Ouderavond pesten 1 december 2009
Plagen of pesten? Plagen Pesten - Elkaar voor de gek houden: machtsgelijkheid - Spelenderwijs - Wederkerig Incidenteel Pesten - Slachtoffer is machteloos. Sprake van machtsongelijkheid - Nadelige gevolgen, trauma’s op psychisch of fysiek vlak Gebeurt systematisch, langdurig en intensief
Definitie van pesten Pesten is gedrag dat min of meer bewust gericht is op één of meer kinderen en dat tot doel en gevolg heeft dat degene die gepest wordt zich gekwetst, geraakt, vernederd, afgewezen en/of buitengesloten voelt.
3 rollen • Pester • Het gepeste kind • De zwijgende massa
Enkele feiten over pesten… - Meer dan 16% van de kinderen van 9-11 jaar wordt regelmatig gepest. - 5,5% pest zelf regelmatig. - De meerderheid van de gepeste kinderen vertelde niet aan hun leerkracht dat ze gepest werden. - Risico’s op psychosomatische gezondheidsklachten (hoofdpijn, buikpijn, bedplassen, vermoeidheid, depressie) is duidelijk groter. - Meer risico op faalangst en onderpresteren. - Depressieve of angstige kinderen lopen een groter risico om gepest te worden. - Kinderen met weinig vrienden worden vaker gepest.
Verkeerde ideeën over pesten • Dat kunnen de kinderen heel goed onder elkaar regelen • Dat is toch gewoon kindergedoe • Het is een probleem van scholen in de grote steden • Het is de natuurlijke pikorde • Wie anders is, is nu eenmaal slachtoffer • Dat onderwerp is erg in de mode, de problemen worden overdreven
Pestprotocol In het pestprotocol verbinden ouders, leerkrachten en kinderen zich om samen een eind te maken aan niet acceptabel (pest-) gedrag Er bestaat een duidelijke positieve wederzijdse afhankelijkheid om ook daadwerkelijk te slagen in het terugdringen van het pesten. Indien een partij afhaakt en de andere twee partijen treden hier niet tegen op, dan is de kans op een succesvolle bestrijding van pesten klein.
Pedagogische driehoek leerling ouders leerkracht Ouders, leerkrachten en leerlingen werken doorlopend samen en er is in alle relaties een onderlinge afhankelijkheid om de ontwikkeling van de leerling zo positief mogelijk te laten verlopen
Aanpak van pesten • Aanpakken van pesten is meer dan verbieden alleen! • Kinderen moeten leren om met elkaar om te gaan zonder de ander wezenlijk te kwetsen. Zij moeten daarbij gericht geholpen worden. • Anti-pest-interventies helpen alleen als ze structureel worden toegepast. Stopt de aanpak, dan neemt het pesten direct weer toe!!
Aanpak van pesten
Wat kan de school doen? • Anti-pestprotocol • Afspraken en gedragsregels • Praten over pesten • Training van leerkrachten • Gerichte ondersteuning bij de versterking van sociale vaardigheden van de kinderen (Leefstijl) • Samenwerken met ouders • Samenwerken met jeugd- en sportclubs • …. en vooral kinderen medeverantwoordelijk maken voor het welbevinden van anderen!!!
Wat mag u van leerkracht verwachten? • Er heerst een positief klassenklimaat • De leerkracht waardeert sociaal adequaat gedrag • De leerkracht heeft een luisterend oor voor problemen tussen leerlingen • Problemen worden bespreekbaar gemaakt • De leerkracht maakt leerlingen medeverantwoordelijk voor een positief groepsgevoel • De leerkracht maakt ruimte voor duidelijke regels en afspraken
Wat kunt u als ouder doen? Concrete actie….
Wat kunt u als ouder doen? • Problemen bespreekbaar maken in het gezin • Complimenten maken en vooral bemoedigen • Geloof en vertrouwen hebben in uw kind • Bespreek wat de consequentie is van zijn gedrag • Maak het kind verantwoordelijk voor zijn eigen gedrag. Stem daar uw straf of af: logische gevolgen! • Wees consequent en geef zelf het goede voorbeeld • Stel grenzen; u bent de opvoeder, niet het vriendje • Straf nooit lichamelijk Maak tijd om met uw kind te spelen en te praten • Houd contact met de leerkracht • Denk samen met de leerkracht na over eventuele verdere stappen
Uw kind wordt gepest…. • Een kind dat gepest wordt, schaamt zich hier vaak voor. Het wil zijn ouders niet teleurstellen… • Het kind zegt niks omdat het pestprobleem onoplosbaar lijkt….
Waarschuwingssignalen voor ouders Het kind … - Heeft geen vrienden - Spreekt niet af met klasgenoten of leeftijdgenoten - Wil niet naar school - Klaagt voor schooltijd over gebrek aan eetlust, misselijkheid, hoofd- of buikpijn - Slaapt slecht en heeft nachtmerries - Begint plotseling in bed te plassen - Lijkt verdrietig, angstig en somber - Is prikkelbaar en heeft last van wisselende stemmingen - Wil niet alleen naar school, maar wil gebracht worden - Kiest een ‘onlogische’ weg naar school - Komt met kapotte spullen thuis - Heeft verwondingen waarvoor geen aannemelijke verklaring is - Vraag extra geld of steelt het - Spijbelt - Komt met onwaarschijnlijke verklaringen voor zijn gedrag - Weigert te vertellen hoe het op school gaat
Ongunstige reacties van ouders zijn…. • Je moet er tegen ingaan en niet alles pikken! • Sla terug!! • Ze zullen je vast niet zonder reden gepest hebben • Je kunt ze het beste uit de weg gaan! • Het gaat vanzelf over, wacht maar af. Deze reacties geven niet alleen weinig steun, maar vormen zelfs een verdere aanval op het toch al beschadigde zelfbewustzijn van het slachtoffer.
Wat dan wel……voor het slachtoffer Onmiddellijk ingrijpen: - Een gesprek met het slachtoffer - Een gesprek met de dader - Een gemeenschappelijk gesprek Ouders van slachtoffer en dader erbij betrekken. Belangrijkste doel is om het pestgedrag direct te beëindigen. Praten is cruciaal: Als het slachtoffer blijft zwijgen, geeft het de pester indirect toestemming om zich te gedragen zoals hij wil!!!!!
No blame approach Stap 1 Gesprek met het slachtoffer. Stap 2 Gesprek met de daders. Huiswerk – Iedereen inlichten Stap 3 Het probleem duidelijk maken Gevoelens – niemand straf – geen onderzoek Stap 4 De verantwoordelijkheid delen. Gepeste moet zich beter voelen Stap 5 De daders naar ideeën vragen. Ik zal zorgen dat…. Stap 6 Laat het probleem aan de groep over. Stap 7 Evaluatie Na twee weken
Tot slot