Welkom op de DEBATMIDDAG BITCOIN; JURIDISCHE EN FISCALE ASPECTEN IN BEELD

Programma Tot 17:25: Een kennismaking, Jacob Boersma - Innopay Tot 17:45: Juridische aspecten, Pim Rank Tot 18.05: De Nederlandsche Bank - Mirjam Plooij Tot 18:35: Fiscale aspecten: Van de Berg / Van Goor / Veldhuijzen Tot 18:45: Het Ministerie van Financiën - Jakob Kamminga +/- 19.00: Stellingen en discussie - Jelmer Baukema De slides van Jakob Kamminga (MinFin) en Mirjam Plooij (DNB) worden op hun verzoek niet beschikbaar gesteld.

Bitcoin – een kennismaking Introductie tot decentrale virtuele valuta en transacties Jacob Boersma - Innopay

Bitcoin in het nieuws, positief… Amsterdam Bitcoin City 1 Bitcoin = € 300 Prijs van Bitcoin: volatiel, bijna een jaar geleden nog > EUR 800, 2 jaar geleden nog rond de EUR 10. Jaarlijkse investeringen in Bitcoin BEDRIJVEN, vooral in Silicon Valley, zijn gecorrigeerd voor inflatie ongeveer even hoog als de jaarlijkse investeringen in internetbedrijven begin jaren ‘90. Steeds meer bedrijven en winkels accepteren bitcoin. Thuisbezorgd.nl in NL, Dell in de US, Initiatief Amsterdam Bitcoin city gelanceerd door Bitstraat en BitPay voor fysieke winkels.

…en negatief Users trust unsecure websites that are easily ‘hacked’ (or are the owners running away with the money?)

Engelsman die laptop met 10 Engelsman die laptop met 10.000en euro’s aan bitcoin had weggegooid en probeerde terug te vinden op de vuilnisbelt.

Maar wat is Bitcoin nou eigenlijk? Dus het is veel waard, je kunt erin investeren, de koers is volatiel, je kunt het op allerlei manieren kwijtraken, maar wat is het dan precies?

Sinds 2009… Bitcoin a Peer-to-peer electronic cash system – whitepaper door Satoshi Nakamoto (2008) 3 januari 2009: Bitcoin live (Genesis block) Gebaseerd op bestaande technologie ECDSA SHA-256 Digicash (1990 – 1998) E-gold (1996 – 2007) Digicash: cryptografisch geld, maar met centrale uitgever/signing service E-Gold: wederom een centraal systeem, met gegarandeerde betalingen, maar uitbaters opgepakt voor geld witwassen B-Money: theoretisch systeem, met het ‘proof of work’ principe (geldvoorraad in de hand houden door uitgeven op basis van verrichte computerarbeid) Bitgold: aandacht voor oplossen van double spending door gebruik van een Block chain

Wat is Bitcoin? Valuta Betaalsysteem Belangrijk dat het twee zeer verschillende dingen in EEN is.

Belangrijkste eigenschappen van Bitcoin Open Source Gedecentraliseerd Uniek fenomeen van open source geld en een decentraal betaalsysteem

Bitcoin en geld... Om Bitcoin te verklaren een kort uitstapje naar wat geld eigenlijk is. Over de regelgeving en compliance gevolgen zullen de andere sprekers meer uitwijden.

We hebben collectief afgesproken dat geld waarde vertegenwoordigt Question: Why is this worth 20 euro? (pauze) You can give it to other people We collectively believe it has value. … which is set by the central bank? Of gewoon door anderen waar we mee handelen? The number of digital euro is stored in the IT systems of your bank

We vertrouwen erop dat banken volgens de regels ons geld bewaren

Banken houden een grootboek bij van alle transacties: een spreadsheet

Geld gaat over collectief vertrouwen in centrale organisaties voor het bijhouden van een centrale boekhouding

Maar hoe zit dat bij Bitcoin?

