De regels maken het spel Henk van Arkel, Stichting STROhalm
Waarover gaat deze lezing aandacht voor de Spelregels die de samenleving vorm geven We spelen samen het tractorspel We bekijken hoe de spelregels microkrediet met veel nadelen opzadeld Hoe kunnen we bouwen aan alternatieven voor bestaande spelregels?
Spelregels bepalen het spel Monopoly: huizen eraf slechts 25% terug Of Dammen: een dam leeft maar 3 zetten
Spelregels in de maatschappij belasting op Arbeid, minder werk of op natuurlijke hulpbronnen Meer/beter milieu
Spelregel: geld en rente Wie het minst geld heeft, moet lenen van wie geld teveel heeft en eindigt vaak met nog minder Gevolg: inefficiëntie en arme landen moeten natuur uitverkopen Geld met omloopheffing: nieuwe kansen voor oplossing van armoede- en milieuproblemen.
Tractorspel Stel dat u een boer bent uit de provincie Utrecht U wilt een tractor kopen
U heeft 2 keuzes: U koopt een Utrechtse tractor Prijs: €320,000 2. U koopt een tractor uit China. Prijs: €300,000 (inclusief transport)
Even een test: welke tractor kiest u? Utrechtse tractor van 320 = rode kaart Chinese tractor van 300 = gele kaart
Resultaat: Door uw individuele keuzes is uw geld van Utrecht naar China gegaan
Nu wat extra informatie: Elke Utrechts tractor die verkocht wordt, betekent dat in Utrecht €320,000 meer verdiend en uitgegeven wordt. Ook uw omzet groeit daardoor wat u uiteindelijk €2.000 extra winst oplevert per in U.gekochte tractor
Ste je eens voor: Er kiezen hier 100 mensen voor de Utrechts tractor. Dat stimuleert de economie en levert ieder van ons 100 x € 2.000 = € 200.000 extra winst op En dat betekent dat u de Utrechtse tractor u eigenlijk € 120.000 kost.
Kiest u a.u.b. nogmaals: Utrechtse tractor (eigenlijk 120) = rood Chinese tractor (300) = gele kaart
Evalueren uitslag De slimmeriken of a-socialen (wat u wilt) die de Chinese tractor kochten kregen een free ride van de kopers in Utrecht, want zij kregen zowel de extra inkomsten uit de toegenomen handel in Utrecht maar ook de goedkopere Chinese prijs
Kiest u a.u.b. nogmaals: Utrechtse tractor = rode kaart omhoog Chinese tractor = gele kaart omhoog
Conclusies: Vanwege de spelregels waarin de prijs ons niet vertelt hoeveel geld naar ons als inkomen terugkomt, maken we een keuze die al met al dom is. We kiezen als individuen voor de qua prijs goedkoopste producten. We eindigen dit prisoners dillema met een uitkomst die inefficiënt is
Nieuwe geldregels zijn nodig Zodat de economie effectief een duurzame comfortering levert voor elk mens waardoor een ieder zich kan ontplooien die prisoners dilemma’s, zoals de keuze van de tractor, een win win uitkomst te geven
Geldregels zijn in beweging Mervyn King, president van de Bank of England: De aard van geld verandert radicaal, centrale banken zullen hun monopolie verliezen op het scheppen van geld.
Ultieme nieuwe spelregel: wereldhandel volgens Bancor Bancor bevordert binnenlandse ontwikkeling met ruimte voor export en internationale handel Zo krijgen arme landen en regio’s de kans om productie te optimaliseren En komt een einde aan de tribuut heffing tbv van de sterkere munten zoals de dollar
Microkrediet als gevangene van de spelregels Microkrediet is een fantastische innovatie maar kritische kanttekeningen zijn nodig: De hoge rente, met o.a. risico armoedeval Rente naar stad: economische leegstroom
1. Hoge rente en armoedeval Rente 25-50% per jaar Waarom zijn rente bij microkrediet zo hoog?
2. Rente naar stad Microkrediet wordt gebruikt voor: Productieve doeleinden >30% voor Consumptieve doeleinden
Een ander punt: Als 1 ondernemer microkrediet ontvangt, Kan hij daarmee andere ondernemers verdringen kunnen zijn rentebetalingen geld onttrekken uit de regio Kan daardoor minder ruilmiddel beschikbaar zijn voor lokale transacties Moet deze ondernemer zich vaak op externe ontwikkeling orienteren
STRO innovaties maken microkrediet goedkoper: Verlagen administratie-kosten Verlagen rentekosten door microkrediet te combineren met leverancierskrediet (workshop 3) Of door het bedrijf te kapitaliseren (vb McDonalds en Comal)
Kosten microkrediet lager Door omgeving belang te geven bij terugbetaling leningen: Consumicro, waarin consumenten de kredietbeoordeling doen Community Investment Fund, waarin hoge rentes later weer naar de betalers in de buurt terugkomen minus de kosten en de niet terug betaalde leningen
2. Combineren met leverancierskrediet Meer informatie in workshop 3
3. Kapitaliseren bedrijven Onafhankelijke bedrijven $ $ restaurant $ $ transport $ $ distributie $ $ slager $ $ veeboer $ $
Innovatie: ontwikkelingsgeld dubbel gebruiken dankzij Fomento Als er tijd is nu de flash animatie, Anders kunt u die zien op: www.strohalm.nl
Innovatie: koopkracht langer laten circuleren Gebruik van lokale munt die alleen lokaal uit te geven is Zie borrel-bon Netwerk van bedrijven en consumenten workshop 4
Innovatie: geldschepping Scheppen van interne eenheden in bedrijvennetwerken Vrijmaken van geld in bedrijvennetwerken (C3’s)
Innovatie bij aankopen Hoe omzeil je de spelregel van de individuele keuze die leidt tot een min-min-oplossing bij de aankoop van de tractoren?
Conclusies tractorspel: Als we een product kopen, vertelt de prijs niet hoeveel geld terug zal keren naar ons als inkomen. Als we kiezen als individuen, kiezen we de producten met de laagste verkoopprijs. Bijna automatisch leidt dit tot aanzienlijk verlies aan inkomen
Dilemma: Het individu kan zijn keuze niet optimaliseren Hij weet niet hoeveel van het geld dat hij uitgeeft zal terugkeren De beste keus voor hem is dat iedereen lokaal koopt en hij het goedkoopste product koopt (niet lokaal)
In arme gebieden Voor arme gebieden is dit koopgedrag een ramp. De koopkracht komt niet terug en de kopers verdienen weinig. Hierdoor treedt onderbenutting van mogelijkheden
STROhalm oplossing 1 Boeren en tractor producenten werken samen in een bedrijvennetwerk met lokaal geld dat alleen in het Utrechtse netwerk uitgegeven kan worden
STROhalm oplossing 2 Iedereen die ons de €280 geeft krijgt 320 lokaalgeld punten (40pt bonus) en kan daarmee de Utrechtse tractor kopen. Het geld voor deze Bonus wordt teruggewonnen/afgeroomd uit de circulatie middels een belasting. Evenwel blijft er nog een hoop extra inkomsten over.
Laten we de laatste keuze herhalen. Welke tractor kiest u? Utrechtse tractor 280= 320 punten rode kaart Chinese tractor 300 = gele kaart
Resultaat Als we dankzij lokaal geld het voordeel naar voren in de tijd kunnen halen is de keuze voor het lokale product weer individueel voordelig. Het lokaal geld moet dan zo georganiseerd zijn dat ze de bonus kan geven en de tractorleverancier compenseert uit een deel van de winst die ontstaat door de sterkere economie
Dank u voor uw aandacht!