, Marleen Kieft, Loes Meeldijk, Gerard Pijnappels, Martine Pijpe, Else Pistoor en Gert Rijlaarsdam Presentatie en lesmateriaal op: http://www/ilo.uva.nl/homepages/martine Meer informatie: M.A.H.Braaksma@uva.nl