Campagne ‘Chemische Agentia’ in carrosseriebedrijven Inspectiecampagne SLIC Ing. L. GUILLEMYN Toezicht op het Welzijn op het Werk

Campagne Chemische Agentia Context: Europese SLIC campagne SLIC = Senior Labour Inspectors Committee Keuze tussen 4 sectoren: Bewerking en vervaardiging van meubelen Bakkerijen Industriële reiniging Carrosseriewerkzaamheden  België

Campagne Chemische Agentia Doelstelling: Verbetering arbeidsomstandigheden Betere harmonisering in naleving Europese regelgeving Vermindering van aantal beroepsziekten en arbeidsongevallen

Campagne Chemische Agentia Informatiecampagne 200 nederlandstalige en 200 franstalige brochures Brieven aan Febelcar, Externe Diensten Persberichten en artikels Beswic website Overlegvergaderingen met Febelcar Voorstelling campagne aan sociale partners

Campagne Chemische Agentia Inspectiecampagne Nadruk op KMO’s < 50 werknemers Minimum 15 bezoeken per regionale directie of minimum 120 voor België Duur campagne: 15 september – 15 november 2010 Keuze bedrijven: zie inspecteurs

Campagne Chemische Agentia Vorming Opleiding door SLIC te Luxemburg aan nationale coördinatoren: 28 april 2010 Opleiding aan deelnemende inspecteurs: 2 september 2010 46 inspecteurs hebben opleiding gevolgd

Risico’s Gevaarlijke stof Risico Verf gebaseerd op isocyanaten Astma, eczeem Vulmiddelen (2 componenten) en stof Eczeem, irritatie aan de luchtwegen uitlaatgassen Irritatie van ogen en ademhaling, longkanker? lasrook Astma, longaandoeningen Gebruikte motoroliën Eczeem, huidkanker Solventen, lijmen Eczeem, ademhalingsproblemen brandstoffen Eczeem

Verfspuiten: isocyanaten Bestanddeel van verharder 2-componentenverf Toepassing: grondlaag toplaag Gezondheidsrisico’s: ernstige astma en eczeem Bijna reukloos Sensibiliserende stof  grenswaarde relatief

Verfspuiten: isocyanaten Evolutie samenstelling Vroeger: monomeren  grenswaarde Tegenwoordig: prepolymeren  nog geen grenswaarde Indien toegevoegd aan watergedragen basisverf: isocyanaten reageren weg Indien toegevoegd aan verf op basis van solvent: geen reactie  risico! Laklaag is steeds op basis van solvent!

Checklijst: te controleren punten Gebruikte producten Etikettering MSDS fiches of VIB’s Risico-evaluatie Opslag ontvlambare producten Verfspuiten: Afzonderlijk lokaal Afzuiging + efficiëntie afzuiging Ademhalingstoestel of masker (juiste type, strikt persoonlijk, onderhoud, opslag, instructienota,…); Beschermkledij Snel doorgaan

Checklijst: te controleren punten Uitlaatgassen en lasrook Afzuiging Schuren Stofmasker Huidcontact met gebruikte oliën, solventen, brandstoffen en lijmen Gebruik van handschoenen

Checklijst: te controleren punten Gezondheidstoezicht Naamlijst met risicoposten ter inzage Toepassing van biologische monitoring (benzeen en homologen) Andere (zie keuze inspecteur) Explosieveiligheid, EVD en zonering Brandveiligheid Keuringen … Uitleg bij checklijst campagne: Voorblad: alle gegevens van het bedrijf zelf + aantal producten invullen (bijvoorbeeld: 1x stopzetting 107 en 1 x schriftelijke waarschuwing 105) Tweede tabblad: eigenlijke checklijst

Verfspuiten: spuitcabine Efficiënt mits goed onderhoud Filters dienen regelmatig vervangen te worden. 3 soorten filters: voorfilters: houden vuiligheid (zoals bladeren bvb.) uit de buitenlucht tegen Plafondfilters: houden stof tegen zodat deze niet in de verf kan plakken Paintstop en eventueel solventfilters: zorgen ervoor dat de schadelijke stoffen niet allemaal vrij in de buitenlucht kunnen terechtkomen Indien de filters niet regelmatig vervangen worden kan de cabine in overdruk komen te staan!!!!

Verfspuiten: spuitcabine Binnenkant spuitcabine

Verfspuiten: systeem onderhoud afzuiging 1. Aanwijzingen van fabrikant wanneer filters vervangen moeten worden, bijvoorbeeld: na x aantal spuituren, na x aantal weken,… 2. Drukmetingen 3. Snelheidsmetingen Drukmetingen: soms moeilijk om dit te koppelen aan luchtsnelheid (bij welke onderdruk is de luchtsnelheid nog voldoende hoog?) Snelheidsmetingen: tussen 0,3 m/s en 0,5 m/s minimum

Verfspuiten: waarom bijkomende ademhalingsbescherming?