Bitcoin is een netwerk van unieke adressen die samen onderdeel zijn van een grote boekhouding 3J98t1WpEZ73CNmQviecrnyiWrnqRhWNLy. Address: Secret code: 5Jbqxe3AisuHck95ysBPKVR9poqnoNwj3MJaQ91mPKgTJKsdcJe Vergelijk met bijvoorbeeld e-Mail: @ Address: Jacob.Boersma@innopay.com Zoals ik al zei is Bitcoin een decentraal open source netwerk, nu iets dieper ingaand op de werking The Bitcoin network is like e-mail addresses: every address is unique, you can make endless new addresses, everyone unique Password to email secret: at least I hope it is. You can pretend Bitcoin to be normal money if you print bitcoin addresses on bills Verschil met e-mail: je kunt een vrijwel onbeperkt aantal bitcoinadressen hebben die van jou zijn BRIDGE: Alright, so how do you start using Bitcoins? Normal bills have a few features that allow us to check if the bill is “real”. For instance, the serial number should be unique to this bill; but anyone can spend this bill Normal bills were created and issued by the central organization that we trust to do its job according to the rules (Central Banks) Bitcoins (in the form of addresses) also have a unique serial number But: the bitcoins can only be spent if you know the secret code for that specific serial number Everytime you want to spend your Bitcoins, an entire network of computers will check if you have the right secret code for the specific serial number BRIDGE: There is no central bank that keeps the balance Secret code: ***********

Bitcoin client om bitcoins te verzenden/ontvangen Net als bij e-mail: gebruik je een clientprogramma A simple looking program that shows how much BTC is in your wallet Het belangrijkste wat het programma voor je doet, is het bewaren van je geheime sleutels en de administratie van al JOUW bitcoinadressen The program connects to the Bitcoin network for constant updating Everyone in the network helps to keep the ledger up to date just by opening the program The ledger in the Bitcoin world is called The blockchain BRIDGE: The Blockchain contains all the Bitcoin addresses and how much BTC they contain

De Blockchain bevat de boekhouding: Welke transacties, welke adressen? 3HBrS6jzE3AJ4sZ3tFij1BmTcpFGgN86hA - 3.87 bitcoins 9DMr6tHVzY7AJ832sZij1cXsc4GGgM51N - 0.56 bitcoins 1Jg2SkDtNnDTQM8FHKYpJyyUfYVbPaFiXk – 1.20 bitcoins 17zNnPEBZnoNmDPS5M53xjL1szvHhjqeQC – 100.76 bitcoins 1KS2sWDuJ8SMoRSAh1HzKUppkALcVs3f5H – 2000.00 bitcoins 1Kg4UwJNdDCNTbeNpiYPnWfj7nRSsJ6G8g - 5.56 bitcoins 1BpoCkcr6yCvZFW3V9DJga1xBR542bQNGX – 3.94 bitcoins 1DwJGY5sd6RY2zn9Dq54f6fCBWi8NwHkfH – 321.53 bitcoins 1Q744BpwuJEGS5aEp4wtXf8CsHyuZsMLjP – 75846.32 bitcoins 123YKR2g5czuE3gjt6F14NqVLXLJXf8Yfq – 3.12 bitcoins 1Ng3RGJo3D1KuJFUJSwzzxCZ4YccfuTd2k – 8.34 bitcoins 1MPGXodxGDSeXVBJnP8n14WqKH – 8.02 bitcoins Anoniem Maar traceerbaar!

Iedere 10 minuten worden alle nieuwe transacties toegevoegd aan de blockchain en ondertekend 10 minutes 10 minutes 10 minutes 1 2 3 The ledger until now 1 1 2 1 2 3 The Blockchain Waarom traceerbaar? Omdat alles wordt opgeslagen in de blockchain. … About blocks being connected in the blockchain Constantly being re-signed according to complex encryption algorythms = Blocks with data on what changed when = Additions to blockchain (new transactions) = Signing of the data 1

Bitcoin gaat over decentraal organiseren van consensus over de inhoud van een gedeelde boekhouding Excel known with all players instead of only the bank! The blockchain is owned by all the participants The participants can only do transactions when they adhere to the rules of the protocol Everyone’s Bitcoin program constantly checks if all transactions are according to the protocol Because everyone is constantly checking everything…. We are able to trust that what in the Blockchain is correct! So, the blockchain is not owned by a central organization … you can use the protocol instead of the central organization

Waar komen bitcoins vandaan? Bitcoin is natuurlijk niet zomaar ontstaan, en bitcoins ontstaan niet zomaar.

Ieder nieuw block voegt 25 bitcoins toe Gewone bitcoin gebruikers Bitcoin ‘miners’ Mining pools  51% risico

Bitcoinproductie neemt geleidelijk af Deflatie! By design. Koers bepaald door vraag vs. aanbod. Uiteindelijk 21 miljoen bitcoins

Wat kun je nou hiermee? Bitcoin is natuurlijk niet zomaar ontstaan, en bitcoins ontstaan niet zomaar.

