Spirometriedag voor kinderen ? Dr. J. Hellinckx Kinderarts KLINA

Spirometrie bij kinderen. Als diagnostisch instrument Bij astma: belang van astma ! Bij andere aandoeningen: o.a. Taaislijmenziekte (mucoviscidose) Trilhaarlijden (primair ciliaire dyskinesie) Longlijden na prematuriteit (bronchopulmonale dysplasie) Als instrument voor het volgen van evolutie en effect van therapie: véél belangrijker

1. Diagnostisch instrument Belang astma: Veruit de meest frequente chronische ziekte bij kinderen; prevalentie ± 12 % enorm economisch belang: prijs medicatie; prijs hospitallisaties; afwezigheid van school (en daardoor werkverlet van de ouders) Enorme impact op het leven van de kinderen: opleiding, beroepskeuze,… (e.g. allergie voor latex en opleiding geneeskunde; allergie voor meelmijt…) Invloed op activiteitsmogelijkheden als kind en in latere leven

Belang van astma Belang van astma: na de leeftijd van ongeveer 8 à 10 jaar is er tracking; dit wil zeggen: bij astmatici zijn degenen met de slechtste longfunctie op 10 jaar ook degenen met de meeste symptomen en de slechtste longfunctie op 35 jaar; met andere woorden, de grootste beschadiging gebeurt vóór de leeftijd van 10 jaar, wellicht vóór de leeftijd van 6 jaar. Dus vroege diagnose en therapie is belangrijk. Ter illustratie: 1 studie

Melbourne Asthma study Phelan et al. J Melbourne Asthma study Phelan et al. J. Allergy Clin Immunol 2002; 189-194 401 kinderen 1964-1999 Start op leeftijd7 : (questionnaire): 5 groepen: Nooit wheezing < 5 episodes wheeze in combinatie met infectie‘mild wheezy bronchitis’ > 5 episodes wheeze in combinatie met resp infectie ‘wheezy bronchitis’ Wheeze zonder infectie ‘astma’ ernstig astma (pas inclusie op 10 j)

Melbourne Asthma Study Outcome: 42 jaar no recent asthma (geen wheeze de laatste 3j) Infrequent asthma (wheeze tijdens de laatste 3 j, maar niet tijdens de laatste 3 maanden) Frequent asthma (wheeze minder dan 1/week) Persistent asthma (wheeze minstens elke week)

Intra-uterien contact ! Belang van astma De belangrijkste beschadiging treedt op vóór de leeftijd van 6 à 10 jaar: dus vóór die leeftijd longen sparen: belang van vroege behandeling van chronische luchtwegontsteking Belang van schadelijke factoren: roken passief roken ! Intra-uterien contact !

1. Diagnostisch instrument Spirometrie als diagnostisch instrument bij astma: vooral aantonen van een luchtwegobstructie die voorkomt na inspanning of expositie (bvb aan een allergeen) en die reversiebel is.

1. Diagnostisch instrument Bij astma Bij de meeste andere belangrijke luchtwegaandoeningen: o.a. Mucoviscidose Trilhaarlijden Bronchopulmonale dysplasie Restletsels van congenitale misvormingen in de thorax…

1. Diagnostisch instrument Ter differentiatie van longaandoeningen Obstructief lijden (= ziekte van de luchtwegen) Lagere luchtwegen: bvb astma, muco,… Hogere luchtwegen: bvb subglottisstenose Restrictief lijden = lijden van het longparenchym zelf: geeft daling van longvolume bvb interstitiële longziekten Opm: meeste longziekten bij kinderen zijn obstructief of gemengd

1. Diagnostisch instrument Nadelen: Erg moeilijk bij kinderen: arbeidsintensief; vereist grote kennis van longfunctie-assistent; veel geduld en ervaring; onder 6 jaar eigenlijk onmogelijk: andere longfunctiemetingen zijn nodig Interpretatie: de longfunctie toont vaak aan dat er ‘iets mis is’; ander aanvullend onderzoek dient om na te gaan wat Een normale longfunctie sluit ernstige longpathologie niet uit: dus niet bruikbaar als screeningstest (daarvoor zijn meer complexe onderzoeken nodig, zoals provocatietesten )

Geforceerde oscillatie

Geforceerde oscillatie

2. Therapeutisch instrument Véél nuttiger: effect van therapie volgen; medicatie-trouw, spontane evolutie; vergelijken van groepen zowel voor astma en andere pathologieën.

Belang van spirometriedag voor pediatrie Bewustmaking van belang van gezonde luchtwegen op kinderleeftijd voor latere gezondheid: begrip tracking De volwassenen opnieuw bewustmaken van de nefaste gevolgen van roken op de long van kinderen: bewustmaken van de effecten op de longen uit hun omgeving: meeroken effect op de foetus