DAG De tijd die de aarde erover doet om één volledige beweging om zijn as te maken. Dit is 23 uur en 56 minuten óf De tijd die ligt tussen twee opeenvolgende hoogste standen van de zon. Dit is 24 uur. Verschil De aarde heeft terwijl hij éénmaal om zijn as draait, ook een klein stukje van de reis om de zon afgelegd. Hierdoor duurt het iets langer dan 23 uur en 56 minuten.

MAAND De tijd die de maan erover doet om één omwenteling om de aarde te maken. Die tijd is 27,3 dagen. óf De tijd tussen twee opeenvolgende (volle) manen. Deze tijd is 29,5 dag.

JAAR De tijd die de aarde erover doet om één beweging om de zon te maken. Dit zijn 365,25 dagen.

FEITEN In de zomer staat de zon hoger dan in de winter. In de zomer is het warmer omdat de straling van de zon rechter op aarde komt en dus geconcentreerder is. Aarde draait in de richting van het oosten om haar as (Berlijn later zon dan in Moskou). Vliegtijd korter?

Aarde, zon en maan Verschijnsel Draaiing aarde om as Draaiing aarde om de zon Draaiing maan om de aarde Dagelijks leven Dag en nacht Seizoenen Zons- en maansverduistering Eb en vloed

Eb en vloed De maan trekt aan de aarde. Deze kracht wordt kleiner als de afstand groter wordt. Daardoor trekt de maan het water aan de ene kant naar zich toe. De andere kant van de aarde staat te ver weg. Aan die kant werkt de centrifugaal (ronddraaiende) kracht, waardoor het water ook stijgt. De aarde krijgt daardoor een ei-vorm. Omdat de aarde om haar as draait, wordt het overal twee keer per dag eb en vloed.

Eb en vloed Stel t= 0 s, maan staat boven plek P Het is dan vloed, 23h en 56 minuten later heeft P precies één rondje afgelegd. De maan is echter ook 1/27,3 gedeelte van zijn eigen cirkel om de aarde verder. Dit is 13,2 °. De aarde moet deze 13,2° nog extra afleggen. De aarde die 15° in een uur ronddraait doet over deze 13,2 ° 50 minuten (13/15 uur). Dit wil zeggen dat na 24 uur en 50 minuten de maan weer boven P staat en het dus weer vloed is. Door draaiing van de aarde zelf is het twee keer vloed , dus elke 12 uur en 25 minuten weer vloed op elke willekeurige plek op aarde.

Ook zon en aarde trekken elkaar aan Ook zon en aarde trekken elkaar aan. De zon staat verder van de aarde en heeft dus minder invloed op het getij. Wanneer zon, maan en aarde op een lijn staan, versterken de getijden elkaar SPRINGTIJ In het geval van het eerste en laatste kwartier werken beide elkaar tegen  DOODTIJ.

Zonsverduistering De maan staat tussen de zon en aarde in. Op dat moment kijk je tegen de schaduwkant van de maan aan.

Breedtegraad bepalen Breedtegraad= 90° - maximale zonshoogte + seizoenscorrectie

Geostationaire baan Op een hoogte van 36000 km boven de evenaar heeft een satelliet precies 24 uur nodig voor een rondje om de aarde, daardoor lijkt het dat hij op een vast punt boven de aarde hant.

Nadelen telescoop - Door de trilling van de lucht, minder scherpe beelden - Als het bewolkt is zie je niets - Overdag niet bruikbaar - Veel kunstlicht zorgt voor slechte waarnemingen - Atmosfeer houdt straling tegen die we dan niet kunnen meten

Komeet (planetoid) Brokstukken in de ruimte met een vaste baan rond de zon Meteor Stof en rotzooi die verbrand in de atmosfeer (“vallende ster”) Een meteoriet is op aarde terecht gekomen.

Parallax methode Verschuivingshoek tussen sterren die verder weg liggen en sterren die dichterbij liggen is een maat om afstanden te meten De verschuivingshoek of parallax, wordt kleiner als de afstand groter is.

Begrippen en namen Geocentrist Heliocentrist Copernicaanse Revolutie (Copernicus) Fasen van Kuhn Kepler Galilei