Wat als je € 750 wil sturen naar Sri Lanka? Met Bitcoin binnen 1 minuut, 24/7, voor <€1 COST: Between 16 and 22 euros with remittance providers, comparable prices with banks TIME: 3-5 working days for the money to arrive on a bank account, or 10-20 minutes when receiving the money directly at a branch

Cryptocurrency maakt het mogelijk om allerhande vormen van transacties te doen En er kan nog veel meer… But protocol allows for smart transfers Earmarking van bedragen Programmeerbare transacties, smart contracts, N uit M signatures: escrow/chargeback 2 banks in the US and 1 in germany are organizing their backoffice with bitcoin technology

Alternatieve cryptocurrencies: innovatie vs. hype Belangrijke van Bitcoin: open source, dus relevante verbeteringen kunnen in Bitcoin netwerk worden overgenomen.

Wat zijn de uitdagingen?

Technologie is nog in beginfase; gebruiksvriendelijke diensten bouwen kost tijd MAC OS 2014 Right now the tech is difficult to use and doesn’t have many applicances Services will grow and be built on the protocol Companies will find ways to improve their business using the technology Think of where computers and the internet started and where we are now - Think internet: What did a website look like in the year 2000? - Think internet again: in 2002 no one could imagine something like youtube that would come in 2005 Think e-mail: you could only send to people with the same company, then to the same provider, then to the entire world UNIX 1972

Momentum groeit voor de technologie, nu de regelgeving nog… Ondernemers / de markt Wacht op Wacht op Vragen toezicht van… Vragen regels van… Entrepreneurs want a bank account Banks want entrepreneurs to have a permit Regulators don’t give the permit because entrepreneurs are not payment institution … consequently, Entrepreneurs can not get bank accounts and start their business MAYBE not only deadlock, but also scared of new tech. That’s why we’re here: We need to use this tech, leverage it, use it to make our organizations better OR is it the scariness factor of this new technology? Banken Wetgever Toezichthouder

Het gaat om kracht van decentrale technologie De technologie is ‘here to stay’ Net als het internet, de auto, de drukpers – we moeten ons niet blindstaren op alleen het fenomeen bitcoin, maar kijken hoe deze technologie onze financiele wereld en uiteindelijk de samenleving gaat beinvloeden.

Innopay cryptocurrency report www.innopay.com Jacob.Boersma@innopay.com

Civielrechtelijke en toezichtrechtelijke aspecten Bitcoins Civielrechtelijke en toezichtrechtelijke aspecten

Opzet Presentatie Bitcoin Uitspraak Rechtbank Overijssel Civielrechtelijke aspecten Toezichtrechtelijke aspecten Een blik op de toekomst

Bitcoin Virtuele valuta: geen fysieke verschijningsvorm Decentraal georganiseerd Geen centrale (uitgevende) instelling Geen centraal toezicht Privaat betaalmiddel Mining

Uitspraak Rechtbank Overijssel 14 mei 2014 Bitcoin kwalificeert niet als geld, r.o. 4.9: Geen chartaal geld (art. 6:112 BW) Geen wettig betaalmiddel Gangbaar geld? Geen giraal geld (art. 6:114 BW) Eigenaar beheert eigen wallet Geen verbintenisrechtelijke verhouding met houder wallet Geen (elektronisch) geld (art. 1:1 Wft) Minister van Financiën in antwoord op Kamervragen Ruilmiddel, vergelijkbaar met goud

Civielrechtelijke aspecten Bitcoin in het BW Past de bitcoin binnen huidige systeem BW? Goed? Zaak (art. 3:2 BW) Vermogensrecht? (art. 3:6 BW) Vergelijking met software, maar: Usb-stick of CD-ROM  zaak Auteursrecht op software/ licensie voor gebruik van software  vermogensrecht Mogelijke gevolgen: (Niet) toepasselijkheid diverse bepalingen Fenomeen dat wel bestaat, maar niet in de wet past Goed sui generis

Civielrechtelijke aspecten Bitcoin in het BW Juridische kwalificatie van een betaling met bitcoin: Verbintenis tot betaling in bitcoins Geen relevante discussie Verbintenis tot betaling in geld Vergelijking betaling elektronisch geld: Betaling sui generis (van Esch) Inbetalinggeving (art. 6:45 BW) Voorafgaande toestemming schuldeiser

Toezichthouders DNB & AFM EBA Waarschuwingen Virtuele valuta vallen niet onder bereik Wft AFM (december 2013): financieel product dat belegt in virtuele valuta’s kan kwalificeren als beleggingsobject, optie of beleggingsobject EBA Waarschuwing Opinion juli 2014 Aanbeveling: oprichten Scheme Governance Authority