Ademhalingsbescherming bij verfspuiten Tijdens verfspuiten ontstaan nevels en dampen Nevels = fijne vloeibare druppels (= deeltjes) Dampen = gassen combinatie van bescherming tegen DEELTJES EN DAMPEN

Ademhalingsbescherming bij verfspuiten A. Bescherming tegen dampen De werkelijke beschermingsfactor is in realiteit veel lager (door lekken), bvb. iemand met een baard Voor de klasse van de filter zou je eigenlijk een idee moeten hebben van de aanwezige concentraties om te zien of de klasse voldoende groot is. B. Bescherming tegen deeltjes  P1, P2 of P3 (resp. 5, 10, 50 X BGW)

Ademhalingsbescherming bij verfspuiten Deze types van filters moeten vervangen worden indien men het solvent erdoor proeft of ruikt Indien deze maskers niet correct opgezet worden en bij grote lekkages is dit eigenlijk niet zo efficiënt Halfgelaatsmasker Wegwerp Halfgelaatsmasker herbruikbaar Volgelaatsmasker herbruikbaar

Ademhalingsbescherming bij verfspuiten In geval er verven met isocyanaten gebuikt worden: Systeem van externe luchttoevoer gebruiken Maar opgepast: de verfspuiters mogen hun masker niet afzetten om het werk van dichterbij te kunnen bekijken (zie clearance time) Waarom mag men in dit geval geen masker met filter gebruiken? Wel, dit is omdat isocyanaten geurloos zijn; bij verzadiging van de filter zal men dit dus niet gewaarworden waardoor men grote hoeveelheden kan inademen en het risico op astma bijgevolg groot is.

Handschoenen voor de manipulatie van solventen, gebruikte oliën,… Bestand tegen chemicaliën CE xxxx markering (bv. CE 0493) moet voldoen aan EN 374 (cat. III handschoenen) Mogen niet gescheurd of gecontamineerd zijn aan de binnenkant

Keuze PBM’s Zie MSDS fiche of VIB Advies arbeidsgeneesheer bij aankoop Risicoanalyse!

Meer informatie Website van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg: www.werk.belgie.be Website van het Kenniscentrum Welzijn op het Werk: www.beswic.be/nl/campaigns/chemicalcampaign Website van het SLIC (met o.a. brochures, posters, folders, risicobeoordelingstechnieken): www.chemicalscampaign.eu

Resultaten campagne Aantal gecontroleerde bedrijven

Resultaten campagne Activiteit gecontroleerde bedrijven: 84% van de gecontroleerde bedrijven ‘onderhoud en reparatie van voertuigen’ (NACE code 4520)  typische carrosseriebedrijven 16% van de gecontroleerde bedrijven o.a.: ‘handel in auto’s en lichte bestelwagens’ (NACE code 4511) ‘goederenvervoer over zee en kustwateren’ (NACE code 5020)

Resultaten campagne Aantal inspectieproducten: schriftelijke waarschuwingsbrief: 156 bedrijven mondelinge opmerkingen: 29 bedrijven corrigerend advies: 14 bedrijven Bij 16 bedrijven werd geen actie ondernomen. Er werden geen pro-justitia’s gemaakt of stopzettingen gedaan.

Resultaten campagne: % niet conform

Resultaten campagne: % niet conform

Resultaten campagne: % niet conform

Resultaten campagne: % niet conform

Resultaten campagne: % niet conform

Resultaten campagne: % niet conform

Resultaten campagne

Besluiten campagne Grootte bedrijf: Geen significant verschil tussen groep <10 WN en groep >10 en <50 WN Wel verschil bij groep > 50 WN (betere resultaten), maar van deze groep slechts 8 bedrijven bezocht

Besluiten campagne Grootste knelpunten van groot (87% niet conform) naar klein (20% niet conform) Geen instructienota met bepalingen betreffende gebruik, werking, nazicht, onderhoud, opslag en vervaldatum voor ademhalingsbescherming Geen geschreven document van de risico-evaluatie voor blootstelling aan gevaarlijke chemische agentia Advies arbeidsgeneesheer wordt niet gevraagd voor aankoop ademhalingsbescherming

Besluiten campagne Grootste knelpunten van groot (87% niet conform) naar klein (20% niet conform) Geen actuele lijst van gevaarlijke stoffen Gebruik verkeerd type ademhalingsbescherming bij verfspuiten (isocyanaten) Gebrek aan afzuiging voor rookgassen VIB’s niet beschikbaar voor werknemers Ademhalingsbescherming wordt niet opgeborgen op propere plaats  contaminatie

Besluiten campagne Grootste knelpunten van groot (87% niet conform) naar klein (20% niet conform) Geen systeem om ademhalingsbescherming te onderhouden of vervangen Geen geschikte handschoenen bij het manipuleren van gebruikte oliën, solventen, brandstof en lijmen Naamlijsten gezondheidstoezicht niet ter inzage Beschermkledij tijdens verfspuiten niet voldoende

Besluiten campagne Andere vaststellingen Zoneringsplannen en explosieveiligheidsdocument ontbreken vaak Controle afzuiging verfspuitcabine: vaak visuele controle  weinig betrouwbare methode In 12 bedrijven van de 197 werden ooit metingen uitgevoerd (= slechts 6 %)

Besluiten campagne Andere vaststellingen Biologische monitoring ‘benzeen en homologen’: vaak slechts jaarlijks uitgevoerd i.p.v. 6-maandelijks document anonieme groepsresultaten wordt vaak enkel bezorgd door externe dienst op vraag van werkgever

Initiatieven die voortvloeien uit campagne Beroepsfederatie Febelcar Risico-evaluatie Explosieveiligheidsdocument Aanpassing criteria Eurogarant label Infosessies Opleiding