Structuur en organisatie van de inkoop 8 april 2017 Strategie en Planning HOOFDSTUK 13 Structuur en organisatie van de inkoop 1 Hoofdstuk 13

Programma Structuur van de inkooporganisatie Factoren van invloed op positionering Taken, bevoegdheden en verantwordelijkheden Organisatievormen van inkoop Het profiel van de inkoper Hoofdstuk 13

Structuur van de inkooporganisatie Sterk ondernemings- en situatie gebonden In hoeverre centraal of decentraal inkopen? Alles, voor vestigingen door centrale inkoopafdeling Alleen omvangrijke aankopen, rest decentraal Alleen strategische goederen die werkmaatschappijen gemeeschappelijk hebben centraal inkopen Iedere vestiging koopt voor haar eigen behoeften in, decentraal Meestal niet decentraal óf centraal Coördinatie op artikelniveau, geografisch marktgebied of leveranciersniveau Hoofdstuk 13

Factoren van invloed op positionering 8 april 2017 Factoren van invloed op positionering Inkoop rapporteert aan Kenmerk Algemeen management Productie- management Logistiek Financieel- economisch Management Inkoopaandeel Hoog Laag █ Technische complexiteit Logistieke complexiteit Strategisch belang Hoofdstuk 12

Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden 8 april 2017 Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden Inkoopbeslissingen op strategisch niveau beïnvloeden concurrentiepositie op lange termijn Make-or-buy Verticale integratie, strategische allianties, partnershipovereenkomsten Intercompany inkopen Compensatie-inkopen Inkoopgovernance Ontwikkelen en implementeren audit- en reviewprogramma’s Meerjarencontracten of partnershiprelaties Accepteren van single sources Besluitvorming aankoop investeringsgoederen Hoofdstuk 12

Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden 8 april 2017 Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden Tactisch niveau richt zich op inbreng in product- en procesontwikkeling en leveranciersontwikkeling Afsluiten jaarcontracten Waardeanalyseprogramma’s Certificeringsprogramma’s voor leveranciers Leveranciersonderzoek Selecteren van leveranciers Voorbereiden en aangaan van contracten Werven, selecteren en opleiden van inkoopspecialisten Beoordelen leveranciersprestaties Hoofdstuk 12

Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden 8 april 2017 Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden Operationele niveau richt zich op uitvoering van de bestelfunctie Orderbehandeling Orderopvolging Troubleshooting Factuurverificatie en betaalbaar stellen van facturen Niveau inkooptaak Top-management Logistiek management Inkoop manager Inkoper Inkoop assistent/ materiaal-planner Strategisch niveau █ Tactisch niveau Operationeel nivau Hoofdstuk 12

Inkooporganisatie in multi unit-ondernemingen Decentrale inkoop Iedere werkmaatschappij koopt afzonderlijk in Grote betrokkenheid bij eigen inkoop Weinig commerciële kracht Hoofdstuk 13

Inkooporganisatie in multi unit-ondernemingen Centrale inkoop Gecoördineerd, betere condities Beperkte zeggenschap werkmaatschappijen Hoofdstuk 13

Inkooporganisatie in multi unit-ondernemingen Lijnstaforganisatie Inhoud geven aan strategische en tactische inkooptaak Hoofdstuk 13

Inkooporganisatie in multi unit-ondernemingen Coördinatie Vrijwillige coördinatie Penvoerderschap Lead-design concept Op verschillende niveaus Hoofdstuk 13

Cross-functionele sourcingteams Op basis van model IBM Contractering centraal Operationele inkoop gedecentraliseerd Selectie, keuze en contractering volgens vast proces Procurement managers rapporteren aan CPO Hoofdstuk 13

Centrale versus decentrale inkoop: criteria 8 april 2017 Centrale versus decentrale inkoop: criteria Mate van productverwantschap Geografische afstand tussen vestigingen Kwetsbaarheid onderneming op inkoopmarkt Kostenbesparingspotentieel Benodigde inkoopexpertise Politieke gevoeligheid Mate van klanteninvloed Grootte van leverancier Beleid tav. autonomie en winstverantwoordelijkheid werkmaatschappijen Beleid tav. productontwikkeling, standaardisatie, kwaliteit en flexibiliteit Hoofdstuk 12

Voor- en nadelen (de)centrale inkoop Voordelen Nadelen Directe verantwoordelijkheid profitcenters Hogere klantgerichtheid naar interne gebruikers Kortere inkoopprocedures Minder interne coördinatie nodig Rechtstreekse contacten met leveranciers Verdeelde inkoopkracht, geen economies of scale Geen uniforme instelling naar leveranciers Verspreid marktonderzoek Weinig mogelijkheden tot opbouwen van specifieke inkoop- en materiedeskundigheid Mogelijk verschillende commerciële condities per werkmaatschappij Minder standaardisatie Hoofdstuk 13

Inkooporganisatie in single unit-ondernemingen Volledig geïntegreerde logistieke structuur Mate waarin van automatisering binnen onderneming gebruik wordt gemaakt Capaciteiten leidinggevende van logistieke organisatie Wijze waarop kwaliteits-, service- en prijsfactoren binnen de onderneming worden afgewogen Hoofdstuk 13

Inkooporganisatie in single unit-ondernemingen Partieel geïntegreerde logistieke structuur Toeleveringsgeörienteerd Distributiegeörienteerd Productiegeörienteerd Hoofdstuk 13

Het profiel van de inkoper Gewijzigde concurrentiesituatie West-Europese industrie Veranderde inrichting primaire proces Hoofdstuk 13

Inkoopfuncties, verantwoordelijkheden en vaardigheden 8 april 2017 Inkoopfuncties, verantwoordelijkheden en vaardigheden Functie Verantwoordelijkheden Benodigde vaardigheden Chieff Procurement Officer Ontwikkelen van concern-inkoopstrategieën, -systemen en rapportages Algemene managementvaardigheden Leiderschap Communicatievaardigheden Corporate inkoper Strategische artikelgroepen Commerciële vaardigheden Langetermijn-planninghorizon Brede bedrijfskundige oriëntatie Initiële koper Nieuwe materialen en componenten Nieuwe leveranciers All-round techn.achtergrond Mediumplanninghorizon Communicatie- en commerciële vaardigheden Project inkoper Investeringsgoederen Onderhoudsgoederen Project management vaardigheden Technische opleiding NPR inkoper Algemene goederen en diensten Generalist Bedrijfskundige opleiding Operationele inkoper Materiaalplanning Bestellen ‘Troubleshooting’ Vendorrating All round Pragmatisch Klantgericht Stressbestendig Hoofdstuk 12