Toezichtrechtelijke aspecten Bitcoin onder de Wft Geldmiddelen (art. 1:1 Wft) Elektronisch geld: geen uitgever Betaaldienst(verlener) (art. 1:1 Wft) Beleggingsobject (art. 1:1 Wft) Verschil terminologie Burgerlijk Wetboek Optie (art. 1:1 Wft)

Toezichtrechtelijke aspecten Bitcoin onder de Wft Beleggingsfonds (art. 1:1 Wft) Buitenland Frankrijk: handelsplatform waar bitcoins worden verhandeld kwalificeert als betaaldienstverlener Duitsland: bitcoins kwalificeren als financiële instrumenten

Een blik op de toekomst Hype? Noodzaak aanpassing BW? Noodzaak wijziging Wft? Toezicht op financiële producten die beleggen in virtuele valuta’s zoals bitcoin?

Bitcoin & Tax Marnix Veldhuijzen, Roger van de Berg & Esteban van Goor

Income Tax

Income Tax Income Tax applies both to companies and private individuals Private individuals, distinction between business income and investment income Companies, all income is business income For business income, same general principles apply to individuals and companies

Income Tax – Private Individuals In case of investment income: Fictitious income of 4% of fair market value of Bitcoins on January 1 of each year, taxed at 30%. In case individual has business income: All real business income is taxed at progressive rates up to 52% Critical questions: What is the fair market value of a Bitcoin? When is Bitcoin part of business assets? Excess ´cash´? Not a business asset.

Income Tax – Business Income How is business income computed? Bitcoin is not currency, so it is ‘inventory’ Payment in Bitcoins is ‘payment in kind’ or barter deal, since Bitcoin is not a currency Critical question: When is income realized? How do we value inventory? FIFO, LIFO, or ‘iron stock’? Should we recognize income in the barter deal? For individuals, if a Bitcoin stops being a business asset, at what value does it leave the business? Again, what is the fair market value of a Bitcoin?

Income Tax – There is some good news Profit, but what is the tax rate? Netherlands has several incentives for ‘innovative’ businesses Innovation box (tax rate of 5% effectively) R&D deductions for investments in R&D Wage withholding subsidies for R&D work

VAT

What is VAT? Aim is to tax consumption on goods and services “Destination country” -principle Taxed or exempted? Right to recover VAT In principle, money is “nothing” for VAT purposes

VAT qualification and exemptions (European) VAT legislation is lagging behind on technology, so one must make shift with what one has Bitcoins can not be regarded as electronic money, legal tender, debts, receivables, negotiable instruments or securities for VAT purposes, since the EU definitions are inadequate Restricted explanation of VAT exemptions (transactions relating to) bitcoins are taxed? Elegant and practical solutions in e.g. UK, Sweden, Finland (and hopefully Netherlands?!)

Consequences – “Doom-scenario” Different interpretations between EU Member States lead to confusion and problems with compliance, invoices and VAT returns Invoicing rules B2B and B2C: identification problems and system issues (mining and pool mining) Taxable amount? (Nat. Bank of Chicago-regime) VAT rate? high, low, zero?

Consequences – a more positive view Solution to all issues: An EU-harmonized exemption? solution by ECOJ or by European Comission? Case C-264/14 (Hedqvist) – a possible solution for exchange sites? or too narrow? ECB report on BTC  more positive than the Dutch Central Bank! Remember: Compliance is key, but it’s easier if little compliance is required

The future Jurisdictions tend to lean over to `taxation` this does not have to be bad, as long as sytems are designed for this UK, Finland (and hopefully NL and CH) give a good example A pro-active approach towards authorities pays off Compliance is not only keeping records (passive), it is actually acting to the applicable law(active) Being the biggest, does not mean being the survivor!

Stellingen en discussie Jelmer baukema – van doorne N.V.

Stelling I Bitcoin en andere virtuele valuta zijn een hype en zullen op termijn geen stand houden als ‘betaalmiddel’.

Stelling II Virtuele valuta brengen veel risico’s met zich mee. Onder toezicht staande instellingen moeten daarom voorkomen op enigerlei wijze betrokken te raken bij Bitcoin-ondernemingen.

Stelling III Ondernemingen die diensten rond virtuele valuta leveren, moeten onder financieel toezicht (Wft en/of Wwft) gaan vallen.

Stelling IV Er is onduidelijkheid over veel juridische aspecten van (dienstverlening rond) virtuele valuta. Nederland mist hierdoor een kans voorop te lopen als ‘financieel innovatieland’.